Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Nội dung học tập”

Từ GCED
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Trình soạn thảo mã nguồn 2017
 
(Không hiển thị 67 phiên bản của 2 người dùng ở giữa)
Dòng 1: Dòng 1:
Để đạt được những [[Tổng quan môn học#M.E1.BB.A5c .C4.91.C3.ADch m.C3.B4n h.E1.BB.8Dc GCED|mục đích môn học lớn]], GCED đã tham khảo, và adapt nội dung học tập từ những chương trình giáo dục/tài liệu định hướng của những tổ chức uy tín trên thế giới. Có thể kể tới một số nguồn như sau:  
Để đạt được những [[Tổng quan môn học#M.E1.BB.A5c .C4.91.C3.ADch m.C3.B4n h.E1.BB.8Dc GCED|mục đích môn học lớn]], GCED đã tham khảo, và xây dựng hệ thống nội dung học tập từ những chương trình giáo dục/tài liệu định hướng của những tổ chức uy tín trên thế giới. Có thể kể tới một số nguồn như sau:  


*Chương trình Giáo dục Công dân toàn cầu (Global Citizenship Education) của '''Oxfam''' <ref>[http://www.oxfam.org.uk/education/resources/education-for-global-citizenship-a-guide-for-schools Oxfam, ''Education for Global Citizenship: A guide for schools'']</ref> và '''UNESCO'''<ref>[https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000232993 UNESCO (2015) ''Global citizenship education: topics and learning objectives'']</ref>
*Chương trình Giáo dục Công dân toàn cầu (Global Citizenship Education) của '''Oxfam''' <ref>[http://www.oxfam.org.uk/education/resources/education-for-global-citizenship-a-guide-for-schools Oxfam, ''Education for Global Citizenship: A guide for schools'']</ref> và '''UNESCO'''<ref>[https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000232993 UNESCO (2015) ''Global citizenship education: topics and learning objectives'']</ref>
Dòng 7: Dòng 7:
*Chương trình Học qua phục vụ của Trung tâm Kết nối cộng đồng (Center for Community Engagement), '''Đại học bang California, Long Beach'''<ref>Center of Community Engagement, [http://web.csulb.edu/divisions/aa/personnel/cce/faculty/documents/ResourceGuideforFaculty0706_000.pdf ''Service Learning Curriculum Development Resource Guide for Faculty'']</ref>
*Chương trình Học qua phục vụ của Trung tâm Kết nối cộng đồng (Center for Community Engagement), '''Đại học bang California, Long Beach'''<ref>Center of Community Engagement, [http://web.csulb.edu/divisions/aa/personnel/cce/faculty/documents/ResourceGuideforFaculty0706_000.pdf ''Service Learning Curriculum Development Resource Guide for Faculty'']</ref>


Dưới đây là một số điểm đáng chú ý về hệ thống nội dung của GCED:
{| class="wikitable"
|- style="vertical-align:top;"
| style="background-color:#ffccc9;" |
* GCED được triển khai ở 12 khối lớp, và mỗi khối lớp sẽ tập trung vào một Chủ đề trọng tâm (hay, một vấn đề toàn cầu) nhất định. Đây là điểm khác biệt lớn nhất giữa các khối lớp khác nhau
* Dù Chủ đề trọng tâm có thể khác nhau, tuy nhiên khối lớp nào cũng sẽ trải qua những giai đoạn học tập giống nhau (tham khảo mô hình Học - Làm - Học ở dưới)
* Khác với những môn học truyền thống khác (thường chỉ tập trung vào việc "Học" các nội dung lý thuyết trong suốt năm học), GCED không chỉ dừng lại ở đó. Ngoài việc được tiếp xúc với các nội dung lý thuyết về Chủ đề trọng tâm/vấn đề toàn cầu, HS sẽ có nhiều cơ hội để khám phá những chủ đề này qua việc nghiên cứu cá nhân, hoặc qua các trải nghiệm làm dự án thực tế (vẫn liên quan tới các Chủ đề trọng tâm).
|}


Dựa trên những nguồn này, GCED đã xây dựng những mảng nội dung chính sau cho HS: 
== Mô hình khóa học của GCED ==
Để biết một khóa bất kỳ (VD: GCED2) có những nội dung học tập lớn & mốc đánh giá nào, thầy cô sẽ cần quan tâm tới mô hình khóa học của khóa đó. Về cơ bản, "mô hình khóa học” là cấu trúc của các khóa trong một môn học, được phân chia thành nhiều giai đoạn trong một năm học. Đây là một cách để Chương trình “lên ngân sách” thời gian của khóa, bao gồm các nội dung dạy-học và đánh giá khác nhau trong khóa. Với GCED, mô hình khóa học của GCED1-12 giống y hệt nhau; nói cách khác, 12 khóa của GCED sẽ có số lượng nội dung học tập & đánh giá giống nhau, diễn ra ở cùng một thời điểm.


u cầu quan trọng để hình thành nên thái độ, hiểu biết và kỹ năng của một Công dân Toàn cầu.<div class="toccolours mw-collapsible" overflow:auto;"><div style="font-weight:bold;line-height:1.6;font-size:14px;" text-indent: 50px;><div style="margin: 0; background: #a6e5f7; text-align: left; font-weight: bold;  text-indent: 2%; border: 3px solid #a6e5f7;">Các Chủ đề trọng tâm của Nhóm chủ đề 1: Con người</div></div><div class="mw-collapsible-content">
Xét về nội dung học tập, có thể chia việc học GCED ở tất cả các khóa thành 3 giai đoạn chính (“Học - Làm - Học”), kéo dài xuyên suốt cả năm học. Cấu trúc “Học - Làm - Học” thể hiện niềm tin của người thiết kế Chương trình về một quá trình học tối ưu, cho phép HS '''hiểu & nhận thức vai trò''' của mình về các vấn đề toàn cầu, và có '''khả năng kiến tạo''' nên một tương lai tốt đẹp hơn cho mọi người trong tương lai. Việc cấu trúc này diễn ra một cách thống nhất ở tất cả các khối lớp cũng là một điểm tiện lợi cho thầy cô - thầy cô có thể (và nên) trao đổi với những đồng nghiệp đang giảng dạy GCED ở những khối lớp khác để cùng rút ra bài học trong quá trình triển khai.<br />[[Tập tin:Mô hình khóa học.png|thế=|giữa|942x942px|'''Mô hình khóa học của GCED'''|nhỏ]]
===Chủ đề 1: Bản sắc & Sự đa dạng (Lớp 1)===
<u>Chủ đề này không nằm trong 17 SDGs, nhưng sẽ được dạy cho học sinh lớp 1 để các em hiểu được những khái niệm cơ bản của một Công dân Toàn cầu.</u>


'''Mô tả:''' Học sinh hiểu rằng bản sắc riêng của mỗi cá nhân có thể đóng góp vào sự đa dạng của thế giới. Nhận ra rằng sự xung đột là một phần tất yếu trong bối cảnh thế giới đa dạng, dẫn tới nhiều vấn đề trong xã hội. Để hướng tới việc chung sống một cách hòa hợp và cùng nhau cộng tác phát triển, chúng ta phải tôn trọng sự đa dạng trong xã hội và giải quyết những xung đột giữa con người với nhau.


'''Mong đợi cho HS sau khi học xong Chủ đề này:'''
'''Lưu ý:'''


*Hiểu rằng những người khác biệt đều có bản sắc riêng của mình, tạo nên sự đa dạng trên thế giới.
*Giai đoạn “Học” đầu tiên tập trung vào việc xây dựng kiến thức nền tảng cho HS;
*Hiểu rằng sự đa dạng sẽ mang lại nhiều lợi ích cho thế giới, nhưng đồng thời cũng có thể góp phần dẫn tới xung đột.
*Giai đoạn “Học” thứ hai tập trung vào việc tổng hợp, đúc kết trải nghiệm của HS.
*Hiểu rằng sự khác biệt có thể mang lại ảnh hưởng tốt, có thể mang lại ảnh hưởng xấu tùy theo hoàn cảnh.
*Biết tôn trọng sự khác biệt và giải quyết các vấn đề tới từ sự khác biệt.
*Biết cách cộng tác với người khác mình một cách hòa hợp.


----
===Học kỳ 1 - Giai đoạn Học (36 tiết)===
===Chủ đề 2: Sống lành mạnh (Lớp 3)===
'''Giai đoạn Học thứ nhất''' diễn ra trong Học kỳ 1, và đóng vai trò “nền tảng” cho toàn bộ quá trình học của học sinh. Đầu tiên, HS sẽ học về Chủ đề trọng tâm của khối lớp mình, sau đó sẽ đào sâu, trả lời thắc mắc của bản thân thông qua một bài nghiên cứu (Truy vấn Cá nhân). Giai đoạn này chủ yếu yêu cầu HS làm việc cá nhân, và tới Học kỳ 2 sẽ yêu cầu HS cộng tác cùng nhau nhiều hơn.
<u>Tương ứng với SDG số 3.</u>


'''Mô tả:''' Sức khỏe tinh thần và thể chất là nhu cầu thiết yếu của con người để sinh tồn và phát triển. Học sinh cần hiểu tầm quan trọng của một cuộc sống lành mạnh, đồng thời nhận ra rằng không phải ai cũng được chăm sóc y tế đầy đủ & có nhận thức về sức khỏe giống nhau. Mỗi người trong chúng ta đều xứng đáng có một cuộc sống lành mạnh, và đồng thời có trách nhiệm giúp đỡ những người khác đạt được điều đó.
'''Giai đoạn Học''' gồm các chương sau:


'''Mong đợi cho HS sau khi học xong Chủ đề này:'''
*'''Trước khi bắt đầu vào Chương 1, sẽ có 1 tiết Giới thiệu tổng quan môn GCED:''' Trong tiết này, thầy cô sẽ truyền đạt mong đợi và tinh thần của Chương trình cho học sinh. HS sẽ xác định được năm học này mình được học về chủ đề gì, và mình sẽ trải qua quá trình học tập GCED như thế nào.
*'''[[Chương 1: Khám phá Chủ đề trọng tâm qua 5 Lăng kính|Chương 1 - Khám phá Chủ đề trọng tâm qua 5 Lăng kính (21 tiết):]]''' Các em sẽ tiếp cận [[Chương 1: Khám phá Chủ đề trọng tâm qua 5 Lăng kính#12 Chủ đề trọng tâm|các Chủ đề trọng tâm]] (vấn đề toàn cầu) dưới nhiều [[Chương 1: Khám phá Chủ đề trọng tâm qua 5 Lăng kính#5 Lăng kính|Lăng kính]] (có thể là góc nhìn, chuyên môn và cách tiếp cận khác nhau). Từ đó, học sinh sẽ dần hình thành được kiến thức, hiểu biết một cách toàn diện vượt ra ngoài cách phân chia môn học truyền thống.
*'''[[Chương 2: Xây dựng & Trình bày Truy vấn cá nhân|Chương 2 - Xây dụng & Trình bày Truy vấn Cá nhân (15 tiết, bao gồm cả đánh giá):]]''' Giai đoạn này là cơ hội để HS thật sự làm chủ việc học của mình. Mỗi em sẽ tự đặt ra câu hỏi của chính mình, sau đó thực hiện việc nghiên cứu cá nhân để trả lời câu hỏi mà mình còn thắc mắc. Mỗi HS sẽ tạo ra một bài nghiên cứu thứ cấp của riêng mình. Kết thúc quá trình này, những HS có cùng mối quan tâm (thể hiện trong Truy vấn Cá nhân) sẽ được tạo nhóm cùng nhau để cùng nhau hành động trong Học kỳ 2.
===Học kỳ 2 - Giai đoạn Làm - Học (36 tiết)===
'''Giai đoạn Làm - Học''' đóng vai trò "hành động và "suy ngẫm", tiếp nối nền tảng kiến thức mà HS đã có trong '''giai đoạn Học đầu tiên'''. Sau khi đã được chia nhóm, HS sẽ chính thức bắt tay vào làm các công việc liên quan đến Dự án Hành động. Các em sẽ được đào tạo để biết cách lập kế hoạch và chuẩn bị, thực hiện dự án, tự đánh giá/suy ngẫm trong suốt quá trình làm cũng như sau khi kết thúc dự án. Kết thúc năm học, HS sẽ báo cáo thành quả dự án của mình, đồng thời nhìn lại chặng đường năm học vừa rồi qua một bài suy ngẫm cuối năm.


*Hiểu rằng con người phải có sức khỏe tốt & được chăm sóc y tế đầy đủ để tồn tại và phát triển.
'''Giai đoạn Làm - Học''' gồm các chương sau:
*Hiểu rằng tình hình sức khỏe & chăm sóc y tế trên thế giới chưa đồng đều.
*Hiểu được nguyên nhân và hậu quả khi nhiều người không có được sức khỏe tốt & được chăm sóc y tế đầy đủ.
*Hiểu rằng con người cần được chăm sóc y tế để có được sức khỏe tốt.
*Tìm hiểu cách giải quyết các vấn đề về tinh thần/cảm xúc cho mình và các bạn xung quanh.
*Nhận ra tầm quan trọng của việc cộng tác để mang lại cuộc sống lành mạnh cho mọi người.


----
*'''[[Chương 3: Chuẩn bị cho Dự án Hành động|Chương 3 - Chuẩn bị cho Dự án Hành động (16 tiết):]]''' HS trải qua những bước cần thiết trước khi thực sự đi giúp đỡ, hay phục vụ bất cứ cộng đồng nào. Những bước này bao gồm điều tra về vấn đề/cộng đồng (để hiểu hơn về vấn đề đang ảnh hưởng tới cộng đồng như thế nào), tìm hiểu các giải pháp đã được triển khai (để học hỏi, hoặc đóng góp cho những giải pháp này), cân nhắc giải pháp từ các ý tưởng đang có (để đối chiếu với những gì HS đã tìm hiểu được), và lập kế hoạch (để việc triển khai Dự án diễn ra suôn sẻ nhất có thể).
===Chủ đề 3: Giảm nghèo & đói (Lớp 6)===
*'''[[Chương 4: Triển khai Dự án Hành động|Chương 4 - Triển khai Dự án Hành động (6 tiết):]]''' HS tiến hành triển khai Dự án, đồng thời lưu lại tư liệu trong quá trình triển khai. Tùy vào mức độ phức tạp của Dự án/lứa tuổi của HS/địa điểm phục vụ mà có thể HS sẽ cần nhiều hơn, hoặc ít hơn thời gian 6 tiết này. Đây là giai đoạn có tính mở rất cao, vì những gì HS có thể làm phụ thuộc nhiều vào chính các em, không phải GV.
<u>Tương ứng với SDG số 1 & 2.</u>
*'''[[Chương 5: Suy ngẫm & Báo cáo|Chương 5 - Suy ngẫm & Báo cáo (14 tiết, bao gồm cả đánh giá):]]''' Nhóm HS sẽ thực hiện việc suy ngẫm sau quá trình triển khai dự án, cùng nhau kết luận về mức độ hiệu quả của dự án, về những điểm nhóm đã làm tốt/chưa tốt, kèm theo phương án cải thiện. Sau khi đã suy ngẫm xong về dự án, mỗi HS sẽ suy ngẫm lại về trải nghiệm học tập GCED trong suốt cả năm học thông qua một bài suy ngẫm cá nhân. Sau đó, từng nhóm HS sẽ lần lượt báo cáo về kết quả & quá trình triển khai cho mọi người. Đây là cơ hội để HS truyền thông về dự án của mình, từ đó nhận được phản hồi từ người khác.


'''Mô tả:''' Học sinh hiểu được bản chất của việc nghèo đến từ sự bất bình đẳng mang tính hệ thống (về kinh tế, về tầng lớp, v.v.). Việc phân phối của cải và cơ hội không đồng đều là nguyên nhân chính khiến người nghèo không có đủ thực phẩm để tồn tại, khiến việc thoát nghèo trở nên khó khăn hơn. Để đảm bảo sự phát triển vững bền, chúng ta phải tạo ra một xã hội công bằng hơn, hướng tới việc giảm thiểu việc phân phối của cải & cơ hội thiếu bình đẳng.
== Chủ đề trọng tâm của mỗi khối lớp ==
Các '''Chủ đề trọng tâm''' trong GCED được xây dựng từ các '''Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc'''. Thông qua việc học và nghiên cứu các Chủ đề trọng tâm, học sinh sẽ có cơ hội tiếp xúc với những vấn đề dài hạn được cả thế giới quan tâm, từ đó áp dụng những kiến thức học được để giúp đỡ cho cộng đồng của mình.


'''Mong đợi cho HS sau khi học xong Chủ đề này:'''
GCED sử dụng '''mô hình các vấn đề toàn cầu của World Bank (Ngân hàng Thế giới)''' để phân loại các Chủ đề trọng tâm. Việc phân loại nhằm mục đích hệ thống hóa các Chủ đề trọng tâm, đồng thời thể hiện được tính chu trình giữa các chủ đề.


*Hiểu được tình hình nghèo & đói của thế giới.
Theo mô hình này, có thể phân chia các Chủ đề trọng tâm thành 4 nhóm chủ đề chính sau:
*Hiểu được hậu quả của việc nghèo & đói tới các yếu tố phát triển bền vững.
#Con người;
*Hiểu sự bất bình đẳng tạo ra vòng lặp của sự nghèo & đói, khiến người nghèo khó thoát khỏi vòng lặp đó.
#Hành tinh;
*Đề xuất được cách thoát khỏi vòng lặp để cải thiện vấn đề nghèo & đói.
# Công bằng xã hội;
*Hiểu con người phải chung sức để giảm thiểu vấn đề nghèo & đói, từ đó nhận ra vai trò của bản thân.
#Lao động & Tiêu thụ.
Cả 4 nhóm chủ đề sẽ được dạy xen kẽ với nhau để học sinh ở mỗi khối lớp được tiếp xúc với càng nhiều nhóm chủ đề càng tốt. Các Chủ đề trọng tâm trong cùng một nhóm chủ đề sẽ được sắp xếp theo thứ tự khối được học, độ phức tạp & yêu cầu kiến thức đã học tăng dần.
{| class="wikitable"
!Khối
!'''Nhóm chủ đề 1'''
'''Con người'''
!'''Nhóm chủ đề 2'''
'''Hành tinh'''
!'''Nhóm chủ đề 3'''
'''Công bằng xã hội'''
!'''Nhóm chủ đề 4'''
'''Lao động & Tiêu thụ'''
|-
!1
|Sự đa dạng
|
|
|
|-
!2
|
| Nước sạch
|
|
|-
!3
|Sức khỏe & chăm sóc sức khỏe
|
|
|
|-
!4
|
|Động & thực vật trên Trái Đất
|
|
|-
! 5
|
|
|Quy tắc xã hội
|
|-
!6
|Giảm nghèo
|
|
|
|-
! 7
|
|Biến đổi khí hậu
|
|
|-
!8
|
|
|Bất bình đẳng xã hội
|
|-
!9
|
|
|
|Sản xuất & tiêu thụ thiếu bền vững
|-
!10
|Phổ cập giáo dục
|
|
|
|-
!11
|
|Năng lượng bền vững
|
|
|-
!12
|
|
|
|Chất lượng cuộc sống
|}


----
== Phân phối tiết của các khối lớp==
===Chủ đề 4: Phổ cập giáo dục chất lượng (Lớp 10)===
Bên trên là mô hình khóa học, hay mô tả chung về cấu trúc/phân phối nội dung cho cả 12 khối lớp/khóa của GCED. Để đọc nội dung cụ thể của từng khối lớp, vui lòng truy cập [https://mapping.vinschool.edu.vn/subjects/1 phần mềm Curriculum Mapping.]
<u>Tương ứng với SDG số 4.</u>


'''Mô tả:''' Phổ cập nền giáo dục chất lượng cho mọi người chính là cách để giảm bất bình đẳng, hướng tới một tương lai bền vững không còn các vấn đề như nghèo & đói. Tuy nhiên, không phải mọi nơi trên thế giới đều nhận được giáo dục một cách chất lượng, đầy đủ. Học sinh cần nhận ra sự bất bình đẳng cũng dẫn tới sự chênh lệch về giáo dục này, đồng thời hiểu được tầm quan trọng của việc giáo dục chất lượng với bản thân, xa hơn là với mọi người trên thế giới.


'''Mong đợi cho HS sau khi học xong Chủ đề này:'''
Dưới đây là tên bài & phân phối tiết cụ thể của các bài học cho 12 khối lớp trên PM Mapping: (<span style="color:red" ;>'''bôi đỏ'''</span> là các mốc đánh giá)
{| class="wikitable"
|- style="vertical-align:top; text-align:center;" "
|
|'''Số thứ tự Bài trên PM'''
|'''Tên Bài trên PM'''
|'''Số tiết (trên tổng số 72 tiết)'''
|-
| colspan="1" rowspan="6" bgcolor="#FFEDCC" |'''Chương 1'''
(21 tiết)
| 1.1
| Giới thiệu môn học & Chủ đề trọng tâm
| 1
|-
| Tùy từng khối lớp
|Lăng kính 1: Tư duy Toàn cầu
|4
|-
|Tùy từng khối lớp
|Lăng kính 2: Tư duy Hệ thống
|4
|-
|Tùy từng khối lớp
| Lăng kính 3: Tư duy Phản biện
|4
|-
|Tùy từng khối lớp
|Lăng kính 4: Đổi mới & Sáng tạo
|4
|-
|Tùy từng khối lớp
|Lăng kính 5: Cộng tác
| 4
|-
| colspan="1" rowspan="5" bgcolor="#FFB0B0" |'''Chương 2'''
(9 tiết, không bao gồm tiết đánh giá)
|2.1
|Các bước xây dựng Truy vấn Cá nhân
| 1
|-
|2.2
|Xác định vấn đề & đặt câu hỏi cho Truy vấn Cá nhân
|2
|-
| 2.3
|Thu thập thông tin & hoàn thiện Truy vấn Cá nhân
|4
|-
|<span style="color:red" ;>'''Đánh giá cuối HK1'''</span>
| <span style="color:red" ;>'''Bài trình bày Truy vấn Cá nhân'''</span>
|<span style="color:red" ;>'''6'''</span>
|-
|2.4
|Tạo nhóm cho Dự án Hành động
| 2
|-
| colspan="4" bgcolor="#E8E8E8" |<div style="text-align: center;">'''Nghỉ đông, kết thúc HK1'''</div>
|-
| colspan="1" rowspan="5" bgcolor="#CBF0BB" |'''Chương 3'''
(16 tiết)
|3.1
|Các bước chuẩn bị cho Dự án Hành động
|1
|-
|3.2
|Tìm hiểu về vấn đề & đối tượng/cộng đồng
| 6
|-
|3.3
|Tìm hiểu về những giải pháp đã được triển khai
|2
|-
|3.4
|Thống nhất giải pháp cho Dự án Hành động
|3
|-
|3.5
| Lập kế hoạch cho Dự án Hành động
|4
|-
| colspan="1" bgcolor="#80D2F8" |'''Chương 4'''
(6 tiết)
|4.1
|Triển khai Dự án Hành động
| 6
|-
| colspan="1" rowspan="5" bgcolor="#CEC4FF" |'''Chương 5'''
(10 tiết, không bao gồm tiết đánh giá)
|5.1
|Các bước suy ngẫm cho nhóm & cá nhân
|1
|-
|5.2
|Suy ngẫm nhóm: Đánh giá Dự án Hành động để rút ra bài học & ý tưởng mới
|3
|-
|5.3
|Suy ngẫm cá nhân: Đánh giá quá trình học tập để rút ra bài học & ý tưởng mới
|2
|-
|<span style="color:red" ;>'''Đánh giá cuối HK2'''</span>
| <span style="color:red" ;>'''Bài suy ngẫm Cuối năm'''</span>
|<span style="color:red" ;>'''4'''</span>
|-
|5.4
|Bài báo cáo Dự án Hành động
|4
|-
| colspan="4" bgcolor="#E8E8E8" |<div style="text-align: center;">'''Kết thúc năm học'''</div>
|}
 
Trong số những chương của GCED, chỉ có Chương 1 là có nội dung học tương đối cố định, cụ thể. Kể từ Chương 2, trải nghiệm học tập của HS/vai trò của thầy cô sẽ có sự chuyển biến rõ rệt. HS sẽ thực hành nhiều hơn, tự quyết định nhiều hơn về trải nghiệm học tập của mình - thầy cô sẽ chuyển sang vai trò hỗ trợ, tư vấn, và định hướng cho HS (thay vì chỉ thuần giảng dạy).


*Hiểu được tình hình giáo dục trên thế giới.
Do đó, có thể thầy cô sẽ khó hình dung được ngay từ đầu mình sẽ dạy gì (và HS có thể làm gì) ở mọi giai đoạn, vì phải tới lúc thực dạy mới biết HS của mình muốn làm gì, và mình có thể hỗ trợ HS như thế nào. Dưới đây là một đoạn mô tả những trải nghiệm học tập của một HS ở khối lớp 6 (học về Chủ đề trọng tâm "Giảm nghèo") để thầy cô dễ hình dung hơn về con đường dạy-học trong 1 năm học GCED:
*Hiểu được lợi ích lâu dài của giáo dục & hậu quả nếu thiếu nền giáo dục chất lượng.
*Nhận thức được lợi thế của bản thân khi đang được hưởng một nền giáo dục có chất lượng, từ đó nhận ra ra vai trò của bản thân trong việc mang lại nền giáo dục chất lượng cho mọi người.
*Nhận thức được sự bất bình đẳng là nguyên nhân gây ra sự chênh lệch về giáo dục, nhưng giáo dục cũng có thể là giải pháp cho sự bất bình đẳng.
*Đề xuất cách cải thiện chất lượng giáo dục của bản thân, nơi đang theo học và thế giới.
*Nhận thức được tầm quan trọng của việc cộng tác để phổ cập giáo dục chất lượng cho những người thiệt thòi ở khu vực & trên thế giới.</div></div>
=Nhóm chủ đề 2: Hành tinh=
{| class="wikitable"
{| class="wikitable"
|'''1. Chủ đề trọng tâm & Lăng kính'''
|- style="vertical-align:top; text-align:center;" "
Các '''Chủ đề trọng tâm''' trong GCED được xây dựng từ các '''Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc'''. Thông qua việc học và nghiên cứu các Chủ đề trọng tâm, học sinh sẽ có cơ hội tiếp xúc với những vấn đề dài hạn được cả thế giới quan tâm, từ đó áp dụng những kiến thức học được để giúp đỡ cho cộng đồng của mình. GCED sử dụng '''mô hình các vấn đề toàn cầu của World Bank (Ngân hàng Thế giới)''' để phân loại các Chủ đề trọng tâm. Việc phân loại nhằm mục đích hệ thống hóa các Chủ đề trọng tâm, đồng thời thể hiện được tính chu trình giữa các chủ đề.
|
|'''Trải nghiệm học tập của HS'''
|-
|'''Chương 1: Khám phá Chủ đề trọng tâm qua 5 Lăng kính'''
|Đầu tiên, ở Lăng kính 1, HS sẽ học về khái niệm “Nghèo” và thực trạng của tình trạng nghèo trên thế giới.
 
Tiếp theo ở Lăng kính 2, HS sẽ hiểu những nguyên nhân nào dẫn tới tình trạng nghèo và một số giải pháp phổ biến hiện nay để giải quyết tình trạng nghèo. Bên cạnh đó, HS cũng sẽ hiểu rằng các giải pháp đó có ưu và nhược điểm gì và vì sao các giải pháp đó vẫn chưa thể giải quyết tình trạng nghèo hiện nay.
 
Sau đó tới Lăng kính 3, HS sẽ biết về một số quan điểm trái chiều về nghèo như quan điểm đổ lỗi cho người nghèo hoặc những áp lực vô hình về việc phải tự thoát nghèo. Nếu GV muốn giới thiệu các quan điểm khác ngoài gợi ý trong chương trình, thì cần đảm bảo thông tin được trích dẫn từ các nguồn đáng tin cậy, nội dung chia sẻ trên lớp được cân nhắc để phù hợp với lứa tuổi và bối cảnh xã hội, đặc biệt là không quá khó hiểu đối với HS.




📙 ''Bài chi tiết: [[Các Chủ đề trọng tâm]]''
Tiếp theo ở Lăng kính 4, HS sẽ thực hành giải quyết vấn đề nghèo bằng việc áp dụng một quy trình giải quyết vấn đề đơn giản gồm 4 bước: (1) Tìm hiểu về vấn đề & đối tượng/cộng đồng đang chịu ảnh hưởng (2) Phát triển ý tưởng (3) Triển khai giải pháp và (4) Đánh giá giải pháp. Lưu ý rằng Lăng kính 4 chỉ nhằm mục đích giúp cho HS hiểu quy trình giải quyết vấn đề trong thực tế sẽ diễn ra như thế nào, HS không cần phải thực sự giải quyết vấn đề gì ở phần này cả. Do đó, GV không nên yêu cầu HS dành quá nhiều thời gian để thực hiện đầy đủ các bước trong quy trình hoặc cần phải có 1 kế hoạch hoàn chỉnh.




GCED sẽ tiếp cận các Chủ đề trọng tâm (vấn đề toàn cầu) một cách toàn diện dưới nhiều Lăng kính (có thể là góc nhìn, chuyên môn và cách tiếp cận khác nhau). Từ đó, HS sẽ dần hình thành được kiến thức, hiểu biết một cách toàn diện vượt ra ngoài cách phân chia môn học truyền thống.
Chẳng hạn, HS quan tâm tới những trẻ em nghèo ở khu vực miền núi, thì trước đó HS cần phải xác định được khu vực cụ thể HS muốn tìm hiểu là ở đâu, cuộc sống của trẻ em ở khu vực đó bị ảnh hưởng bởi nghèo như thế nào, nguyên nhân là gì. v.v. Tiếp theo, HS cần tự nêu được một số ý tưởng của bản thân sau khi đã cân nhắc những thông tin đã nêu ở trên. Và mặc dù HS sẽ không thực sự đi giúp đỡ cộng đồng "trẻ em nghèo ở miền núi", nhưng GV vẫn cần hỏi HS về những việc cần chuẩn bị để ý tưởng được thành công, yêu cầu HS nêu các bước sẽtriển khai ý tưởng, và tự đặt ra một số mục tiêu đơn giản cho các bước này. Cuối cùng, HS cần nêu cách thu thập bằng chứng để đánh giá mức độ hiệu quả, và tác động thực tế của ý tưởng.  


Cuối cùng ở Lăng kính 5, HS sẽ được học về những tổ chức/cá nhân với xuất xứ đa dạng đang hoạt động để giải quyết vấn đề nghèo trên thế giới, từ đó rút ra bài học cho bản thân. HS cũng sẽ nói về việc mình sẽ kêu gọi những người xung quanh để cùng nhau giải quyết tình trạng nghèo như thế nào. Cũng tương tự Lăng kính 4, Lăng kính 5 không yêu cầu HS phải đi kêu gọi cộng tác ngay - HS và GV chỉ cần thảo luận để trả lời câu hỏi "nếu cần kêu gọi cộng tác, thì sẽ kêu gọi như thế nào?"


📙 ''Bài chi tiết: [[Các Lăng kính]]''
Ví dụ: HS muốn tự đứng ra kêu gọi các bạn trong lớp cộng tác thực hiện một ý tưởng cùng mình, thì HS cần phải giải thích rằng HS dự định sẽ đi quanh lớp và nói chuyện với các bạn về vấn đề mà HS quan tâm và ý tưởng giải quyết vấn đề mà HS đang nghĩ tới là gì, v.v.
|-
|-
|'''2. Quy trình nghiên cứu để tìm ra giải pháp cho vấn đề (Vòng tròn Thiết kế)'''
|'''Chương 2: Xây dựng & Trình bày Truy vấn Cá nhân'''
Để học sinh GCED có thể tạo ra những giải pháp cho các [[Các Chủ đề trọng tâm|Chủ đề trọng tâm]] một cách hiệu quả & có khoa học, các em sẽ được làm quen với công cụ '''Vòng tròn Thiết kế''' từ bộ môn Design của Chương trình MYP.<ref>MYP, International Baccalaureate (IB): [https://www.nesinternational.org/school_policies/design_guide.pdf Design Course]</ref>
|Ở chương 2, HS sẽ bắt đầu đi sâu vào việc nghiên cứu về 1 khía cạnh của Chủ đề "Giảm nghèo" bằng cách thực hiện các bước xác định vấn đề, đặt câu hỏi, thu thập thông tin, v.v. để hoàn thành bài Truy vấn Cá nhân của bản thân.
 


Chẳng hạn, HS có câu hỏi "Việc nghèo ảnh hưởng đến trẻ em vùng cao Việt Nam như thế nào?, có nghĩa là HS đang quan tâm đến những khó khăn mà trẻ em vùng cao Việt Nam gặp phải do nghèo. Để trả lời được câu hỏi này, HS cần thu thập, phân tích các thông tin từ những nguồn khác nhau để có thể đưa ra câu trả lời phù hợp. Một số thông tin mà HS có thể tìm là: ảnh hưởng của việc nghèo tới cuộc sống của trẻ em vùng cao ở khía cạnh như điều kiện dinh dưỡng, học tập, khám chữa bệnh, quần áo ấm, v.v. HS có thể sử dụng các phương pháp như tra cứu internet, hỏi người thân, tìm kiếm trên các trang báo, quan sát từ thực tế, hoặc tiến hành khảo sát/hỏi trực tiếp đối tượng chịu ảnh hưởng để có thông tin. Sau khi đã tìm được đủ thông tin, HS sẽ tổng hợp lại những gì minh đã tìm hiểu được, và sử dụng những thông tin này để trả lời câu hỏi mà bản thân đã đặt ra. Toàn bộ những gì HS đã tò mò, tìm hiểu, và trả lời được gọi là "Truy vấn Cá nhân". Và, HS sẽ trình bày những thông tin này trong mốc đánh giá đầu cuối HK1 là "Bài trình bày Truy vấn Cá nhân" 
Tiếp theo, HS sẽ tạo nhóm với các HS khác trong lớp để cùng thực hiện Dự án Hành động trong học kỳ 2. HS có thể tự mình tạo nhóm sau khi đã xác định được các bạn khác có cùng mối quan tâm với mình (được thể hiện trong Truy vấn Cá nhân). Hoặc GV có thể giúp HS tạo nhóm bằng cách dựa vào các thông tin trong Truy vấn Cá nhân của mỗi HS để xác định điểm tương đồng, và xếp HS vào nhóm theo những điểm tương đồng đó.
Ví dụ: 2 HS làm Truy vấn Cá nhân để trả lời 2 câu hỏi khác nhau là “Làm thế nào để giảm nghèo cho những hộ gia đình nhiều con nhỏ ở tỉnh Hà Giang?” và “Ảnh hưởng của tình trạng nghèo tới trẻ em ở tỉnh Hà Giang là gì?”, tuy nhiên 2 HS này có chung một cộng đồng mà HS quan tâm (và có thể sẽ muốn phục vụ) là “trẻ em nghèo ở tỉnh Hà Giang”, do đó đủ cơ sở để xếp 2 HS vào cùng một nhóm.


📙 ''Bài chi tiết: [[Áp dụng Vòng tròn Thiết kế]]''
|-
|-
|'''3. Triển khai Dự án Hành động dựa trên phương pháp Học qua phục vụ (service learning)'''
|'''Chương 3: Chuẩn bị cho Dự án Hành động'''
HS sẽ được tìm hiểu về các vấn đề mà cộng đồng đang đối mặt, từ đó học sinh đưa ra các giải pháp và có những hành động thiết thực để giải quyết những vấn đề này. Đồng thời, thông qua quá trình suy ngẫm về trải nghiệm của mình, học sinh cũng cơ hội để hiểu sâu hơn về những lĩnh vực em nghiên cứu.
|Sau khi đã thành lập nhóm, tới đây HS mới thực sự bắt tay chuẩn bị cho Dự án hành động. Các bước chuẩn bị chính gồm có:
 
'''Xác định vấn đề và đối tượng/cộng đồng mà dự án hướng tới:''' Để xác định vấn đề thực sự tồn tại và đối tượng/cộng đồng mà HS hướng tới có nhu cầu giúp đỡ. Sau khi thành lập nhóm thì mỗi thành viên sẽ có một mối quan tâm riêng, do đó việc đầu tiên mà nhóm cần làm là xác định 1 vấn đề và đối tượng mà nhóm muốn hướng tới. Giả sử nhóm xác định vấn đề chung là “Tình trạng nghèo đang ảnh hưởng tới cuộc sống của trẻ em miền núi", thì tiếp theo các thành viên vẫn cần trả lời được các câu hỏi định hướng sau:
 
*Vấn đề có thực sự liên quan đến Chủ đề trọng tâm hay không? Ở đây có thể dễ dàng nhận thấy là vấn đề mà nhóm HS chỉ ra đã “có” liên quan đến Chủ đề. Tuy nhiên, không phải nhóm nào cũng xác định vấn đề được như nhóm này - sẽ có nhiều nhóm muốn có những ý tưởng nghe có vẻ không liên quan như "dạy người nghèo cách tái chế rác". Đây không phải là vấn đề, và do đó GV cần yêu cầu HS giải thích ý tưởng này nhằm giải quyết vấn đề gì. Hoặc, nếu nhóm nói rằng vấn đề là “định kiến về vùng miền khiến trẻ em miền núi khó kết bạn” thì vấn đề này không thực sự liên quan đến Chủ đề và GV cần can thiệp kịp thời.
*Vấn đề chính xác là gì? GV tiếp tục hỏi để HS xác định rõ hơn trọng tâm vấn đề nhằm tránh việc HS đưa ra ý tưởng chung chung như “giúp trẻ em miền núi có thêm cơ hội học tập”, mà bỏ qua vấn đề thực sự ở đây là trường học quá xa nơi trẻ em sống, điều kiện học tập khó khăn hoặc vì gia cảnh khó khăn nên phụ huynh muốn con cái ở nhà phụ giúp công việc thay vì đi học, v.v. GV cần lưu ý để HS không đưa ra các vấn đề chung chung như là “không có tiền”. Từ đó HS tiếp tục xác định được dựa trên khả năng của mình, nhóm sẽ chỉ tập trung giải quyết 1 vấn đề duy nhất, giả sử đó là vấn đề liên quan đến điều kiện học tập.
*Vấn đề có thực sự tồn tại không? Để trả lời được câu này, nhóm cần phải xác định được khu vực mà mình muốn thực hiện dự án từ trước, giả sử như khu vực miền núi phía Bắc. Tới đây, HS cần tìm hiểu trên thực tế mọi người sống ở khu vực đó có đang gặp phải vấn đề “định kiến với người nghèo” không. GV cần hướng dẫn HS trả lời được vấn đề này có thực sự đang tồn tại hay không, và vì sao HS biết được điều đó. Nếu GV nhận thấy vấn đề mà HS tìm được không tồn tại/hoặc không thực sự xảy ra ở khu vực mà HS nói thì cần phải định hướng lại cho HS.
*Vấn đề có lớn quá hoặc nhỏ quá không? HS cần trả lời được câu hỏi này để chắc chắn vấn đề này phù hợp để nhóm có thể giải quyết được. Ví dụ, nếu HS nói muốn “xóa bỏ định kiến về  trách nhiệm thoát nghèo của người nghèo ở khu vực miền núi phía Bắc” thì đây là một vấn đề nan giải, khả năng cao là HS sẽ không thể nào giải quyết triệt để được và GV cần giúp HS định hướng lại.
 
GV cần nói rõ rằng các nhóm nên chuẩn bị ít nhất 2 ý tưởng khả thi sau khi đã làm rõ vấn đề, và phải mô tả đặc điểm của cả 2 ý tưởng để có cơ sở chọn ra 1 giải pháp tốt nhất. Đồng thời HS cần cân nhắc một số điểm sau để hiểu kỹ hơn về vấn đề và đối tượng mình muốn giải quyết: (1) một số nguồn/site mà nhóm cần quan tâm, (2) thông tin như thế nào thì sẽ phù hợp nhất với mục đích của nhóm, và (3) khuyến khích HS tìm thông tin từ nhiều nguồn khác nhau.


Chuyển sang bước thứ hai, nhóm HS sẽ cùng nhau tìm hiểu để học hỏi từ các giải pháp đã được triển khai.


🔎 ''Xem thêm: [[Học qua phục vụ]]''
VD: Nếu HS phát hiện ra tổ chức A đang có dự án giúp đỡ người nghèo các tỉnh miền núi ở Việt Nam trong vòng 10 năm. HS có thể:
|-
|'''4. Truyền thông và Suy ngẫm'''
Học sinh được học cách truyền thông kết quả dự án & thực hiện suy ngẫm về quá trình học cả năm. Từ đó, các em có thể rút được kinh nghiệm, cải thiện và phát triển bản thân.


*Học hỏi về cách tổ chức A chọn đối tượng để giúp đỡ. Tổ chức A chọn đối tượng là người nghèo ở những nơi xa xôi, hẻo lánh nhất Việt Nam, hoặc những nơi ít nhận được hỗ trợ nhất.
*Hoặc, liên hệ với tổ chức A để trực tiếp ủng hộ tiền bạc/vật dụng cho những nỗ lực của tổ chức này.
*Hoặc, kêu gọi mọi người ủng hộ tổ chức A trên mạng xã hội.
*Hoặc, triển khai 1 giải pháp nào đó có thể bổ trợ cho những nỗ lực của tổ chức A


🔎 ''Xem thêm: [[Gợi ý suy ngẫm]] để biết thêm về cách thực hiện suy ngẫm trong môn GCED''
Nếu HS không thể tự tìm được giải pháp nào có sẵn, GV có thể chuẩn bị từ trước cho nhóm HS, sau đó gợi ý (những) giải pháp này để HS tìm hiểu


'''Suy ngẫm trong GCED''' nhằm mục đích giúp cho HS trở thành người học trọn đời (life-long learners) tự học, tự làm chủ kiến thức của mình. Với quá trình đặc thù (signature) Học - Làm - Học, từ “Học” thứ 2 chính là Suy ngẫm - cơ hội để HS tự biến trải nghiệm thành kiến thức của riêng mình, khắc sâu những điều đã được học và tự đánh giá về chặng đường em đã đi qua.  
Sau khi đã hiểu rõ vấn đề và đặc điểm của đối tượng/cộng đồng Tiếp theo, nhóm thống nhất 1 ý tưởng phù hợp, và cùng xác định các công việc cần chuẩn bị và nguồn lực cần thiết. GV cần nhắc để HS lưu ý các yếu tố (1) Nhu cầu thiết thực của đối tượng/cộng đồng, (2) Tính vòng lặp của vấn đề (3) Các giải pháp đã được triển khai.  


Mặc dù từ “Học” này nằm ở vị trí sau cùng, việc suy ngẫm không chỉ diễn ra vào cuối năm học. Thay vào đó, đây là một quá trình diễn ra liên tục, xuyên suốt hành trình học tập của HS, giúp các em hình thành thói quen và kỹ năng suy ngẫm hiệu quả, từ đó dễ dàng áp dụng vào nhiều trường hợp, bối cảnh khác nhau trong học tập cũng như trong đời sống.  
Cuối cùng, nhóm hoàn thiện bản kế hoạch hành động chung.  


Là một môn học tập trung vào xây dựng cho HS kiến thức, kỹ năng, thái độ của một Công dân Toàn cầu, GCED mong đợi suy ngẫm sẽ là sợi dây kết nối và giúp HS phát triển một cách toàn diện hơn thông qua việc nhận thức rõ về những gì mình đang học, đang làm, và đang cảm thấy.
Các nhóm sẽ lập một bản kế hoạch hành động (KHHĐ) đơn giản, trong đó nói rõ các thành viên trong nhóm sẽ làm gì, thời gian bắt đầu/kết thúc, nguồn lực cần thiết, mục tiêu cụ thể cho việc triển khai các công việc này, v.v. KHHĐ cần phải được GV nhận xét, và phê duyệt trước khi các nhóm triển khai Dự án. Nếu HS không tự xác định được, GV có thể gợi ý một số nội dung quan trọng.  
|}
==Phân phối nội dung/Timeline==
[[Tổng quan môn học|Môn GCED]] bao gồm '''2 giai đoạn chính''' tương ứng với 3 giai đoạn '''HỌC - LÀM - HỌC:''' [[Học kỳ 1: Học|Học kỳ 1]] sẽ xây dựng nền tảng nghiên cứu cho hành động thực tiễn trong [[Học kỳ 2: Làm - Học|học kỳ 2]], bao gồm gian đoạn Học đầu tiên; và ngược lại, quá trình hành động trong học kỳ 2 sẽ củng cố, cập nhật, và làm sâu hơn nghiên cứu của học kỳ 1, bao gồm giai đoạn Làm và Học tiếp theo.


Hai phần của GCED không chỉ được kết nối về mặt khái niệm, mà còn gắn kết một cách liền mạch, dần dần xây dựng kiến ​​thức, kỹ năng và thái độ cần thiết của một Công dân Toàn cầu để đóng góp cho xã hội, đồng thời học tập qua quá trình đó.
Cuối cùng, HS sẽ hoàn thiện kế hoạch hành động (sao cho đầy đủ nội dung yêu cầu). GV cũng sẽ dựa vào từng nội dung trong Hồ sơ Dự án để phản hồi & nhận xét cho mỗi nhóm, bảo đảm tất cả nhóm trong lớp đều tương đối sẵn sàng trước khi thực hiện dự án.
|-
|'''Chương 4: Triển khai Dự án Hành động'''
|Trong 3 tuần, HS sẽ thực hiện Dự án Hành động (có thể ở trong hoặc ngoài phạm vi Vinschool)


GCED sử dụng các phương pháp tiếp cận GD tiên tiến như Học qua hiện tượng, học qua phục vụ để đảm bảo HS có được trải nghiệm học tốt nhất. Những phương pháp tiếp cận này sẽ được thể hiện rõ nét nhất qua mô hình '''"Học-Làm-Học'''".
Ví dụ, HS chỉ thực hiện truyền thông bằng poster trên mạng xã hội thì hoàn toàn những công việc này có thể thực hiện ở trên lớp. Tuy nhiên nếu Dự án của học sinh là "Nấu và tặng các suất ăn cho người vô gia cư ở phố Trần Hưng Đạo - Hoàn Kiếm", chắc chắn HS cần thực hiện các công việc ngoài lớp học. Thời gian trên lớp, HS có thể dùng để lên thực đơn, tìm hiểu cách nấu, liên hệ với các bên cùng cộng tác, phân công công việc cụ thể cho buổi nấu ăn và tặng suất ăn, v.v.


'''Học - Làm - Học''' cũng là tên gọi của 3 giai đoạn học tập chính của GCED, kéo dài xuyên suốt HK1 và HK2. Mỗi giai đoạn sẽ có những phương pháp tiếp cận đặc thù riêng, với nội dung học được chia thành 7 chương tất cả. Dù là chương nào đi nữa, trải nghiệm học của HS vẫn xoay quanh hệ thống Chủ đề trọng tâm. HS sẽ "học" về các CĐTT để xây dựng nền tảng kiến thức, sau đó "làm" để giúp đỡ, phục vụ cộng đồng. Cuối cùng, HS sẽ "học" lại, suy ngẫm về trải nghiệm của mình, từ đó rút ra bài học ý nghĩa cho bản thân.
Lưu ý: Đối với những nhóm chọn làm dự án ở bên ngoài Vinschool, GV cần hỗ trợ các nhóm làm đơn xin phép nhà trường và xin phép chính quyền địa phương nơi dự án diễn ra và luôn cần đảm bảo các nguyên tắc an toàn như đã thống nhất.  


Đầu tiên, [[Học kỳ 1: Nghiên cứu|học kỳ 1]] sẽ tập trung vào xây dựng nền tảng kiến thức cho HS thông qua nội dung về [[Các Chủ đề trọng tâm|Chủ đề trọng tâm]] và cho HS cơ hội đào sâu, trả lời thắc mắc của bản thân thông qua một bài nghiên cứu. Các nội dung học trong [[Học kỳ 1: Nghiên cứu|học kỳ 1]] chủ yếu yêu cầu HS làm việc cá nhân, nhưng nội dung học trong [[Học kỳ 2: Hành động|học kỳ 2]] lại yêu cầu HS cộng tác cùng nhau nhiều hơn. Do đó, sẽ có một nội dung mang tính chuyển tiếp có tên "Định hướng Hành động", cho phép các em biến kiến thức cá nhân thành sản phẩm hành động của nhóm. Chuyển sang [[Học kỳ 2: Hành động|học kỳ 2]], HS sẽ bắt đầu nội dung Triển khai Dự án Hành động để hướng tới việc phục vụ cộng đồng, và kết thúc năm học bằng nội dung Truyền thông & suy ngẫm để báo cáo thành quả dự án, đồng thời nhìn lại chặng đường năm học vừa rồi.
Nếu dự án kết thúc sớm hơn phân phối Chương trình, GV cần đặt câu hỏi cho nhóm để đảm bảo nhóm không “hấp tấp” và kết thúc dự án khi chất lượng không được đảm bảo. Còn nếu nhóm thực hiện dự án quá lâu kể cả khi đã dành nhiều thời gian làm ngoài giờ học, GV cần yêu cầu nhóm dừng lại và chuyển qua các bước tiếp theo.
|-
|'''Chương 5: Suy ngẫm & báo cáo'''
|Sau khi hoàn thiện Dự án Hành động, nhóm HS sẽ tự đánh giá mức độ hiệu quả của dự án và hoàn thiện Suy ngẫm nhóm. Để thực hiện được việc này, từ trước đó HS đã phải thu thập các bằng chứng trong quá trình triển khai dự án. Các dữ liệu/bằng chứng này chỉ đơn thuần là ghi chép về quá trình thực hiện dự án được tổng hợp trong Hồ sơ dự án (như sản phẩm, hình ảnh, số liệu thu được, câu trả lời phỏng vấn/khảo sát của cộng đồng, ý kiến đánh giá của chuyên gia, v.v), dựa vào đó HS có thể đối chiếu với những mục tiêu nhóm đã đặt ra từ trước để tự đánh giá hai yếu tố “triển khai hiệu quả” và “tác động thực tế” của dự án.  


Ví dụ: Dự án của HS là "Kêu gọi ủng hộ tiền bạc & sức người để giúp đỡ trẻ em nghèo ở huyện X để chuẩn bị cho đợt rét đậm cuối năm", và có những mục tiêu sau:


Thầy cô có thể tham khảo timeline bên dưới để biết các trình tự của các nội dung học tập của GCED:
*Quyên góp được 20 triệu VND: Đạt
<br />[[Tập tin:Phân phối Chương trình.png|thế=|giữa|không_khung|850x850px|Timeline]]
*Kêu gọi được 20 người lên tình nguyện giúp đỡ các hộ gia đình ở huyện X: Không đạt, vì không kêu gọi được ai trong thời gian gấp như vậy
*Hoàn thành việc quyên góp trong 2 tuần (sớm hơn thời gian CT cho phép): Không đạt, vẫn cần tới 3 tuần (trong thời gian CT cho phép)
*Ít nhất 50 hộ gia đình được giúp: Không đạt, vì 20 triệu chỉ giúp được 20 hộ gia đình. Nếu chia nhỏ ra thì số tiền mỗi hộ gia đình nhận được sẽ bị ít quá


> Từ những dữ liệu trên, HS có thể đưa ra kết luận là: Việc triển khai giải pháp của nhóm mình chưa hiệu quả. Trong trường hợp HS chưa có đủ bằng chứng, và sẽ mất nhiều thời gian để tổng hợp lại, GV có thể làm việc đó giúp HS (từ những ghi chép & hiểu biết của mỗi GV về Dự án của mỗi nhóm).


Một khóa GCED kéo dài '''72 tiết,''' tính chất của mỗi tiết sẽ phụ thuộc vào việc tiết đó rơi vào phần nào trên Timeline. Có tất cả:
Tiếp đó nhóm tự đánh giá tác động thực tế của dự án là: dự án có mang lại tác động tích cực, nhưng chỉ là ngắn hạn (vì số tiền quyên góp được không nhiều, chỉ đủ để mỗi hộ gia đình chi tiêu trong thời gian ngắn). Vấn đề mà người dân/trẻ em nghèo ở huyện X vẫn chưa thật sự được giải quyết, và những gì HS làm được chỉ mang tính "chống cháy" (vì huyện X đang cần giúp đỡ ngay). Trong trường hợp nhóm chỉ nói được tác động ngắn hạn của dự án, GV cần đặt thêm câu hỏi về tác động dài hạn của dự án để HS suy nghĩ thêm.  


*38 tiết trong [[Học kỳ 1: Học|Giai đoạn Học]] (Học kỳ 1). Trong đó có:
Tiếp theo, cả nhóm sẽ liệt kê những điểm mạnh & điểm cần cải thiện của nhóm trong quá trình làm Dự án, và rút ra bài học chung cho cả nhóm. Như nhóm chưa thực sự đoàn kết và bài học rút ra là các thành viên cần lắng nghe và chia sẻ quan điểm nhiều hơn. GV cũng cần hỗ trợ bằng cách gợi ý các điểm mạnh/điểm cần cải thiện mà mỗi nhóm chưa nghĩ ra, hoặc gợi ý một số cách cải thiện phù hợp với đặc điểm của mỗi nhóm.
**'''Chương 0 - Giới thiệu tổng quan môn GCED.'''
**[[Chương 1: Khám phá Chủ đề trọng tâm|'''Chương 1 - Khám phá Chủ đề trọng tâm qua 5 Lăng kính:''']] Trong tiết này, thầy cô sẽ truyền đạt mong đợi và tinh thần của Chương trình cho học sinh. HS sẽ xác định được năm học này mình được học về chủ đề gì, và mình sẽ trải qua quá trình học tập GCED như thế nào.
**'''[[Chương 2: Xây dựng & Trình bày Truy vấn cá nhân|Chương 2 - Hoàn thiện & Truy vấn cá nhân:]]''' Giai đoạn này là cơ hội để HS thật sự làm chủ việc học của mình. Mỗi em sẽ tự đặt ra câu hỏi của chính mình, sau đó thực hiện việc nghiên cứu cá nhân để trả lời câu hỏi mà mình còn thắc mắc.
**[[Chương 3: Định hướng Dự án Hành động|'''Chương 3 - Định hướng Dự án Hành động:''']] HS sẽ chuyển tiếp từ làm việc cá nhân sang làm việc nhóm, bằng cách tìm kiếm những HS khác có cùng mối quan tâm, hay muốn phục vụ cộng đồng tương tự mình. Nói cách khác, đây là lúc để HS tìm ra "đồng đội" có thể giúp mình mang lại thay đổi có ý nghĩa cho xã hội.


*34 tiết trong [[Học kỳ 2: Làm - Học|Giai đoạn Làm - Học]] (Học kỳ 2). Trong đó có:
- Sau khi các nhóm đã hoàn thiện phần Suy ngẫm nhóm, từng HS sẽ bắt đầu thực hiện bài Suy ngẫm cuối năm. Đây cũng là mốc đánh giá cá nhân thứ hai trong năm học của HS. GV cần giúp HS hiểu rõ tuy bài Suy ngẫm cá nhân có nhiều điểm giống với việc suy ngẫm theo nhóm, tuy nhiên ở đây HS cần nói về những trải nghiệm của riêng mình.
**'''Chương 4 - Lập kế hoạch & Chuẩn bị:''' HS trải qua những bước cần thiết trước khi thực sự đi giúp đỡ, hay phục vụ bất cứ cộng đồng nào.
**'''Chương 5 - Triển khai Dự án:''' HS tiến hành triển khai Dự án.
**'''[[Chương 6: Suy ngẫm về Dự án|Chương 6 - Suy ngẫm về Dự án:]]''' nhóm HS sẽ thực hiện việc suy ngẫm sau quá trình triển khai dự án, cùng nhau kết luận về mức độ hiệu quả của dự án, về những điểm nhóm đã làm tốt/chưa tốt, kèm theo phương án cải thiện.
**'''[[Chương 7: Báo cáo & Suy ngẫm cuối năm|Chương 7 - Báo cáo & Suy ngẫm cuối năm:]]''' Sau khi đã suy ngẫm xong về dự án, từng nhóm HS sẽ lần lượt báo cáo về kết quả & quá trình triển khai cho mọi người. Đây là cơ hội để HS truyền thông về dự án của mình, từ đó nhận được phản hồi từ người khác


==Phân chia nhóm khối lớp==
Chẳng hạn, bài Suy ngẫm nhóm yêu cầu các thành viên nói được điểm mạnh và điểm cần cải thiện của nhóm, thì ở trong bài Suy ngẫm cá nhân, từng HS phải nói được điểm mạnh và điểm cần cải thiện của bản thân mình và xác định một số phương án để cải thiện khả năng cộng tác của mình trong tương lai. Cùng một vấn đề là việc trao đổi trong nhóm chưa hiệu quả, từng HS có thể có suy ngẫm khác nhau. Ví dụ HS A cho rằng mình còn nhát và ngại nói nên tự xác định phương án cần phải mạnh dạn trao đổi hơn, còn HS B lại hiểu rằng mình còn mải chơi nên chưa tham gia họp nhóm đều đặn nên tự xác định rằng bản thân phải chăm chỉ tham gia họp nhóm hơn trước.


Chương trình GCED phân hóa các mảng mong đợi này theo '''5 nhóm khối lớp''' nhằm đảm bảo nội dung phù hợp với nhóm lứa tuổi đó và dựa trên mức độ phân chia cấp bậc nhà trường và giáo viên (cấp tiểu học, trung học và trung học phổ thông).
Đặc biệt, HS sẽ phải chỉ ra liên hệ giữa dự án nhóm và bài TVCN từ học kỳ 1. HS cần liệt kê những thông tin/kiến thức/bài học cụ thể mà bản thân đã học hỏi được cho TVCN sau khi triển khai Dự án Hành động, như  việc làm đã giúp gì, bổ trợ gì cho việc học của HS. Tuy bài Suy ngẫm cuối năm do HS tự làm, nhưng vì là nội dung tổng kết quá trình một năm học, HS có thể sẽ gặp nhiều khó khăn hoặc quên nhiều chi tiết trong TVCN, vì vậy GV vẫn nên theo dõi sát sao và đưa ra câu hỏi định hướng để HS có thể nhớ lại TVCN của mình.  


Đầu ra học tập giữa các khối trong cùng 1 nhóm khối lớp sẽ giống nhau; nội dung giữa các nhóm khối lớp sẽ khác nhau. Sự phân hóa giữa các lớp cùng 1 nhóm khối lớp là tùy thuộc vào quyết định của Nhà trường và khả năng của học sinh.
- Trong 2 tuần cuối cùng của năm học, HS sẽ thực hiện báo cáo dự án nhóm trước lớp. Lúc này, GV sẽ cùng thảo luận với HS để chọn hình thức báo cáo (tại lớp hay sân khấu hóa, v.v.).  
{| class="wikitable"
| colspan="2" |Có 5 nhóm khối lớp, mỗi nhóm chi tiết như sau:
|-
|Nhóm 1
|Khối 1 + 2 + 3
|-
|Nhóm 2
|Khối 4 + 5
|-
|Nhóm 3
|Khối 6 + 7
|-
|Nhóm 4
|Khối 8 + 9
|-
|Nhóm 5
|Khối 10 + 11 + 12
|}Sau đây là danh sách những nội dung/cấu phần của GCED được phân hoá theo nhóm khối lớp:


#[[Ma trận GCED - Đánh giá theo chuẩn đầu ra|Chuẩn đầu ra]] Cấu phần Hành động;
Nhóm HS cần nói được tổng quan dự án, những thay đổi khi triển khai so với kế hoạch và đóng góp nổi bật của mỗi thành viên, kết quả dự án, bài học rút ra và đề xuất kêu gọi hành động để giải quyết vấn đề nghèo. Sau cùng các nhóm sẽ trả lời phần Q&A từ phía người nghe. Tuy HS sẽ là người tự dẫn dắt phần thuyết trình và Q&A, GV vẫn nên dựa vào Hồ sơ dự án của các nhóm để chuẩn bị trước một số câu Q&A cho nhóm trình bày trong trường hợp các HS còn lại trong lớp không thể đưa ra câu hỏi cho nhóm đó.
#Chuẩn đầu ra kỹ năng và thái độ;
|}
#Rubric đánh giá;
#Nội dung của [[Áp dụng Vòng tròn Thiết kế|Vòng tròn Thiết kế]] được thể hiện trong:
#*Lăng kính 4: Đổi mới Sáng tạo;
#*Chuẩn bị Truy vấn Cá nhân;
#*Định hướng Hành động;
#*Cấu phần Hành động.


==Nguồn tham khảo==
==Nguồn tham khảo==


[[Thể loại:GCED]]
[[Thể loại:GCED]]
[[Thể loại:Mô tả/Phân phối chương trình]]
<references />
<references />
{| role="presentation" id="mp-upper" style="width: 100%; margin-top:4px; border-spacing: 0px;"
{| role="presentation" id="mp-upper" style="width: 100%; margin-top:4px; border-spacing: 0px;"

Bản mới nhất lúc 11:09, ngày 8 tháng 8 năm 2024

Để đạt được những mục đích môn học lớn, GCED đã tham khảo, và xây dựng hệ thống nội dung học tập từ những chương trình giáo dục/tài liệu định hướng của những tổ chức uy tín trên thế giới. Có thể kể tới một số nguồn như sau:

  • Chương trình Giáo dục Công dân toàn cầu (Global Citizenship Education) của Oxfam [1] và UNESCO[2]
  • 17 Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc (UN)[3]
  • Mô hình các vấn đề toàn cầu của World Bank[4]
  • Bộ môn Design của Chương trình MYP, Tổ chức Tú tài Quốc tế (IB)[5]
  • Chương trình Học qua phục vụ của Trung tâm Kết nối cộng đồng (Center for Community Engagement), Đại học bang California, Long Beach[6]

Dưới đây là một số điểm đáng chú ý về hệ thống nội dung của GCED:

  • GCED được triển khai ở 12 khối lớp, và mỗi khối lớp sẽ tập trung vào một Chủ đề trọng tâm (hay, một vấn đề toàn cầu) nhất định. Đây là điểm khác biệt lớn nhất giữa các khối lớp khác nhau
  • Dù Chủ đề trọng tâm có thể khác nhau, tuy nhiên khối lớp nào cũng sẽ trải qua những giai đoạn học tập giống nhau (tham khảo mô hình Học - Làm - Học ở dưới)
  • Khác với những môn học truyền thống khác (thường chỉ tập trung vào việc "Học" các nội dung lý thuyết trong suốt năm học), GCED không chỉ dừng lại ở đó. Ngoài việc được tiếp xúc với các nội dung lý thuyết về Chủ đề trọng tâm/vấn đề toàn cầu, HS sẽ có nhiều cơ hội để khám phá những chủ đề này qua việc nghiên cứu cá nhân, hoặc qua các trải nghiệm làm dự án thực tế (vẫn liên quan tới các Chủ đề trọng tâm).

Mô hình khóa học của GCED

Để biết một khóa bất kỳ (VD: GCED2) có những nội dung học tập lớn & mốc đánh giá nào, thầy cô sẽ cần quan tâm tới mô hình khóa học của khóa đó. Về cơ bản, "mô hình khóa học” là cấu trúc của các khóa trong một môn học, được phân chia thành nhiều giai đoạn trong một năm học. Đây là một cách để Chương trình “lên ngân sách” thời gian của khóa, bao gồm các nội dung dạy-học và đánh giá khác nhau trong khóa. Với GCED, mô hình khóa học của GCED1-12 giống y hệt nhau; nói cách khác, 12 khóa của GCED sẽ có số lượng nội dung học tập & đánh giá giống nhau, diễn ra ở cùng một thời điểm.

Xét về nội dung học tập, có thể chia việc học GCED ở tất cả các khóa thành 3 giai đoạn chính (“Học - Làm - Học”), kéo dài xuyên suốt cả năm học. Cấu trúc “Học - Làm - Học” thể hiện niềm tin của người thiết kế Chương trình về một quá trình học tối ưu, cho phép HS hiểu & nhận thức vai trò của mình về các vấn đề toàn cầu, và có khả năng kiến tạo nên một tương lai tốt đẹp hơn cho mọi người trong tương lai. Việc cấu trúc này diễn ra một cách thống nhất ở tất cả các khối lớp cũng là một điểm tiện lợi cho thầy cô - thầy cô có thể (và nên) trao đổi với những đồng nghiệp đang giảng dạy GCED ở những khối lớp khác để cùng rút ra bài học trong quá trình triển khai.

Mô hình khóa học của GCED


Lưu ý:

  • Giai đoạn “Học” đầu tiên tập trung vào việc xây dựng kiến thức nền tảng cho HS;
  • Giai đoạn “Học” thứ hai tập trung vào việc tổng hợp, đúc kết trải nghiệm của HS.

Học kỳ 1 - Giai đoạn Học (36 tiết)

Giai đoạn Học thứ nhất diễn ra trong Học kỳ 1, và đóng vai trò “nền tảng” cho toàn bộ quá trình học của học sinh. Đầu tiên, HS sẽ học về Chủ đề trọng tâm của khối lớp mình, sau đó sẽ đào sâu, trả lời thắc mắc của bản thân thông qua một bài nghiên cứu (Truy vấn Cá nhân). Giai đoạn này chủ yếu yêu cầu HS làm việc cá nhân, và tới Học kỳ 2 sẽ yêu cầu HS cộng tác cùng nhau nhiều hơn.

Giai đoạn Học gồm các chương sau:

  • Trước khi bắt đầu vào Chương 1, sẽ có 1 tiết Giới thiệu tổng quan môn GCED: Trong tiết này, thầy cô sẽ truyền đạt mong đợi và tinh thần của Chương trình cho học sinh. HS sẽ xác định được năm học này mình được học về chủ đề gì, và mình sẽ trải qua quá trình học tập GCED như thế nào.
  • Chương 1 - Khám phá Chủ đề trọng tâm qua 5 Lăng kính (21 tiết): Các em sẽ tiếp cận các Chủ đề trọng tâm (vấn đề toàn cầu) dưới nhiều Lăng kính (có thể là góc nhìn, chuyên môn và cách tiếp cận khác nhau). Từ đó, học sinh sẽ dần hình thành được kiến thức, hiểu biết một cách toàn diện vượt ra ngoài cách phân chia môn học truyền thống.
  • Chương 2 - Xây dụng & Trình bày Truy vấn Cá nhân (15 tiết, bao gồm cả đánh giá): Giai đoạn này là cơ hội để HS thật sự làm chủ việc học của mình. Mỗi em sẽ tự đặt ra câu hỏi của chính mình, sau đó thực hiện việc nghiên cứu cá nhân để trả lời câu hỏi mà mình còn thắc mắc. Mỗi HS sẽ tạo ra một bài nghiên cứu thứ cấp của riêng mình. Kết thúc quá trình này, những HS có cùng mối quan tâm (thể hiện trong Truy vấn Cá nhân) sẽ được tạo nhóm cùng nhau để cùng nhau hành động trong Học kỳ 2.

Học kỳ 2 - Giai đoạn Làm - Học (36 tiết)

Giai đoạn Làm - Học đóng vai trò "hành động và "suy ngẫm", tiếp nối nền tảng kiến thức mà HS đã có trong giai đoạn Học đầu tiên. Sau khi đã được chia nhóm, HS sẽ chính thức bắt tay vào làm các công việc liên quan đến Dự án Hành động. Các em sẽ được đào tạo để biết cách lập kế hoạch và chuẩn bị, thực hiện dự án, tự đánh giá/suy ngẫm trong suốt quá trình làm cũng như sau khi kết thúc dự án. Kết thúc năm học, HS sẽ báo cáo thành quả dự án của mình, đồng thời nhìn lại chặng đường năm học vừa rồi qua một bài suy ngẫm cuối năm.

Giai đoạn Làm - Học gồm các chương sau:

  • Chương 3 - Chuẩn bị cho Dự án Hành động (16 tiết): HS trải qua những bước cần thiết trước khi thực sự đi giúp đỡ, hay phục vụ bất cứ cộng đồng nào. Những bước này bao gồm điều tra về vấn đề/cộng đồng (để hiểu hơn về vấn đề đang ảnh hưởng tới cộng đồng như thế nào), tìm hiểu các giải pháp đã được triển khai (để học hỏi, hoặc đóng góp cho những giải pháp này), cân nhắc giải pháp từ các ý tưởng đang có (để đối chiếu với những gì HS đã tìm hiểu được), và lập kế hoạch (để việc triển khai Dự án diễn ra suôn sẻ nhất có thể).
  • Chương 4 - Triển khai Dự án Hành động (6 tiết): HS tiến hành triển khai Dự án, đồng thời lưu lại tư liệu trong quá trình triển khai. Tùy vào mức độ phức tạp của Dự án/lứa tuổi của HS/địa điểm phục vụ mà có thể HS sẽ cần nhiều hơn, hoặc ít hơn thời gian 6 tiết này. Đây là giai đoạn có tính mở rất cao, vì những gì HS có thể làm phụ thuộc nhiều vào chính các em, không phải GV.
  • Chương 5 - Suy ngẫm & Báo cáo (14 tiết, bao gồm cả đánh giá): Nhóm HS sẽ thực hiện việc suy ngẫm sau quá trình triển khai dự án, cùng nhau kết luận về mức độ hiệu quả của dự án, về những điểm nhóm đã làm tốt/chưa tốt, kèm theo phương án cải thiện. Sau khi đã suy ngẫm xong về dự án, mỗi HS sẽ suy ngẫm lại về trải nghiệm học tập GCED trong suốt cả năm học thông qua một bài suy ngẫm cá nhân. Sau đó, từng nhóm HS sẽ lần lượt báo cáo về kết quả & quá trình triển khai cho mọi người. Đây là cơ hội để HS truyền thông về dự án của mình, từ đó nhận được phản hồi từ người khác.

Chủ đề trọng tâm của mỗi khối lớp

Các Chủ đề trọng tâm trong GCED được xây dựng từ các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc. Thông qua việc học và nghiên cứu các Chủ đề trọng tâm, học sinh sẽ có cơ hội tiếp xúc với những vấn đề dài hạn được cả thế giới quan tâm, từ đó áp dụng những kiến thức học được để giúp đỡ cho cộng đồng của mình.

GCED sử dụng mô hình các vấn đề toàn cầu của World Bank (Ngân hàng Thế giới) để phân loại các Chủ đề trọng tâm. Việc phân loại nhằm mục đích hệ thống hóa các Chủ đề trọng tâm, đồng thời thể hiện được tính chu trình giữa các chủ đề.

Theo mô hình này, có thể phân chia các Chủ đề trọng tâm thành 4 nhóm chủ đề chính sau:

  1. Con người;
  2. Hành tinh;
  3. Công bằng xã hội;
  4. Lao động & Tiêu thụ.

Cả 4 nhóm chủ đề sẽ được dạy xen kẽ với nhau để học sinh ở mỗi khối lớp được tiếp xúc với càng nhiều nhóm chủ đề càng tốt. Các Chủ đề trọng tâm trong cùng một nhóm chủ đề sẽ được sắp xếp theo thứ tự khối được học, độ phức tạp & yêu cầu kiến thức đã học tăng dần.

Khối Nhóm chủ đề 1

Con người

Nhóm chủ đề 2

Hành tinh

Nhóm chủ đề 3

Công bằng xã hội

Nhóm chủ đề 4

Lao động & Tiêu thụ

1 Sự đa dạng
2 Nước sạch
3 Sức khỏe & chăm sóc sức khỏe
4 Động & thực vật trên Trái Đất
5 Quy tắc xã hội
6 Giảm nghèo
7 Biến đổi khí hậu
8 Bất bình đẳng xã hội
9 Sản xuất & tiêu thụ thiếu bền vững
10 Phổ cập giáo dục
11 Năng lượng bền vững
12 Chất lượng cuộc sống

Phân phối tiết của các khối lớp

Bên trên là mô hình khóa học, hay mô tả chung về cấu trúc/phân phối nội dung cho cả 12 khối lớp/khóa của GCED. Để đọc nội dung cụ thể của từng khối lớp, vui lòng truy cập phần mềm Curriculum Mapping.


Dưới đây là tên bài & phân phối tiết cụ thể của các bài học cho 12 khối lớp trên PM Mapping: (bôi đỏ là các mốc đánh giá)

Số thứ tự Bài trên PM Tên Bài trên PM Số tiết (trên tổng số 72 tiết)
Chương 1

(21 tiết)

1.1 Giới thiệu môn học & Chủ đề trọng tâm 1
Tùy từng khối lớp Lăng kính 1: Tư duy Toàn cầu 4
Tùy từng khối lớp Lăng kính 2: Tư duy Hệ thống 4
Tùy từng khối lớp Lăng kính 3: Tư duy Phản biện 4
Tùy từng khối lớp Lăng kính 4: Đổi mới & Sáng tạo 4
Tùy từng khối lớp Lăng kính 5: Cộng tác 4
Chương 2

(9 tiết, không bao gồm tiết đánh giá)

2.1 Các bước xây dựng Truy vấn Cá nhân 1
2.2 Xác định vấn đề & đặt câu hỏi cho Truy vấn Cá nhân 2
2.3 Thu thập thông tin & hoàn thiện Truy vấn Cá nhân 4
Đánh giá cuối HK1 Bài trình bày Truy vấn Cá nhân 6
2.4 Tạo nhóm cho Dự án Hành động 2
Nghỉ đông, kết thúc HK1
Chương 3

(16 tiết)

3.1 Các bước chuẩn bị cho Dự án Hành động 1
3.2 Tìm hiểu về vấn đề & đối tượng/cộng đồng 6
3.3 Tìm hiểu về những giải pháp đã được triển khai 2
3.4 Thống nhất giải pháp cho Dự án Hành động 3
3.5 Lập kế hoạch cho Dự án Hành động 4
Chương 4

(6 tiết)

4.1 Triển khai Dự án Hành động 6
Chương 5

(10 tiết, không bao gồm tiết đánh giá)

5.1 Các bước suy ngẫm cho nhóm & cá nhân 1
5.2 Suy ngẫm nhóm: Đánh giá Dự án Hành động để rút ra bài học & ý tưởng mới 3
5.3 Suy ngẫm cá nhân: Đánh giá quá trình học tập để rút ra bài học & ý tưởng mới 2
Đánh giá cuối HK2 Bài suy ngẫm Cuối năm 4
5.4 Bài báo cáo Dự án Hành động 4
Kết thúc năm học

Trong số những chương của GCED, chỉ có Chương 1 là có nội dung học tương đối cố định, cụ thể. Kể từ Chương 2, trải nghiệm học tập của HS/vai trò của thầy cô sẽ có sự chuyển biến rõ rệt. HS sẽ thực hành nhiều hơn, tự quyết định nhiều hơn về trải nghiệm học tập của mình - thầy cô sẽ chuyển sang vai trò hỗ trợ, tư vấn, và định hướng cho HS (thay vì chỉ thuần giảng dạy).

Do đó, có thể thầy cô sẽ khó hình dung được ngay từ đầu mình sẽ dạy gì (và HS có thể làm gì) ở mọi giai đoạn, vì phải tới lúc thực dạy mới biết HS của mình muốn làm gì, và mình có thể hỗ trợ HS như thế nào. Dưới đây là một đoạn mô tả những trải nghiệm học tập của một HS ở khối lớp 6 (học về Chủ đề trọng tâm "Giảm nghèo") để thầy cô dễ hình dung hơn về con đường dạy-học trong 1 năm học GCED:

Trải nghiệm học tập của HS
Chương 1: Khám phá Chủ đề trọng tâm qua 5 Lăng kính Đầu tiên, ở Lăng kính 1, HS sẽ học về khái niệm “Nghèo” và thực trạng của tình trạng nghèo trên thế giới.

Tiếp theo ở Lăng kính 2, HS sẽ hiểu những nguyên nhân nào dẫn tới tình trạng nghèo và một số giải pháp phổ biến hiện nay để giải quyết tình trạng nghèo. Bên cạnh đó, HS cũng sẽ hiểu rằng các giải pháp đó có ưu và nhược điểm gì và vì sao các giải pháp đó vẫn chưa thể giải quyết tình trạng nghèo hiện nay.

Sau đó tới Lăng kính 3, HS sẽ biết về một số quan điểm trái chiều về nghèo như quan điểm đổ lỗi cho người nghèo hoặc những áp lực vô hình về việc phải tự thoát nghèo. Nếu GV muốn giới thiệu các quan điểm khác ngoài gợi ý trong chương trình, thì cần đảm bảo thông tin được trích dẫn từ các nguồn đáng tin cậy, nội dung chia sẻ trên lớp được cân nhắc để phù hợp với lứa tuổi và bối cảnh xã hội, đặc biệt là không quá khó hiểu đối với HS.


Tiếp theo ở Lăng kính 4, HS sẽ thực hành giải quyết vấn đề nghèo bằng việc áp dụng một quy trình giải quyết vấn đề đơn giản gồm 4 bước: (1) Tìm hiểu về vấn đề & đối tượng/cộng đồng đang chịu ảnh hưởng (2) Phát triển ý tưởng (3) Triển khai giải pháp và (4) Đánh giá giải pháp. Lưu ý rằng Lăng kính 4 chỉ nhằm mục đích giúp cho HS hiểu quy trình giải quyết vấn đề trong thực tế sẽ diễn ra như thế nào, HS không cần phải thực sự giải quyết vấn đề gì ở phần này cả. Do đó, GV không nên yêu cầu HS dành quá nhiều thời gian để thực hiện đầy đủ các bước trong quy trình hoặc cần phải có 1 kế hoạch hoàn chỉnh.


Chẳng hạn, HS quan tâm tới những trẻ em nghèo ở khu vực miền núi, thì trước đó HS cần phải xác định được khu vực cụ thể HS muốn tìm hiểu là ở đâu, cuộc sống của trẻ em ở khu vực đó bị ảnh hưởng bởi nghèo như thế nào, nguyên nhân là gì. v.v. Tiếp theo, HS cần tự nêu được một số ý tưởng của bản thân sau khi đã cân nhắc những thông tin đã nêu ở trên. Và mặc dù HS sẽ không thực sự đi giúp đỡ cộng đồng "trẻ em nghèo ở miền núi", nhưng GV vẫn cần hỏi HS về những việc cần chuẩn bị để ý tưởng được thành công, yêu cầu HS nêu các bước sẽtriển khai ý tưởng, và tự đặt ra một số mục tiêu đơn giản cho các bước này. Cuối cùng, HS cần nêu cách thu thập bằng chứng để đánh giá mức độ hiệu quả, và tác động thực tế của ý tưởng.

Cuối cùng ở Lăng kính 5, HS sẽ được học về những tổ chức/cá nhân với xuất xứ đa dạng đang hoạt động để giải quyết vấn đề nghèo trên thế giới, từ đó rút ra bài học cho bản thân. HS cũng sẽ nói về việc mình sẽ kêu gọi những người xung quanh để cùng nhau giải quyết tình trạng nghèo như thế nào. Cũng tương tự Lăng kính 4, Lăng kính 5 không yêu cầu HS phải đi kêu gọi cộng tác ngay - HS và GV chỉ cần thảo luận để trả lời câu hỏi "nếu cần kêu gọi cộng tác, thì sẽ kêu gọi như thế nào?"

Ví dụ: HS muốn tự đứng ra kêu gọi các bạn trong lớp cộng tác thực hiện một ý tưởng cùng mình, thì HS cần phải giải thích rằng HS dự định sẽ đi quanh lớp và nói chuyện với các bạn về vấn đề mà HS quan tâm và ý tưởng giải quyết vấn đề mà HS đang nghĩ tới là gì, v.v.

Chương 2: Xây dựng & Trình bày Truy vấn Cá nhân Ở chương 2, HS sẽ bắt đầu đi sâu vào việc nghiên cứu về 1 khía cạnh của Chủ đề "Giảm nghèo" bằng cách thực hiện các bước xác định vấn đề, đặt câu hỏi, thu thập thông tin, v.v. để hoàn thành bài Truy vấn Cá nhân của bản thân.


Chẳng hạn, HS có câu hỏi "Việc nghèo ảnh hưởng đến trẻ em vùng cao Việt Nam như thế nào?, có nghĩa là HS đang quan tâm đến những khó khăn mà trẻ em vùng cao Việt Nam gặp phải do nghèo. Để trả lời được câu hỏi này, HS cần thu thập, phân tích các thông tin từ những nguồn khác nhau để có thể đưa ra câu trả lời phù hợp. Một số thông tin mà HS có thể tìm là: ảnh hưởng của việc nghèo tới cuộc sống của trẻ em vùng cao ở khía cạnh như điều kiện dinh dưỡng, học tập, khám chữa bệnh, quần áo ấm, v.v. HS có thể sử dụng các phương pháp như tra cứu internet, hỏi người thân, tìm kiếm trên các trang báo, quan sát từ thực tế, hoặc tiến hành khảo sát/hỏi trực tiếp đối tượng chịu ảnh hưởng để có thông tin. Sau khi đã tìm được đủ thông tin, HS sẽ tổng hợp lại những gì minh đã tìm hiểu được, và sử dụng những thông tin này để trả lời câu hỏi mà bản thân đã đặt ra. Toàn bộ những gì HS đã tò mò, tìm hiểu, và trả lời được gọi là "Truy vấn Cá nhân". Và, HS sẽ trình bày những thông tin này trong mốc đánh giá đầu cuối HK1 là "Bài trình bày Truy vấn Cá nhân"

Tiếp theo, HS sẽ tạo nhóm với các HS khác trong lớp để cùng thực hiện Dự án Hành động trong học kỳ 2. HS có thể tự mình tạo nhóm sau khi đã xác định được các bạn khác có cùng mối quan tâm với mình (được thể hiện trong Truy vấn Cá nhân). Hoặc GV có thể giúp HS tạo nhóm bằng cách dựa vào các thông tin trong Truy vấn Cá nhân của mỗi HS để xác định điểm tương đồng, và xếp HS vào nhóm theo những điểm tương đồng đó.

Ví dụ: 2 HS làm Truy vấn Cá nhân để trả lời 2 câu hỏi khác nhau là “Làm thế nào để giảm nghèo cho những hộ gia đình nhiều con nhỏ ở tỉnh Hà Giang?” và “Ảnh hưởng của tình trạng nghèo tới trẻ em ở tỉnh Hà Giang là gì?”, tuy nhiên 2 HS này có chung một cộng đồng mà HS quan tâm (và có thể sẽ muốn phục vụ) là “trẻ em nghèo ở tỉnh Hà Giang”, do đó đủ cơ sở để xếp 2 HS vào cùng một nhóm.

Chương 3: Chuẩn bị cho Dự án Hành động Sau khi đã thành lập nhóm, tới đây HS mới thực sự bắt tay chuẩn bị cho Dự án hành động. Các bước chuẩn bị chính gồm có:

Xác định vấn đề và đối tượng/cộng đồng mà dự án hướng tới: Để xác định vấn đề thực sự tồn tại và đối tượng/cộng đồng mà HS hướng tới có nhu cầu giúp đỡ. Sau khi thành lập nhóm thì mỗi thành viên sẽ có một mối quan tâm riêng, do đó việc đầu tiên mà nhóm cần làm là xác định 1 vấn đề và đối tượng mà nhóm muốn hướng tới. Giả sử nhóm xác định vấn đề chung là “Tình trạng nghèo đang ảnh hưởng tới cuộc sống của trẻ em miền núi", thì tiếp theo các thành viên vẫn cần trả lời được các câu hỏi định hướng sau:

  • Vấn đề có thực sự liên quan đến Chủ đề trọng tâm hay không? Ở đây có thể dễ dàng nhận thấy là vấn đề mà nhóm HS chỉ ra đã “có” liên quan đến Chủ đề. Tuy nhiên, không phải nhóm nào cũng xác định vấn đề được như nhóm này - sẽ có nhiều nhóm muốn có những ý tưởng nghe có vẻ không liên quan như "dạy người nghèo cách tái chế rác". Đây không phải là vấn đề, và do đó GV cần yêu cầu HS giải thích ý tưởng này nhằm giải quyết vấn đề gì. Hoặc, nếu nhóm nói rằng vấn đề là “định kiến về vùng miền khiến trẻ em miền núi khó kết bạn” thì vấn đề này không thực sự liên quan đến Chủ đề và GV cần can thiệp kịp thời.
  • Vấn đề chính xác là gì? GV tiếp tục hỏi để HS xác định rõ hơn trọng tâm vấn đề nhằm tránh việc HS đưa ra ý tưởng chung chung như “giúp trẻ em miền núi có thêm cơ hội học tập”, mà bỏ qua vấn đề thực sự ở đây là trường học quá xa nơi trẻ em sống, điều kiện học tập khó khăn hoặc vì gia cảnh khó khăn nên phụ huynh muốn con cái ở nhà phụ giúp công việc thay vì đi học, v.v. GV cần lưu ý để HS không đưa ra các vấn đề chung chung như là “không có tiền”. Từ đó HS tiếp tục xác định được dựa trên khả năng của mình, nhóm sẽ chỉ tập trung giải quyết 1 vấn đề duy nhất, giả sử đó là vấn đề liên quan đến điều kiện học tập.
  • Vấn đề có thực sự tồn tại không? Để trả lời được câu này, nhóm cần phải xác định được khu vực mà mình muốn thực hiện dự án từ trước, giả sử như khu vực miền núi phía Bắc. Tới đây, HS cần tìm hiểu trên thực tế mọi người sống ở khu vực đó có đang gặp phải vấn đề “định kiến với người nghèo” không. GV cần hướng dẫn HS trả lời được vấn đề này có thực sự đang tồn tại hay không, và vì sao HS biết được điều đó. Nếu GV nhận thấy vấn đề mà HS tìm được không tồn tại/hoặc không thực sự xảy ra ở khu vực mà HS nói thì cần phải định hướng lại cho HS.
  • Vấn đề có lớn quá hoặc nhỏ quá không? HS cần trả lời được câu hỏi này để chắc chắn vấn đề này phù hợp để nhóm có thể giải quyết được. Ví dụ, nếu HS nói muốn “xóa bỏ định kiến về  trách nhiệm thoát nghèo của người nghèo ở khu vực miền núi phía Bắc” thì đây là một vấn đề nan giải, khả năng cao là HS sẽ không thể nào giải quyết triệt để được và GV cần giúp HS định hướng lại.

GV cần nói rõ rằng các nhóm nên chuẩn bị ít nhất 2 ý tưởng khả thi sau khi đã làm rõ vấn đề, và phải mô tả đặc điểm của cả 2 ý tưởng để có cơ sở chọn ra 1 giải pháp tốt nhất. Đồng thời HS cần cân nhắc một số điểm sau để hiểu kỹ hơn về vấn đề và đối tượng mình muốn giải quyết: (1) một số nguồn/site mà nhóm cần quan tâm, (2) thông tin như thế nào thì sẽ phù hợp nhất với mục đích của nhóm, và (3) khuyến khích HS tìm thông tin từ nhiều nguồn khác nhau.

Chuyển sang bước thứ hai, nhóm HS sẽ cùng nhau tìm hiểu để học hỏi từ các giải pháp đã được triển khai.

VD: Nếu HS phát hiện ra tổ chức A đang có dự án giúp đỡ người nghèo các tỉnh miền núi ở Việt Nam trong vòng 10 năm. HS có thể:

  • Học hỏi về cách tổ chức A chọn đối tượng để giúp đỡ. Tổ chức A chọn đối tượng là người nghèo ở những nơi xa xôi, hẻo lánh nhất Việt Nam, hoặc những nơi ít nhận được hỗ trợ nhất.
  • Hoặc, liên hệ với tổ chức A để trực tiếp ủng hộ tiền bạc/vật dụng cho những nỗ lực của tổ chức này.
  • Hoặc, kêu gọi mọi người ủng hộ tổ chức A trên mạng xã hội.
  • Hoặc, triển khai 1 giải pháp nào đó có thể bổ trợ cho những nỗ lực của tổ chức A

Nếu HS không thể tự tìm được giải pháp nào có sẵn, GV có thể chuẩn bị từ trước cho nhóm HS, sau đó gợi ý (những) giải pháp này để HS tìm hiểu

Sau khi đã hiểu rõ vấn đề và đặc điểm của đối tượng/cộng đồng Tiếp theo, nhóm thống nhất 1 ý tưởng phù hợp, và cùng xác định các công việc cần chuẩn bị và nguồn lực cần thiết. GV cần nhắc để HS lưu ý các yếu tố (1) Nhu cầu thiết thực của đối tượng/cộng đồng, (2) Tính vòng lặp của vấn đề (3) Các giải pháp đã được triển khai.

Cuối cùng, nhóm hoàn thiện bản kế hoạch hành động chung.

Các nhóm sẽ lập một bản kế hoạch hành động (KHHĐ) đơn giản, trong đó nói rõ các thành viên trong nhóm sẽ làm gì, thời gian bắt đầu/kết thúc, nguồn lực cần thiết, mục tiêu cụ thể cho việc triển khai các công việc này, v.v. KHHĐ cần phải được GV nhận xét, và phê duyệt trước khi các nhóm triển khai Dự án. Nếu HS không tự xác định được, GV có thể gợi ý một số nội dung quan trọng.

Cuối cùng, HS sẽ hoàn thiện kế hoạch hành động (sao cho đầy đủ nội dung yêu cầu). GV cũng sẽ dựa vào từng nội dung trong Hồ sơ Dự án để phản hồi & nhận xét cho mỗi nhóm, bảo đảm tất cả nhóm trong lớp đều tương đối sẵn sàng trước khi thực hiện dự án.

Chương 4: Triển khai Dự án Hành động Trong 3 tuần, HS sẽ thực hiện Dự án Hành động (có thể ở trong hoặc ngoài phạm vi Vinschool)

Ví dụ, HS chỉ thực hiện truyền thông bằng poster trên mạng xã hội thì hoàn toàn những công việc này có thể thực hiện ở trên lớp. Tuy nhiên nếu Dự án của học sinh là "Nấu và tặng các suất ăn cho người vô gia cư ở phố Trần Hưng Đạo - Hoàn Kiếm", chắc chắn HS cần thực hiện các công việc ngoài lớp học. Thời gian trên lớp, HS có thể dùng để lên thực đơn, tìm hiểu cách nấu, liên hệ với các bên cùng cộng tác, phân công công việc cụ thể cho buổi nấu ăn và tặng suất ăn, v.v.

Lưu ý: Đối với những nhóm chọn làm dự án ở bên ngoài Vinschool, GV cần hỗ trợ các nhóm làm đơn xin phép nhà trường và xin phép chính quyền địa phương nơi dự án diễn ra và luôn cần đảm bảo các nguyên tắc an toàn như đã thống nhất.

Nếu dự án kết thúc sớm hơn phân phối Chương trình, GV cần đặt câu hỏi cho nhóm để đảm bảo nhóm không “hấp tấp” và kết thúc dự án khi chất lượng không được đảm bảo. Còn nếu nhóm thực hiện dự án quá lâu kể cả khi đã dành nhiều thời gian làm ngoài giờ học, GV cần yêu cầu nhóm dừng lại và chuyển qua các bước tiếp theo.

Chương 5: Suy ngẫm & báo cáo Sau khi hoàn thiện Dự án Hành động, nhóm HS sẽ tự đánh giá mức độ hiệu quả của dự án và hoàn thiện Suy ngẫm nhóm. Để thực hiện được việc này, từ trước đó HS đã phải thu thập các bằng chứng trong quá trình triển khai dự án. Các dữ liệu/bằng chứng này chỉ đơn thuần là ghi chép về quá trình thực hiện dự án được tổng hợp trong Hồ sơ dự án (như sản phẩm, hình ảnh, số liệu thu được, câu trả lời phỏng vấn/khảo sát của cộng đồng, ý kiến đánh giá của chuyên gia, v.v), dựa vào đó HS có thể đối chiếu với những mục tiêu nhóm đã đặt ra từ trước để tự đánh giá hai yếu tố “triển khai hiệu quả” và “tác động thực tế” của dự án.

Ví dụ: Dự án của HS là "Kêu gọi ủng hộ tiền bạc & sức người để giúp đỡ trẻ em nghèo ở huyện X để chuẩn bị cho đợt rét đậm cuối năm", và có những mục tiêu sau:

  • Quyên góp được 20 triệu VND: Đạt
  • Kêu gọi được 20 người lên tình nguyện giúp đỡ các hộ gia đình ở huyện X: Không đạt, vì không kêu gọi được ai trong thời gian gấp như vậy
  • Hoàn thành việc quyên góp trong 2 tuần (sớm hơn thời gian CT cho phép): Không đạt, vẫn cần tới 3 tuần (trong thời gian CT cho phép)
  • Ít nhất 50 hộ gia đình được giúp: Không đạt, vì 20 triệu chỉ giúp được 20 hộ gia đình. Nếu chia nhỏ ra thì số tiền mỗi hộ gia đình nhận được sẽ bị ít quá

> Từ những dữ liệu trên, HS có thể đưa ra kết luận là: Việc triển khai giải pháp của nhóm mình chưa hiệu quả. Trong trường hợp HS chưa có đủ bằng chứng, và sẽ mất nhiều thời gian để tổng hợp lại, GV có thể làm việc đó giúp HS (từ những ghi chép & hiểu biết của mỗi GV về Dự án của mỗi nhóm).

Tiếp đó nhóm tự đánh giá tác động thực tế của dự án là: dự án có mang lại tác động tích cực, nhưng chỉ là ngắn hạn (vì số tiền quyên góp được không nhiều, chỉ đủ để mỗi hộ gia đình chi tiêu trong thời gian ngắn). Vấn đề mà người dân/trẻ em nghèo ở huyện X vẫn chưa thật sự được giải quyết, và những gì HS làm được chỉ mang tính "chống cháy" (vì huyện X đang cần giúp đỡ ngay). Trong trường hợp nhóm chỉ nói được tác động ngắn hạn của dự án, GV cần đặt thêm câu hỏi về tác động dài hạn của dự án để HS suy nghĩ thêm.

Tiếp theo, cả nhóm sẽ liệt kê những điểm mạnh & điểm cần cải thiện của nhóm trong quá trình làm Dự án, và rút ra bài học chung cho cả nhóm. Như nhóm chưa thực sự đoàn kết và bài học rút ra là các thành viên cần lắng nghe và chia sẻ quan điểm nhiều hơn. GV cũng cần hỗ trợ bằng cách gợi ý các điểm mạnh/điểm cần cải thiện mà mỗi nhóm chưa nghĩ ra, hoặc gợi ý một số cách cải thiện phù hợp với đặc điểm của mỗi nhóm.

- Sau khi các nhóm đã hoàn thiện phần Suy ngẫm nhóm, từng HS sẽ bắt đầu thực hiện bài Suy ngẫm cuối năm. Đây cũng là mốc đánh giá cá nhân thứ hai trong năm học của HS. GV cần giúp HS hiểu rõ tuy bài Suy ngẫm cá nhân có nhiều điểm giống với việc suy ngẫm theo nhóm, tuy nhiên ở đây HS cần nói về những trải nghiệm của riêng mình.

Chẳng hạn, bài Suy ngẫm nhóm yêu cầu các thành viên nói được điểm mạnh và điểm cần cải thiện của nhóm, thì ở trong bài Suy ngẫm cá nhân, từng HS phải nói được điểm mạnh và điểm cần cải thiện của bản thân mình và xác định một số phương án để cải thiện khả năng cộng tác của mình trong tương lai. Cùng một vấn đề là việc trao đổi trong nhóm chưa hiệu quả, từng HS có thể có suy ngẫm khác nhau. Ví dụ HS A cho rằng mình còn nhát và ngại nói nên tự xác định phương án cần phải mạnh dạn trao đổi hơn, còn HS B lại hiểu rằng mình còn mải chơi nên chưa tham gia họp nhóm đều đặn nên tự xác định rằng bản thân phải chăm chỉ tham gia họp nhóm hơn trước.

Đặc biệt, HS sẽ phải chỉ ra liên hệ giữa dự án nhóm và bài TVCN từ học kỳ 1. HS cần liệt kê những thông tin/kiến thức/bài học cụ thể mà bản thân đã học hỏi được cho TVCN sau khi triển khai Dự án Hành động, như  việc làm đã giúp gì, bổ trợ gì cho việc học của HS. Tuy bài Suy ngẫm cuối năm do HS tự làm, nhưng vì là nội dung tổng kết quá trình một năm học, HS có thể sẽ gặp nhiều khó khăn hoặc quên nhiều chi tiết trong TVCN, vì vậy GV vẫn nên theo dõi sát sao và đưa ra câu hỏi định hướng để HS có thể nhớ lại TVCN của mình.

- Trong 2 tuần cuối cùng của năm học, HS sẽ thực hiện báo cáo dự án nhóm trước lớp. Lúc này, GV sẽ cùng thảo luận với HS để chọn hình thức báo cáo (tại lớp hay sân khấu hóa, v.v.).

Nhóm HS cần nói được tổng quan dự án, những thay đổi khi triển khai so với kế hoạch và đóng góp nổi bật của mỗi thành viên, kết quả dự án, bài học rút ra và đề xuất kêu gọi hành động để giải quyết vấn đề nghèo. Sau cùng các nhóm sẽ trả lời phần Q&A từ phía người nghe. Tuy HS sẽ là người tự dẫn dắt phần thuyết trình và Q&A, GV vẫn nên dựa vào Hồ sơ dự án của các nhóm để chuẩn bị trước một số câu Q&A cho nhóm trình bày trong trường hợp các HS còn lại trong lớp không thể đưa ra câu hỏi cho nhóm đó.

Nguồn tham khảo

  1. ↑ Oxfam, Education for Global Citizenship: A guide for schools
  2. ↑ UNESCO (2015) Global citizenship education: topics and learning objectives
  3. ↑ United Nations (UN), Sustainable Development Goals
  4. ↑ World Bank - Global Issues for Global Citizens: An Introduction to Key Development Challenges
  5. ↑ MYP, International Baccalaureate (IB): Design Course
  6. ↑ Center of Community Engagement, Service Learning Curriculum Development Resource Guide for Faculty
Lấy từ “https://wiki.vinschool.edu.vn/GCED-wiki/index.php?title=Nội_dung_học_tập&oldid=11026”