Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Hướng dẫn xây dựng Chương trình”
Thẻ: Trình soạn thảo mã nguồn 2017 |
|||
| Dòng 191: | Dòng 191: | ||
</div> | </div> | ||
|}<br /> | |}<br /> | ||
====Giới thiệu về mô hình khóa học hiện tại của GCED ==== | ====Giới thiệu về mô hình khóa học hiện tại của GCED==== | ||
Dưới đây là mô hình khóa học mà GCED đang áp dụng chung cho 12 khối lớp. Tức có nghĩa, tất cả HS GCED (dù là lớp 1 hay lớp 12) cũng sẽ trải qua những giai đoạn học tập/đánh giá như ở dưới, và bắt đầu/kết thúc những giai đoạn này vào cùng một thời điểm. | |||
[[Tập tin:Course outline.png|thế=|giữa|829x829px|nhỏ]] | |||
Mô hình khóa học này bao gồm 3 giai đoạn học lớn (A, B, C), và 2 mốc đánh giá lớn ở cuối mỗi học kỳ (D, E). Cụ thể như sau: | |||
'''A. Giai đoạn Học đầu tiên (Bắt đầu từ giữa - cuối tháng 8, kéo dài khoảng 27 tiết)''' | |||
===Hướng dẫn/định hướng xây dựng Chương học (step-by-step)=== | ===Hướng dẫn/định hướng xây dựng Chương học (step-by-step)=== | ||
Phiên bản lúc 02:15, ngày 19 tháng 11 năm 2021
Trang này sẽ cung cấp những định hướng, hướng dẫn & gợi ý cần thiết cho công việc xây dựng Chương trình GCED. Đối tượng đọc chủ yếu của trang này sẽ là nhân sự của Vinschool (GV, TTCM, BGH), những người sẽ tham gia vào Ban biên soạn GCED để cùng xây dựng các cấu phần quan trọng của Chương trình cho 12 khối lớp.
Cho tới thời điểm hiện tại, GCED đã trải qua 2 đợt xây dựng/điều chỉnh lớn về mặt Chương trình, với sự tham gia của những nhân sự Ban biên soạn khác nhau:
- Xây dựng CT lần đầu (2019): Dự án xây dựng CT GCED được khởi động. Task force GCED được tập hợp lần đầu để xây dựng những nội dung cơ bản nhất của môn học, bao gồm hệ thống Khung chương trình & Thư viện tài nguyên.
- Hệ thống hóa CT (2021): Dự án Curriculum Mapping bắt đầu trên toàn hệ thống Vinschool, áp dụng cho tất cả các môn học. Trong khuôn khổ của Dự án, Bộ Chuẩn đầu ra của GCED được cập nhật, và các mappers sẽ cùng hệ thống hóa lại toàn bộ nội dung học tập & đánh giá của GCED, sao cho thống nhất với những Chuẩn đầu ra này.
Những mục ở dưới đây bao gồm hướng dẫn chi tiết cho Ban biên soạn của từng đợt.
|
Lưu ý: Trang này bao gồm những yêu cầu & hướng dẫn chi tiết, gắn với đặc thù của môn GCED. Thầy cô nên đọc kết hợp với tài liệu đào tạo của Đội Cố vấn, vốn tập trung vào những lý thuyết tổng quan & chung cho mọi môn học). 2 nguồn tài liệu này sẽ đồng hành cùng thầy cô trong suốt chặng đường thực hiện Dự án.
|
Hướng dẫn mappers (2021)
Giới thiệu về Dự án, và những gì GCED đã trải qua
Thầy cô (với tư cách là mappers) đã tham dự 3 buổi đào tạo trong chuỗi “Giới thiệu CT học theo Chuẩn đầu ra”, do đó đã nắm được tinh thần & yêu cầu của Dự án Curriculum Mapping rồi. Để tóm tắt lại, Dự án yêu cầu mỗi môn học phải có (1) hệ thống Chuẩn đầu ra (để trả lời câu hỏi “Chúng ta kỳ vọng những gì ở HS?”), (2) hệ thống nội dung học tập dựa trên Chuẩn (để trả lời câu hỏi “Chúng ta giúp HS đạt kỳ vọng như thế nào?”), và (3) hệ thống đánh giá mức độ thành tạo các Chuẩn (để trả lời câu hỏi “Làm thế nào để chúng ta biết HS đã đạt được kỳ vọng?”)
Ở giai đoạn 1 của Dự án, PCT GCED đã hoàn thiện xong bộ Chuẩn, tức đã hoàn thành yêu cầu (1) ở trên. GCED vốn luôn được xây dựng dựa trên Chuẩn, do đó việc “hoàn thiện” Chuẩn trong giai đoạn 1 vừa để khắc phục những điểm cần cải thiện, vừa để giúp thầy cô (là mappers), và GV (khi triển khai sau này) hình dung rõ hơn về mong đợi của môn học.
GCED cũng đã có một kế hoạch dạy học (gọi là “Cx” trong ngữ cảnh của Dự án), bao gồm các chương & bài học. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu (2) của Dự án, Cx của GCED sẽ phải chỉnh sửa lại, để thật sự thống nhất với các Chuẩn vừa được cập nhật. Đây chính là 1 trong các công việc quan trọng của GCED trong giai đoạn 2.
Ngoài ra, GCED cũng đã có một hệ thống đánh giá, bao gồm các mốc đánh giá & hướng dẫn đánh giá cụ thể. Để đáp ứng yêu cầu (3), trong giai đoạn 2 GCED sẽ review, và điều chỉnh lại hệ thống đánh giá để thật sự đánh giá được các Chuẩn mới.
Các bước cần chuẩn bị trước khi bắt đầu công việc
Trước khi xây dựng nội dung cụ thể cho từng khối lớp, thầy cô (với vai trò là các mappers) sẽ cần đọc, và hiểu được những nguyên lý, định hướng quan trọng của Dự án & môn học. Do đó, mục này sẽ tóm tắt lại những thông tin đó dưới dạng các câu hỏi định hướng. Có thể coi danh sách này như 1 checklist để thầy cô tự tìm hiểu & trả lời, từ đó bảo đảm mình đã nắm được những thông tin cần thiết trước khi thực hiện các công việc tiếp theo.
Nếu thầy cô cảm thấy mình chưa hiểu, hoặc gặp khó khăn trong việc trả lời bất cứ câu hỏi nào ở dưới đây, vui lòng (1) đọc kỹ lại những hướng dẫn đã được đính kèm, hoặc (2) liên hệ với PCT GCED để trao đổi thêm.
Câu hỏi: Tôi cần biết gì về Dự án này? Vai trò của tôi là gì (câu hỏi 1)
Thầy cô đã tham gia Khóa đào tạo Giới thiệu về Dự án Curriculum Mapping, và đã nắm được tinh thần & yêu cầu cơ bản của Dự án. Qua Khóa đào tạo này, thầy cô đã có câu trả lời cho những câu hỏi định hướng quan trọng sau:
- Vì sao Chuẩn đầu ra quan trọng với Vinschool?
- Chuẩn đầu ra hiện hữu trong chương trình học như thế nào? Chương trình học được quyết định bởi Chuẩn ra sao?
- Làm sao để xây dựng được một kế hoạch dạy học dựa trên Chuẩn đầu ra?
Trả lời được câu hỏi số 3 đặc biệt quan trọng, vì thầy cô sẽ trực tiếp chỉnh sửa Cx GCED dựa trên những nguyên lý & kiến thức mà thầy cô đã được đào tạo.
Ngoài ra, thầy cô cũng đã nắm rõ vai trò cụ thể của mình trong dự án này (với tư cách là các mappers), thông qua đợt đào tạo định hướng dành cho mappers. Thầy cô sẽ hỗ trợ PCT GCED để hệ thống hóa & cập nhật lại hệ thống Cx, và các mốc đánh giá của GCED.
|
|
Lưu ý: Nếu thầy cô chưa tham gia đào tạo, hoặc chưa nắm rõ những nội dung nêu ở trên, vui lòng xem lại các nội dung đào tạo tương ứng.
|
Câu hỏi: Tôi cần biết gì về GCED? (câu hỏi 2)
Thầy cô được tuyển chọn làm mappers cho môn GCED, tức có nghĩa thầy cô đã có kinh nghiệm, và đã nắm được những đặc điểm cơ bản nhất của bộ môn. Và sau Dự án này, môn GCED mà thầy cô biết sẽ không thay đổi về bản chất, mục tiêu, hay những định hướng lớn của môn học.
(VD: GCED vẫn dạy về các vấn đề toàn cầu, vẫn hướng HS trở thành Công dân Toàn cầu. 5 Lăng kính, Bài Truy vấn Cá nhân, hay Dự án Hành động vẫn là những yêu cầu/công cụ bắt buộc của môn học)
Tuy nhiên, GCED cần bổ sung/hoàn thiện một số nội dung quan trọng theo yêu cầu của Dự án. Dưới đây là những nội dung mà GCED đã hoàn thành trong giai đoạn 1, hay còn gọi là những "nguyên liệu thô":
| STT | Nội dung mới được tạo/được chỉnh sửa theo yêu cầu của Dự án | Mô tả thay đổi & Ý nghĩa với GCED | Thầy cô cần làm gì? |
|---|---|---|---|
| 1 | Văn bản lĩnh vực/Văn bản môn | Văn bản lĩnh vực/Văn bản môn là 2 loại tài liệu định hướng quan trọng, trong đó nêu rõ những mong đợi lớn dành cho HS khi học các môn đó, thuộc lĩnh vực đó.
|
Tham khảo văn bản lĩnh vực Khoa học xã hội & nhân văn, tuy nhiên không bắt buộc. Thầy cô cần tập trung vào văn bản môn hơn, và đặc biệt chú ý vào những phần sau:
|
| 2 | Bộ Chuẩn chuyên môn | Bộ Chuẩn đầu ra chuyên môn là những yêu cầu về năng lực đặc thù của GCED. Bộ Chuẩn này đã được cập nhật lại về nội dung & yêu cầu cụ thể về năng lực, tuy nhiên sẽ không quá xa lạ với thầy cô. Nếu đọc kỹ, thầy cô sẽ thấy tất cả những Chuẩn chuyên môn này đều đã phần nào đó hiện hữu trong Cx hiện tại của GCED.
Bộ Chuẩn chuyên môn này cũng được phân chia lại thành 4 nhóm tuổi:
|
Thầy cô cần đọc:
|
| 3 | Danh sách Chuẩn liên môn | Chuẩn liên môn là một yêu cầu mới đối với GCED. Khi mượn chuẩn chuyên môn từ 1 môn học/khóa học khác, có nghĩa là GCED đang dùng những năng lực của môn học/khóa học đó để củng cố cho những năng lực có sẵn của GCED (chính là chuẩn chuyên môn).
|
Thầy cô cần đọc:
|
| 4 | Kiến thức Nội dung | Kiến thức Nội dung là những chủ đề, những chủ đề, khái niệm, thông tin, v.v. mà mỗi Cx (tức khóa học) cần đề cập tới. Danh sách KTND của GCED đã được cập nhật để phản ánh những thay đổi trong Chuẩn đầu ra.
|
Thầy cô cần đọc:
|
|
|
Lưu ý: Toàn bộ những nguyên liệu thô ở trên đã được đăng tải lên PM Mapping (mapping.vinschool.edu.vn). Hướng dẫn sử dụng PM, và hướng dẫn đọc các nguyên liệu thô đã có ở đây (cần tải về).
|
Câu hỏi: Công việc cụ thể của tôi với GCED là gì? (câu hỏi 3)
Công việc của thầy cô dự kiến sẽ kéo dài từ bây giờ cho tới hết năm 2022. Trong mỗi giai đoạn của Dự án, thầy cô sẽ cần hoàn thiện một loại sản phẩm nhất định, vào một khung thời gian nhất định. Dưới đây là timeline dự kiến của các sản phẩm thầy cô cần hoàn thiện:
Sản phẩm & thời hạn cần bàn giao
|
Các đầu việc lớn
|
| 1. Mô hình khóa học
Trong tháng 11/2021
Thầy cô đang ở bước này
|
GCED đã có sẵn mô hình khóa. Dựa trên kinh nghiệm của mình, mappers sẽ cho feedback về phân phối tiết trong mô hình khóa này |
| 2. Hệ thống Chương
12/2021 – 1/2022 |
|
| 3. Hệ thống Bài học
3/2022 – 6/2022 |
|
| 4. Hệ thống đánh giá
9/2022 – 10/2022 |
|
Đối với mỗi sản phẩm, thầy cô sẽ được cung cấp hướng dẫn step-by-step để hỗ trợ quá trình xây dựng. Tham khảo những mục ở dưới để biết thêm.
Hướng dẫn/định hướng xây dựng mô hình khóa học (step-by-step)
Định nghĩa & vai trò mô hình khóa học (course outline)
“Mô hình khóa học” là cấu trúc của các khóa trong một môn, được phân chia thành nhiều giai đoạn trong một năm học. Về cơ bản, đây là một cách để người thiết kế Chương trình “lên ngân sách” thời gian của khóa.
- Khi soạn nội dung trong Cx, người htiết kế Chương trình sẽ phải cố gắng bám vào ngân sách này để thiết kế các học phần và đánh giá.
- Ngân sách sẽ phân chia thời gian thành các tuần và số tiết (số tiết tùy thuộc vào phân phối chương trình - 1 tuần có thể tương đương với 1 tiết, 2 tiết, hay nhiều hơn).
- Ngân sách này nên được trình bày một cách trực quan (timeline, Gantt chart, v.v.) để giúp người thiết kế và người xem dễ hình dung.
Ngoài ra, việc phác thảo mô hình khóa học cũng là cách để người thiết kế Chương trình hình dung môn của mình ở một góc độ vĩ mô, và phản ánh được một số định hướng giáo dục đặc thù của môn trong chính thiết kế của từng khóa (sẽ thảo luận thêm trong "mô hình & triết lý").
|
|
Lưu ý: Tất cả mappers đã được đào tạo về mô hình khóa học trong đợt đào tạo số 2. Nếu thầy cô chưa tham gia đào tạo, hoặc chưa nắm rõ những nội dung/khái niệm/yêu cầu về việc thiết kế mô hình khóa học, vui lòng xem lại các nội dung đào tạo liên quan.
|
Giới thiệu về mô hình khóa học hiện tại của GCED
Dưới đây là mô hình khóa học mà GCED đang áp dụng chung cho 12 khối lớp. Tức có nghĩa, tất cả HS GCED (dù là lớp 1 hay lớp 12) cũng sẽ trải qua những giai đoạn học tập/đánh giá như ở dưới, và bắt đầu/kết thúc những giai đoạn này vào cùng một thời điểm.
Mô hình khóa học này bao gồm 3 giai đoạn học lớn (A, B, C), và 2 mốc đánh giá lớn ở cuối mỗi học kỳ (D, E). Cụ thể như sau:
A. Giai đoạn Học đầu tiên (Bắt đầu từ giữa - cuối tháng 8, kéo dài khoảng 27 tiết)
Hướng dẫn/định hướng xây dựng Chương học (step-by-step)
Hướng dẫn Task force (2019)
Mục này mô tả những công việc mà Task force cần thực hiện để xây dựng Chương trình GCED lần đầu hồi năm 2019, do đó chỉ có giá trị tham khảo. Ấn nút Ẩn/hiện ở bên cạnh để xem toàn bộ nội dung
Hệ thống mã hóa
Để chuẩn hóa việc lưu trữ tài nguyên, GCED sẽ sử dụng một hệ thống mã hóa để đặt tên cho các giáo án, mục tiêu học tập hay tài liệu hướng dẫn.
Mã này bao gồm 4 ký tự, ở giữa mỗi ký tự là một dấu chấm “.”
Ví dụ: Mã “1.3.1.a” dưới đây là tên của một “mảnh ghép” (tức một đoạn thiết kế hoạt động & tài liệu):
| Số thứ tự khối (trên tổng số 12 khối). Block này dành cho học sinh khối 1. | Số thứ tự giáo án (trên tổng số 72 tiết). Đây là giáo án thứ 3. | Số thứ tự mục tiêu học tập. Đây là mục tiêu thứ nhất trong số các mục tiêu của tiết học. | Mã cuối cùng của “mảnh ghép” là một chữ cái. Đây là mảnh ghép đầu tiên trong số các lựa chọn thỏa mãn được mục tiêu học tập 1.3.1. | |||
| 1 | . | 3 | . | 1 | . | a |
Với ví dụ này, chúng ta có thể suy ra rằng “mảnh ghép” này:
- Dành cho học sinh khối 1.
- Nằm trong giáo án 1.3, giáo án thứ 3 được sử dụng với khối 1.
- Thỏa mãn mục tiêu 1.3.1.
- Là phương án thứ nhất (“a”) trong các phương án (“b”, “c”, v.v.) có thể thỏa mãn mục tiêu 1.3.1.
Hướng dẫn xây dựng Khung chương trình
Mô tả chung về công việc
Người thiết kế Khung chương trình có vai trò phân phối và sắp xếp nội dung và mục tiêu học tập của khối được giao và đảm bảo tính chu trình liền mạch trong và giữa các khối lớp. Khung Chương trình là hệ thống chuẩn đầu ra cho khối lớp được phân công, bao gồm định hướng và mục tiêu cho cả khóa học, mỗi chương, mỗi tiết.
Với vai trò là người thiết kế Khung chương trình, thầy/cô sẽ nhận rất nhiều tài nguyên cũng như hướng dẫn kỹ càng, đặc biệt là ở trong Cẩm nang GCED này. Tuy nhiên, điều này không thay thế hoặc làm giảm tầm quan trọng của việc trao đổi thường xuyên với Điều phối Dự án.
Trong mục này, tổng thể các bước cần thực hiện sẽ được phác thảo. Chi tiết tham khảo của từng bước nằm trong Phụ lục hoặc các file khác. Vì công việc yêu cầu phải chuyển đổi giữa các mục, các file khác nhau, thầy/cô nên chủ động làm quen với hệ thống tài nguyên trước khi bắt đầu công việc.
Hướng dẫn step-by-step
📙 Bài chi tiết: Hướng dẫn step-by-step (Khung chương trình)
Phần 1: Chuẩn bị
Phần 2: Viết nội dung
Phần 3: Kiểm tra, kiểm chứng
Checklist sản phẩm
Sau khi đã đi hết các bước xây dựng Khung Chương trình, các thầy/cô có thể dùng checklist sau để kiểm tra sản phẩm:
Ở cấp khóa học:
- Đây là khối lớp nào? Chủ đề trọng tâm của khối lớp đó là gì?
- Miêu tả chuẩn đầu ra (về mặt kiến thức, kỹ năng hoặc thái độ) của khối đó sau khi học khóa này.
Ở cấp chương:
- Có các Câu hỏi dẫn dắt chương nào?
- Cho mỗi chương, có những Câu hỏi tiết học nào để giúp xây dựng hiểu biết của học sinh về Câu hỏi dẫn dắt?
Ở cấp tiết học:
- Tiết học này đang trả lời Câu hỏi tiết học nào trong chương?
- Để trả lời câu hỏi tiết học đó, mục tiêu học tập của bài này sẽ là gì (về mặt kiến thức, kỹ năng hoặc thái độ)?
- Cho mỗi mục tiêu được liệt kê, phải có (1) tiêu chí/bằng chứng đánh giá và (2) mã số.
- Trình tự các mục tiêu đã tuân thủ theo Thang Bloom hay Mô hình 3A chưa?
- Tài nguyên thầy/cô khuyên nên dùng cho từng tiết học là gì?
Hướng dẫn xây dựng nội dung giảng dạy
Mô tả chung
Công việc chính của chuyên viên thiết kế hoạt động là nghiên cứu tài liệu và thiết kế hoạt động dựa vào Khung Chương trình. Thầy/cô sẽ thiết kế những “mảnh ghép” hoạt động cụ thể mà có thể thỏa mãn được những cặp mục tiêu-tiêu chí. Đồng thời, người xây dựng hoạt động cũng cung cấp nguồn tài liệu/ học liệu để bổ trợ cho các hoạt động được thiết kế.
Qua công việc của mình, thầy/cô góp phần xây dựng Thư viện Tài nguyên, là nơi lưu trữ tất cả những “mảnh ghép” hoạt động và tài nguyên mà giáo viên sẽ tham khảo trong quá trình xây dựng giáo án hoàn chỉnh.
Với tư cách là người tham gia xây dựng Chương trình, thầy/cô sẽ nhận rất nhiều tài nguyên cũng như hướng dẫn kỹ càng, đặc biệt là ở trong Cẩm nang Vận hành này. Tuy nhiên, điều này không thay thế hoặc làm giảm tầm quan trọng của việc trao đổi thường xuyên với Điều phối Dự án.
Trong mục D3 này, tổng thể các bước cần thực hiện sẽ được phác thảo. Chi tiết tham khảo của từng bước nằm trong Phụ lục hoặc các file khác. Vì công việc yêu cầu phải chuyển đổi giữa các mục, các file khác nhau, thầy/cô nên chủ động làm quen với hệ thống tài nguyên trước khi bắt đầu công việc
Hướng dẫn step-by-step
📙 Bài chi tiết: Hướng dẫn step-by-step (Thiết kế hoạt động)
Trong công việc thiết kế mảnh ghép hoạt động, thầy/cô sẽ trải qua 3 phần khác nhau của quá trình.
Phần 1: Chuẩn bị;
Phần 2: Viết nội dung;
Phần 3: Kiểm tra, kiểm chứng.
Việc thiết kế mảnh ghép cho các tiết học lý thuyết thông qua các Lăng kính (Khám phá Chủ đề) sẽ có những khác biệt nhất định so với những tiết khác, vì vậy sẽ có 2 bộ hướng dẫn step-by-step riêng: 1 bộ áp dụng cho 21 tiết đầu, 1 bộ áp dụng cho 51 tiết còn lại.