Chương 3: Chuẩn bị cho Dự án Hành động

Kết thúc Chương 3, HS đã được ghép nhóm để cùng nhau thực hiện Dự án Hành động, kết thúc Giai đoạn Học thứ nhất (Học kỳ 1). Sản phẩm cuối cùng của Giai đoạn Học là Đề án Hành động, trong đó tóm tắt qua những ý tưởng của các thành viên trong nhóm để phục vụ cộng đồng.

Tiếp theo, HS sẽ bắt đầu Giai đoạn Làm trong Học kỳ 2. Giai đoạn này sẽ kết nối các hoạt động phục vụ cộng đồng có ý nghĩa với kiến thức học thuật, phát triển cá nhân và trách nhiệm xã hội. HS sẽ có cơ hội tìm hiểu, khám phá và hành động để phục vụ nhu cầu thực tế của cộng đồng, từ đó phát triển các kỹ năng và kiến thức mới để phục vụ cho việc học sau này. Trong bối cảnh GCED, dự án cộng đồng này còn được gọi là Dự án Hành động.

🔎 Xem thêm: Học qua phục vụ để hiểu thêm về phương pháp tiếp cận giáo dục được sử dụng trong Giai đoạn Làm

Chương 4: Lập kế hoạch & Chuẩn bị là nội dung đầu tiên, và cũng là nội dung quan trọng nhất của Giai đoạn Làm. Lý do đơn giản là vì việc chuẩn bị kỹ lưỡng, cẩn thận luôn đóng vai trò tối quan trọng, quyết định mức độ hiệu quả của bất cứ dự án nào. Không những vậy, việc chuẩn bị cũng giúp cho HS được thật sự thực hành những gì mình đã học, tạo ra sự tiếp nối liền mạch giữa Giai đoạn Học thứ nhất và giai đoạn Làm.

🔎 Xem thêm: Timeline học tập để hiểu thêm về các Giai đoạn trong môn GCED

Chương 4 sẽ có 3 yêu cầu dành cho HS, và sẽ được bôi đỏ trong phần Mục tiêu chương ở dưới đây. Dựa trên những yêu cầu này, thầy cô sẽ quyết định xem nhóm HS đã đủ điều kiện để triển khai Dự án Hành động (ở Chương 5) hay chưa.

Yêu cầu dành cho HS của Chương 4

GCED sử dụng phương pháp Học qua phục vụ theo trường phái học thuật, tức có nghĩa sẽ sử dụng việc phục vụ để "phục vụ" việc học. Trên tình thần đó, Dự án Hành động của các nhóm phải đạt được những mục tiêu sau trong Chương 4:

Mục tiêu học tập (mục tiêu cá nhân):

Dự án Hành động có thể bổ trợ, kết nối & giúp HS hiểu sâu hơn về bài Truy vấn Cá nhân (đã hoàn thành ở Chương 2). Do đó, mỗi HS cần xác định được mối liên kết giữa Truy vấn cá nhân của mình với Dự án Hành động.

Mục tiêu phục vụ (mục tiêu chung của nhóm):

Dự án Hành động được xây dựng trên nhu cầu có thật của một cộng đồng cụ thể, có thể đem lại giải pháp sát với thực tế, và có tính ứng dụng cao. Do đó, nhóm HS cần điều tra nhu cầu thiết thực của cộng đồng được phục vụ.
Dự án Hành động được chuẩn bị kỹ càng, đã cân nhắc tất cả những yếu tố cần thiết. Do đó, nhóm HS cần có được một bản kế hoạch hành động cho dự án của nhóm.

Tất nhiên, độ khó/yêu cầu của mỗi mục tiêu này sẽ khác nhau tùy theo khối lớp, và đã được quy định rõ trong Khung Chương trình của 12 khối lớp.

Lưu ý:

Chương 4 có thể là thời điểm tốt để HS "kết nối" với các đối tác bên ngoài, hay những người/tổ chức có thể giúp các em. Làm vậy vừa giúp cho việc phục vụ cộng đồng hiệu quả hơn, vừa giúp truyền thông để mọi người hiểu rõ lợi ích mà HS có thể mang lại cho cộng đồng. Tuy nhiên, đây không phải yêu cầu bắt buộc, GV và HS chỉ nên hướng tới nếu điều kiện cho phép, và vẫn cần tập trung vào những mục tiêu chính đã nêu ở trên.

🔎 Xem thêm: Liên kết với các đối tác bên ngoài trong trường hợp thầy cô muốn Dự án của nhóm HS được hỗ trợ/kết nối với các đối tác bên ngoài.

Một số lưu ý trước khi bắt đầu Chương 4

Kết thúc Chương 3, HS đã được ghép nhóm để cùng nhau thực hiện Dự án Hành động, và đã hoàn thành Đề án Hành động, trong đó tóm tắt qua nhóm sẽ làm gì, làm như thế nào để phục vụ cộng đồng. Đúng như tên gọi, Đề án này sẽ là tiền đề để HS bắt đầu thực hiện Dự án Hành động trong HK2, bắt đầu bằng việc lập kế hoạch & chuẩn bị cho Dự án (ở Chương 4).

Một phần quan trọng trong Đề án Hành động là đề tài Dự án của các em. Đề tài này phải:

liên quan tới Chủ đề trọng tâm
liên quan tới Truy vấn Cá nhân của từng thành viên

2 điều kiện này nhằm đảm bảo HS được thực hành, được kiểm chứng những gì mình đã học & tìm hiểu, giúp cho trải nghiệm học tập của các em không bị đứt quãng. Do đó, nếu Đề án mà nhóm HS nộp cho thầy cô không đạt được cả 2 điều kiện trên, thầy cô nên yêu cầu HS đổi sang một đề tài khác. Nếu nhóm HS không có khả năng, hoặc tốn quá nhiều thời gian để xác định một đề tài mới, thầy cô nên gợi ý sẵn một số đề tài phù hợp hơn. Những đề tài mà thầy cô gợi ý (1) vẫn phải đạt được 2 điều kiện nêu trên, và (2) không quá khác so với đề tài ban đầu của nhóm HS (để đảm bảo HS không làm gì đó mà mình không thật sự tò mò & không muốn làm).

Không khuyến khích yêu cầu HS thay đổi Truy vấn Cá nhân để phù hợp hơn với đề tài nhóm. Lý tưởng nhất là thầy cô đã phát hiện ra vấn đề từ Chương 3, và đã yêu cầu HS sửa Truy vấn Cá nhân từ lúc đó. Thầy cô chỉ cho phép HS thay đổi Truy vấn Cá nhân ở Chương 4 nếu HS có thể (1) tự mình làm vậy, (2) không mất quá nhiều thời gian để đổi, và (3) Truy vấn Cá nhân mới này vẫn thỏa mãn một số yêu cầu nhất định.

Nếu HS muốn thay đổi Truy vấn Cá nhân, thầy cô cần bảo đảm rằng Truy vấn Cá nhân mới này: vẫn xuất phát từ những câu hỏi/mối quan tâm cụ thể (thể hiện sự tò mò của HS), đã có câu trả lời rõ ràng (thể hiện rằng HS đã chủ động tìm hiểu về mối quan tâm mới này). HS không cần thiết phải viết lại một bài nghiên cứu ngắn (như đã làm với Truy vấn Cá nhân cũ), nhưng ít nhất Truy vấn cá nhân mới của HS phải đạt được những điều kiện nêu trên.

Điều tra nhu cầu & Xác định giải pháp cho cộng đồng

Ý nghĩa của việc điều tra nhu cầu, từ đó xác định giải pháp cho cộng đồng

Trong bản Đề án của mỗi nhóm HS (sản phẩm ở cuối Chương 3), các em đã nêu rõ đối tượng/cộng đồng mà mình sẽ phục vụ, lý do vì sao mình lại chọn cộng đồng đó, cũng như ý tưởng của nhóm để giúp đỡ cộng đồng.

Vậy, tại sao lại cần thêm một bước nghiên cứu điều tra nhu cầu & xác định giải pháp cho cộng đồng nữa? Liệu bước này có trùng với những gì HS đã làm không?

Câu trả lời là không. Những gì HS viết trong Đề án chỉ dừng ở mặt ý tưởng (vì các em mới được tạo nhóm), chưa đủ thời gian chứng minh được cộng đồng mà các em định giúp có nhu cầu thật sự hay không. Nếu HS không chắc chắn về nhu cầu này, rất có thể Dự án Hành động của các em sẽ không phục vụ được đúng đối tượng, hoặc không đúng nhu cầu lớn nhất của đối tượng đó.
Hơn nữa, việc điều tra cẩn thận cũng giúp nhóm HS trả lời được câu hỏi tiếp theo: Với nhu cầu này của cộng đồng, liệu mình có thực hiện/đáp ứng được không? Cần phải làm gì tiếp theo để phục vụ cộng đồng. Trả lời được câu hỏi này sẽ giúp ích cho việc lập kế hoạch của HS, khi HS cần phải xác định rõ ràng những công việc/điều kiện cần đạt được để triển khai dự án hiệu quả.

Dưới đây là ví dụ để thầy cô hình dung rõ hơn về sự khác biệt giữa yêu cầu của Chương 3 & Chương 4:

Nhu cầu cộng đồng & Giải pháp trong Đề án (Ở cuối Chương 3)	Nhu cầu cộng đồng & Giải pháp sau khi đã điều tra (Ở đầu Chương 4)
HS chỉ cần nêu cộng đồng mình muốn phục vụ là ai, họ đang gặp khó khăn gì. HS chỉ cần nêu lý do nhóm muốn phục vụ cộng đồng. Có thể sử dụng một vài bằng chứng/số liệu để giải thích lý do này. HS nói qua về giải pháp của mình, và có thể giải thích vì sao mình lại chọn giải pháp này.	HS phải chứng minh được cộng đồng mình muốn phục vụ đang bị ảnh hưởng bởi các vấn đề liên quan tới Chủ đề trọng tâm, và vấn đề đó mang tính cấp thiết. HS bắt buộc phải sử dụng các nguồn thông tin bên ngoài để chứng minh cho nhu cầu của cộng đồng. HS phải mô tả kỹ giải pháp của mình để thầy cô hiểu cụ thể HS định làm gì. HS có thể sẽ phải giải thích/chứng minh được tính hợp lý của giải pháp này.

Việc điều tra nhu cầu & xác định giải pháp cho cộng đồng là yêu cầu bắt buộc đầu tiên để thầy cô phê duyệt Dự án Hành động của từng nhóm HS. Việc điều tra này sẽ giống như một bài Truy vấn Cá nhân "mini", tức có nghĩa nhóm HS sẽ phải đi thu thập dữ liệu để trả lời câu hỏi của mình về nhu cầu, sau đó báo cáo về kết quả tìm kiếm của nhóm.

Lưu ý:

Trong GCED, 1 cộng đồng được coi là có "nhu cầu thiết thực" nếu:

Cộng đồng đó đang chịu ảnh hưởng của những vấn đề liên quan tới Chủ đề trọng tâm mà HS đang học;

Vấn đề đó chưa được giải quyết, và cần được giải quyết sớm, nếu không sẽ ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống/an sinh của cộng đồng.

Cách điều tra nhu cầu & xác định giải pháp cho cộng đồng

Ở bước này, HS đã xác định được 1 cộng đồng mình muốn phục vụ, cũng như dự đoán về nhu cầu của cộng đồng đó. Tiếp theo, HS sẽ cần cân nhắc một vài bước sau đề điều tra nhu cầu của cộng đồng:

Các bước điều tra nhu cầu & xác định giải pháp cho cộng đồng

Các yếu tố cần cân nhắc	Hướng dẫn thực hiện	Lưu ý
Thông tin cần thu thập	Dựa trên định nghĩa về "nhu cầu thiết thực", thầy cô có thể định hướng để HS trả lời một số câu hỏi như: Cộng đồng mà em đã chọn là những ai? Cộng đồng này có quá lớn, hay quá nhỏ không? Cộng đồng này đang gặp những vấn đề gì cần được giải quyết? Những vấn đề này có liên quan tới Chủ đề trọng tâm mình đang học không? Vấn đề này đã được giải quyết trước đó chưa? Nếu rồi, vấn đề đó còn xảy ra không? Việc giải quyết vấn đề này (nếu còn) có phải 1 nhu cầu thiết thực của cộng đồng không? Có những cách gì để đáp ứng nhu cầu thiết thực này? Nhóm em có khả năng làm được gì?	Nếu trong quá trình điều tra, HS phát hiện ra cộng đồng mình đã chọn (trong Đề án) không có nhu cầu thiết thực nào cần giải quyết, HS có thể chọn 1 cộng đồng khác. Tương tự, nếu HS phát hiện ra cộng đồng có nhu cầu thiết thực, nhưng bản thân nhóm lại không có khả năng giúp đỡ được một cách hợp lý, các em có thể chuyển hướng sang một cộng đồng/nhu cầu khác. Trong những trường hợp này, HS cần thông báo cho GV để thầy cô nắm thông tin và đưa ra hỗ trợ kịp thời.
Nguồn thông tin	HS không được tự kết luận nếu chưa tham khảo/thu thập thông tin từ bên ngoài. Một số nguồn thông tin gợi ý như sau: Ý kiến của những người gần gũi, có hiểu biết hơn mình (bố mẹ, anh chị, thầy cô, v.v.). Phỏng vấn chuyên gia về những vấn đề liên quan tới Chủ đề trọng tâm Phỏng vấn trực tiếp đối tượng cần phục vụ. Những nguồn thông tin chính thống, đáng tin cậy trên mạng. Sách, báo, bài luận, bài phân tích của các chuyên gia.	Khuyến khích HS sử dụng nhiều hơn 1 nguồn Với HS nhỏ (lớp 1 - 5): Các em có thể chỉ cần hỏi ý kiến người thân, tuy nhiên phải giải thích được lý do đó bằng từ ngữ của mình Với HS lớn hơn (lớp 6 trở lên): Có thể chọn những cách khó hơn, tùy vào khả năng/thời gian của nhóm. Nếu HS chọn phỏng vấn chuyên gia hoặc cộng đồng, các em nên liên hệ trước, đồng thời lập kế hoạch rõ ràng để bảo đảm nhóm có thể thu thập được dữ liệu từ những đối tượng này. Khuyến khích HS nên chủ động việc này, tuy nhiên GV vẫn có thể hỗ trợ nếu cần.
Kế hoạch thu thập & báo cáo thông tin	Nhóm HS cần cân nhắc những yếu tố sau: Phân công thu thập thông tin: Ai sẽ tìm hiểu/nghiên cứu về mảng nào? Mỗi người thực hiện một nhiệm vụ riêng, HAY cả nhóm cùng tìm hiểu, sau đó đối chiếu/so sánh kết quả? Nếu cần phỏng vấn người khác, ai sẽ là người liên hệ? Thời gian thu thập: Mất bao lâu để đi hỏi ý kiến/phỏng vấn/đọc thông tin trên mạng? Đưa ra kết luận: Nhóm sẽ tự thảo luận với nhau để đưa ra kết luận, hay cần nhờ sự trợ giúp của GV? Báo cáo thông tin: Cả nhóm sẽ chuẩn bị những gì để báo cáo? (Nội dung, slides, phiếu báo cáo, v.v.)	Thầy cô có thể hỗ trợ HS tự lên kế hoạch, tuy nhiên vẫn khuyến khích để nhóm tự chủ động làm việc. Khuyến khích thầy cô tổ chức 1 - 2 buổi báo cáo để các nhóm HS báo cáo về kết quả điều tra của mình, tuy nhiên không bắt buộc. Thầy cô có thể yêu cầu HS viết báo cáo ngắn, hoặc có thể hỏi trực tiếp các thành viên/nhóm trưởng để biết nhóm đã làm gì, và đã có kết luận gì.

Lưu ý:

Toàn bộ quá trình điều tra này không nhất thiết phải diễn ra ở trên lớp. Thầy cô có thể hướng dẫn để HS tự thực hiện ở nhà, hoặc sau giờ học.

Ở thời điểm này, HS đã quen hơn với việc tự nghiên cứu/điều tra, đo đó thầy cô chỉ nên đóng vai trò định hướng cho HS. Phần lớn các tiết học HS sẽ làm việc theo nhóm; thầy cô chỉ cần đưa ra một số hướng dẫn ban đầu, sau đó đi xung quanh lớp để xác định những nhóm đang gặp khó khăn và hỗ trợ những nhóm đó kịp thời.

Cần lưu ý rằng không phải lúc nào cộng đồng mà HS định phục vụ cũng dễ tiếp cận (để điều tra nhu cầu), và không phải lúc nào HS cũng thu thập được đủ thông tin mà mình cần. Trong những trường hợp này, HS có thể sẽ không thật sự chắc chắn về kết quả điều tra của mình, dẫn tới việc khó kết luận rằng cộng đồng mình chọn có nhu cầu thiết thực hay không.

Vậy, các nhóm HS nên làm gì?

Nếu nhóm HS không có khả năng tiếp cận/liên hệ trực tiếp với cộng đồng mình định phục vụ để điều tra nhu cầu: Các em có thể tham khảo ý kiến/thông tin từ những nguồn khác. Có được ý kiến/phản hồi trực tiếp từ cộng đồng thì rất tốt, nhưng không có thì cũng không sao. Tùy vào điều kiện/khả năng của nhóm HS, những nguồn khác có thể tham khảo là: ý kiến của người thân với HS, chuyên gia, các bài báo/tài liệu chính thống, v.v.

Nếu nhóm HS đã thực hiện điều tra, nhưng dữ liệu không thật sự tốt, hoặc không đủ để đưa ra kết luận (nhu cầu có thiết thực hay không), các em nên:

Kiểm chứng lại thông tin bằng cách hỏi ý kiến người khác, hoặc tham khảo các nguồn thông tin khác (trong thời gian Chương trình cho phép điều tra).
Nếu HS vẫn không chắc chắn/không tự đưa ra được kết luận, thầy cô sẽ là người có tiếng nói cuối cùng. Thầy cô sẽ quyết định nhu cầu của cộng đồng "có vẻ" thiết thực hay không, dựa trên những thông tin nhóm HS đã tự tìm hiểu được. HS chỉ có thể làm các bước tiếp theo nếu được thầy cô xác nhận.

Dù điều tra nhu cầu của cộng đồng rất quan trọng, Chương trình GCED vẫn tạo điều kiện để cho HS "thử" và "sai" trong việc này. Kể cả trong trường hợp HS đã điều tra nhu cầu của cộng đồng, và phát hiện ra nhu cầu này không thật sự thiết thực như mình nghĩ khi triển khai Dự án (trong Chương 5), thì HS vẫn có thể rút ra được bài học cho bản thân từ đây. Các em sẽ nhận ra Dự án của mình chưa hiệu quả vì những lý do gì (không có đủ dữ liệu để kết luận, không có đủ thời gian điều tra, v.v.), từ đó rút kinh nghiệm để cải thiện cho những Dự án tiếp theo (dù triển khai trực tiếp hay online).

Xác định liên kết giữa Truy vấn cá nhân và Dự án Hành động

Ý nghĩa của việc xác định liên kết

Trên lý thuyết, Truy vấn cá nhân của mỗi HS trong nhóm (ở Chương 2) sẽ có những khía cạnh, đặc điểm giống nhau nhất định. Đồng thời, Dự án Hành động của nhóm sẽ là tổng hợp của tất cả kiến thức, mối quan tâm & tò mò của mỗi HS (được thể hiện trong Truy vấn Cá nhân). Dù nhóm đó có triển khai Dự nào thế nào đi nữa, từng HS vẫn sẽ được thực hành/trải nghiệm trên những kiến thức mà mình đã học.

Tuy nhiên, trên thực tế thì một nhóm vẫn có thể có nhiều HS với những mối quan tâm khác nhau, và nền tảng kiến thức/khả năng khác nhau. Do đó, cần phải bảo đảm Dự án sau này của các nhóm thật sự bổ trợ được cho việc học, duy trì tính liền mạch của việc học GCED.

Việc xác định được liên kết giữa Truy vấn Cá nhân và Dự án Hành động là yêu cầu bắt buộc thứ hai để thầy cô phê duyệt Dự án Hành động của từng nhóm HS. Nếu có bất cứ HS nào không xác định được những gì mình sắp làm sẽ bổ trợ như thế nào cho những gì mình đã học, thầy cô cần yêu cầu HS làm lại bước này trước khi phê duyệt Dự án.

Lưu ý:

Một số dự án mang tính từ thiện (quyên góp, ủng hộ của cải vật chất) có thể mang lại lợi ích cho cộng đồng, tuy nhiên giá trị học tập cho HS thường rất ít. Những dự án dạng này không được khuyến khích, vì GCED mong muốn HS học qua phục vụ, không phải học để phục vụ.

Nếu HS có ý định thực hiện việc từ thiện, thầy cô cần đặc biệt lưu ý về việc yêu cầu HS chứng minh liên kết với Truy vấn Cá nhân của mình. Thầy cô có thể hòi: "Làm từ thiện thì em sẽ học được gì liên quan tới Chủ đề trọng tâm? Truy vấn cá nhân của em sẽ được mở rộng như thế nào?"

Cách xác định liên kết

Ở bước này, HS đã điều tra xong về nhu cầu của cộng đồng, và đã biết được mình sẽ phục vụ nhu cầu gì của cộng đồng đó. Ngoài ra, các em cũng có Truy vấn cá nhân của riêng mình (sản phẩm của Chương 2), trong đó có nêu rõ những điều em thắc mắc & câu trả lời của em về một khía cạnh nhất định của Chủ đề trọng tâm.

Tiếp theo, HS sẽ cần làm một số việc sau:

Với HS nhỏ (lớp 1-5): Các em cần liệt kê, và có thể giải thích một số khía cạnh đơn giản mà em mong muốn học hỏi/kiểm chứng thông qua Dự án Hành động. Những khía cạnh này phải liên quan tới Truy vấn cá nhân của các em.
Với HS lớn hơn (từ lớp 6 trở lên): Cũng yêu cầu tương tự, nhưng những khía cạnh này có thể phức tạp hơn. Ngoài ra, HS cần phải lên được kế hoạch cụ thể để tự học hỏi/kiểm chứng những thông tin này.

Ví dụ:

Câu hỏi truy vấn	Câu trả lời truy vấn	Chủ đề Dự án Hành động	Những điều HS muốn học hỏi/kiểm chứng (tức liên kết giữa Truy vấn và Dự án)
Xã hội Việt Nam hiện đại (từ 1980 cho tới nay) có tồn tại bất bình đẳng giới tính không? Nếu có, các nguyên nhân lớn nhất dẫn tới hiện tượng này là gì?	Có tồn tại sự bất bình đẳng. Nguyên nhân là: Lý do A Lý do B Lý do C	Giảm thiểu sự phân biệt giới tính tại các gia đình ở quận Hai Bà Trưng (khu vực sống của đa số HS trong nhóm)	Nguyên nhân của việc phân biệt giới tính trong gia đình Việt Nam nói chung, và ở khu em sống nói riêng là gì? Nên nhìn nhận vai trò của phụ nữ trong gia đình như thế nào? Lý do A (dẫn tới sự bất bình đẳng) có còn tiếp diễn ở thời điểm hiện tại không? Nếu không, vì sao?

Lập kế hoạch cho Dự án

Ý nghĩa của việc lập kế hoạch cho dự án

Nếu không có kế hoạch, HS sẽ không thể thực hiện được Dự án Hành động một cách hiệu quả. Thầy cô cũng không thể đánh giá được các em HS có đang bám sát vào định hướng ban đầu mà nhóm đã đề ra hay không.

Nội dung của kế hoạch Dự án

Lưu ý:

Đối với K1-3, HS sẽ không có đủ khả năng để tự lập kế hoạch cho nhóm mình. Do đó, thầy cô sẽ phải lập giúp kế hoạch cho HS, trong đó nêu rõ trách nhiệm & công việc cần làm của từng thành viên một.

Tham khảo những nội dung cần thiết trong bản kế hoạch ở bên dưới

Ở bước này, HS đã biết mình sẽ giải quyết vấn đề gì, cho ai, và làm như thế nào (từ việc điều tra). Ngoài ra, HS cũng đã có mục tiêu riêng cho bản thân mình, thông qua việc xác định những điểm em muốn học hỏi qua Dự án của nhóm.

Tiếp theo, HS sẽ cần lập một bản kế hoạch chi tiết, bao gồm những yếu tố sau:

Các bước lập kế hoạch cho Dự án

Các yếu tố cần cân nhắc	Hướng dẫn thực hiện	Lưu ý
Mục tiêu Dự án (mục tiêu chung)	Sau khi mỗi HS đã có được mục tiêu riêng của mình (mục tiêu học tập), cả nhóm sẽ cùng thống nhất mục tiêu chung của Dự án. Mục tiêu Dự án đã được HS từ Đề án, tuy nhiên đó chỉ là mục tiêu đề xuất. Ở bước này, HS sẽ cập nhật/thay đổi mục tiêu sau khi đã xác định được nhu cầu của cộng đồng.	Tùy theo độ tuổi của HS, mà yêu cầu cho mục tiêu này có thể sẽ khác nhau. Chi tiết tham khảo trong Khung Chương trình của từng lớp. VD: Lớp 1 chỉ cần mục tiêu rõ ràng, thực tế, tuy nhiên HS lớp 8 phải đặt được mục tiêu mang tính SMART cho Dự án của mình.
Hình thức phục vụ cộng đồng	HS chọn ít nhất một trong bốn hình thức phục vụ sau: Trực tiếp: Dự án có ảnh hưởng/tác động trực tiếp đến cộng đồng mà nhóm chọn,. Gián tiếp: Dự án mang lại lợi ích cho một cộng đồng, tuy nhiên người thực hiện không cần có mặt/tác động trực tiếp tới cộng đồng đó. Tuyên truyền: vận động hành lang, tuyên truyền nâng cao nhận thức Nghiên cứu: Tìm thông tin, giải pháp cho một vấn đề, sau đó viết thành một bản báo cáo/nghiên cứu về những gì đã tìm hiểu Xem ví dụ về 4 hình thức này tại đây: https://uca.edu/servicelearning/types/ Có thể kết hợp nhiều hơn một hình thức phục vụ, tùy theo khả năng/điều kiện của nhóm. VD: HS nghiên cứu để tìm ra giải pháp cho một cộng đồng, sau đó đi hành động trực tiếp đẻ phục vụ cộng đồng đó.	Đối với những hình thức phục vụ yêu cầu HS phải ra khỏi khuôn viên trường học, thầy cô cần có phương án để đảm bảo an toàn cho HS, đồng thời cần xin phê duyệt của BGH/xin ý kiến PHHS trước khi triển khai.
Xác định hiện trạng & các nguồn lực cần thiết	HS cần thực hiện những việc sau: Xác định hiện trạng: cả nhóm đang có gì, và cần làm những gì để đạt được mục tiêu dự án. Xác định các nguồn lực cần thiết: Nhóm cần những nguồn lực gì (năng lực/khả năng của các thành viên, tiền bạc, thời gian, sự giúp đỡ từ bên ngoài, v.v.)	Đặc biệt chú ý đến nguồn lực kiến thức, kỹ năng, phẩm chất của mỗi thành viên trong nhóm. HS cần nhận ra rằng trước khi tìm tới các nguồn lực bên ngoài, nhóm cần tận dụng nguồn lực có sẵn trong nhóm trước. Nếu nhóm cần xin hỗ trợ từ phía GV, Nhà trường hay các đối tác bên ngoài, nhóm nên chủ động nêu yêu cầu của mình cho GV nắm. Nếu hợp lý, thầy cô có thể giúp HS xin hỗ trợ, hoặc để HS tự chủ động việc này (nếu là HS lớn)
Phương pháp kiểm chứng	HS cần xác định một số cách thu thập thông tin để kết luận mức độ hiệu quả của dự án, dựa trên những mục tiêu đã đề ra. Một số cách gợi ý: Hỏi ý kiến đánh giá của những người khác (GV, các bạn khác, v.v.). Phỏng vấn trực tiếp cộng đồng được phục vụ. Tự viết bài phân tích về những thay đổi của cộng đồng sau khi được phục vụ. Dù là cách nào đi nữa, HS cũng cần lưu lại quá trình triển khai Dự án của nhóm mình & bản thân (sẽ được đề cập thêm ở Chương 5)	Yêu cầu dành cho HS sẽ khác nhau, tùy theo độ tuỏi/khả năng của các em: VD: Với HS nhỏ (lớp 1-5): Nếu chọn cách hỏi ý kiến của người khác, các em có thể chỉ cần hỏi 1-2 người có thể tin cậy được Với HS lớn hơn (từ lớp 6 trở lên): Cũng cách này, thầy cô có thể yêu cầu các em tham khảo ý kiến của nhiều người đa dạng hơn, và có thể kết hợp với những cách kiểm chứng khác.
Cách quản lý/theo dõi tiến độ dành cho HS (Không phải cho GV)	Một số cách gợi ý: Nhờ GV lưu lại quá trình làm việc của mình. Cả nhóm thảo luận, sau đó tự lưu lại bằng chứng làm việc của nhóm. Cả nhóm tự thảo luận, sau đó báo cáo trực tiếp cho nhóm trưởng. Nhóm trưởng sẽ lưu lại quá trình này, và sẽ chase công việc với từng thành viên. Có thể sử dụng các công cụ/nền tảng online để việc theo dõi & báo cáo được thuận tiện hơn.	Với HS nhỏ (lớp 1-5): Thầy cô có thể phải tự theo dõi tiến độ của HS, tuy nhiên cần yêu cầu HS chủ động báo cáo công việc của nhóm. Với HS lớn hơn (từ lớp 6 trở lên): Thầy cô có thể để HS chọn cách quản lý/theo dõi tiến độ dự án thích hợp nhất cho nhóm. Mục tiêu là HS tự theo dõi được mình và các bạn đang làm gì, không cần GV phải hỗ trợ/can thiệp nhiều.
Phân công công việc khi triển khai	HS cần xác định được các công việc cần thực hiện theo khung thời gian hợp lý, với phân công phù hợp với năng lực các thành viên.	Mức độ chi tiết phụ thuộc vào lứa tuổi/khả năng của HS. Thầy cô có thể hỗ trợ HS phân công công việc, nếu HS không đủ khả năng tự làm việc này.

Về hình thức viết kế hoạch, HS có thể tự viết ra giấy, sử dụng các công cụ online, hoặc nhờ GV tổng hợp lại những nội dung mà mình và nhóm đã thống nhất (đối với HS lớp nhỏ). Thầy cô có thể hỗ trợ nhóm trong việc xây dựng kế hoạch, tuy nhiên không nên lập toàn bộ kế hoạch cho HS.

Việc lập được kế hoạch hành động là yêu cầu bắt buộc cuối cùng để thầy cô phê duyệt Dự án Hành động của từng nhóm HS. Dựa vào bản kế hoạch này, thầy cô sẽ biết được Dự án Hành động của mỗi nhóm có đủ rõ ràng và khả thi hay không

Liên kết với các đối tác bên ngoài

Mong đợi của GCED là HS có thể tự chủ động tìm kiếm những kết nối bên ngoài để cùng cộng tác, hướng tới việc giải quyết những vấn đề liên quan tới Chủ đề trọng tâm. Nếu HS không đủ khả năng tự tìm kiếm đối tác, nhưng thầy cô thấy rằng việc cộng tác có thể giúp ích rất nhiều cho Dự án/việc học tập của HS, thầy cô có thể hỗ trợ HS trong việc tìm kiếm.

Dưới đây là một số gợi ý để tìm kiếm đối tác hỗ trợ cho Dự án Hành động của HS:

Background của đối tác	Đối tác là, hoặc đến từ một tổ chức uy tín ở Việt Nam/trên thế giới. Đối tác có hiểu biết, kinh nghiệm và chuyên môn về Công dân Toàn cầu nói chung, cũng như dự án của HS nói riêng.
Khả năng hỗ trợ cho Dự án của HS	Đối tác có thể hỗ trợ cho GV về nhiều mặt (nhân lực thực hiện dự án, hướng dẫn từ chuyên gia, quảng bá, v.v.), và Dự án của HS được hưởng lợi từ sự hỗ trợ này. Không quyên góp, ủng hộ bằng tiền mặt - chỉ có mối quan hệ và sự cộng tác
Khả năng hỗ trợ đối tác	Đối tác có rất nhiều nhu cầu mà Vinschool và thầy cô/HS có thể đáp ứng. Không chọn những đối tác yêu cầu chi phí hỗ trợ, hoặc đòi hỏi quá nhiều, không phù hợp với điều kiện thực tế của Nhà trường & HS.
Địa điểm thực hiện Dự án	Đối tác có thể hỗ trợ Dự án tại địa điểm HS đề xuất, hoặc gợi ý một địa điểm khác phù hợp với điều kiện thực tế của HS & thầy cô. Lưu ý: Địa điểm này phải an toàn cho HS. Có thể đưa bảo vệ của trường đến địa điểm này để làm một báo cáo đánh giá, nhận xét chi tiết.
Thời gian cộng tác	Có thể linh hoạt đối với thời gian/ngày/giờ cộng tác. Việc liên kết với đối tác không ảnh hưởng tới việc học tập môn GCED/các môn khác của HS.
Thông tin liên lạc	Có ít nhất 2 đầu mối đại diện của đối tác liên lạc qua điện thoại di động hoặc email và khung giờ có thể liên lạc.

Một số câu hỏi/vấn đề thường gặp trong giai đoạn này

Mục này sẽ tổng hợp những câu hỏi/vấn đề mà thầy cô có thể sẽ gặp phải trong giai đoạn này & câu trả lời cho những câu hỏi/vấn đề này:

1. HS vẫn còn nhỏ tuổi, năng lực chưa cao, do đó khó đáp ứng được các yêu cầu trong giai đoạn hành động (thường gặp ở HS K1-3)

Đối với K1-3, đúng là có thể HS sẽ gặp một số khó khăn trong giai đoạn này vì trước đó chưa có nhiều kinh nghiệm hành động, hoặc vì giới hạn năng lực của lứa tuổi. Tuy nhiên, HS cũng có thể sẽ gặp khó khăn nếu như thầy cô yêu cầu HS "cứng" quá (VD: Khi tới Bài "điều tra nhu cầu cộng đồng" là bắt buộc HS phải đi tới đâu đó, gặp cộng đồng, có bảng hỏi/danh sách câu hỏi chi tiết).

Dưới đây là một số định hướng về yêu cầu dành cho HS K1-3 trong giai đoạn này (chỉ áp dụng cho HS K1-3):

Các yêu cầu trong giai đoạn này	Định hướng cho K1-3
Điều tra nhu cầu cộng đồng	Bản chất của việc "điều tra nhu cầu cộng đồng" là để xác định xem một cộng đồng liệu có đang gặp 1 vấn đề nào đó không, và có cần giúp đỡ không. Do đó, không cần thiết HS phải tới tận nơi để gặp cộng đồng (nếu như HS không có khả năng di chuyển/đi lại), và cũng không cần phải tìm hiểu thông tin trên mạng (nếu như HS chưa có khả năng tìm kiếm, chọn lọc thông tin tốt). Tất nhiên, làm được thì rất tốt, nhưng những việc này sẽ phù hợp hơn với HS ở những khối lớp lớn hơn. Chắc chắn là HS không nên tự quyết định là "cộng đồng này đang gặp vấn đề, và đang cần giúp đỡ", mà vẫn nên tham khảo ý kiến bên ngoài. Và nếu như không đi tới cộng đồng được, không tự tìm hiểu thông tin trên mạng được, thì HS hoàn toàn có thể hỏi người lớn (GV, PHHS, hay bất cứ ai đó có thể cho ý kiến). Câu hỏi chỉ cần đơn giản là "theo bố mẹ/thầy cô, thì cộng đồng A có đang gặp vấn đề X không? Liệu họ có cần con giúp không?" Kể cả nếu như ý kiến của người lớn không phản ánh đúng thực tế (VD: HS chỉ hỏi ý kiến PHHS, và PHHS bảo là có vấn đề ở cộng đồng A, nhưng trên thực tế thì không), thì đây cũng là một bài học mà HS có thể rút ra được cho tương lai. Bài học ở đây có thể là "nên tham khảo ý kiến, nên hỏi nhiều người khác nhau để bảo đảm thông tin chính xác hơn".
Xác định giải pháp của Dự án	Hoàn toàn ổn nếu như HS chỉ đi giải quyết các vấn đề nhỏ, xảy ra xung quanh HS. Miễn sao là vấn đề có thật, và những gì HS làm sẽ mang lại lợi ích cho cộng đồng được giúp. VD: Vẽ poster về cách sử dụng nước sạch tiết kiệm tại nơi HS sinh sống. Giải pháp này hoàn toàn ổn, miễn sao (1) HS nhận thấy có vấn đề về ý thức/cách sử dụng nước sạch tại nơi mình sống, và (2) HS cho rằng việc vẽ poster sẽ giúp mọi người nâng cao nhận thức, từ đó sử dụng nước sạch tiết kiệm hơn.
Xác định mục tiêu của Dự án	Ở lứa tuổi này, HS chỉ cần hiểu rằng "mục tiêu" là những gì cần đạt được để Dự án được hiệu quả, mang lại lợi ích cho người khác. Không cần giải thích quá phức tạp, cũng không cần yêu cầu HS tự xác định mục tiêu. Thầy cô sẽ giao cho HS các mục tiêu cụ thể, đơn giản, phù hợp với giải pháp của HS (VD: vẽ được 2 poster về chủ đề X), và HS sẽ dùng các mục tiêu này như những cột mốc trong quá trình hành động.
Xác định các nguồn lực cần thiết	Thầy cô sẽ chủ động liệt kê các nguồn lực mà HS sẽ cần, và có thể kiếm được trong khả năng của HS (VD: sự trợ giúp của PHHS, dụng cụ, đồ dùng, v.v.). HS có thể tự chủ động tìm kiếm những nguồn lực này, hoặc thầy cô có thể hỗ trợ các em (tùy vào phân công của thầy cô). Lưu ý rằng mục đích của việc xác định nguồn lực là "nhìn lại xem mình đang có gì, và có thể kêu gọi/tìm kiến thêm gì trong khả năng cho phép", không phải là "kiếm các nguồn lực mới bằng mọi giá".
Lập kế hoạch hành động	Thầy cô sẽ lập kế hoạch giúp HS, trong đó nêu rõ cần làm gì, làm ở đâu, lúc nào, cần ai giúp (phân công ai làm việc gì do thầy cô quyết định). Thầy cô có thể viết kế hoạch và gửi cho HS, hoặc dặn dò HS trên lớp. Trong bản kế hoạch này, không nên yêu cầu HS phải tương tác, làm việc nhóm với nhau quá nhiều, nếu như thầy cô biết HS không có khả năng làm việc nhóm tốt. Thay vào đó, có thể cân nhắc việc yêu cầu HS làm việc độc lập với nhau (mặc dù vẫn là thành viên của 1 nhóm), miễn sao tất cả giúp đạt được mục tiêu chung của nhóm.
Làm việc nhóm bên ngoài lớp học	Không nên kỳ vọng tất cả HS có thể liên lạc, trao đổi với nhau bên ngoài lớp học để có thể làm việc nhóm. Nếu một nhóm không có khả năng làm việc nhóm bên ngoài lớp học, thầy cô có thể giao nhiệm vụ để từng thành viên làm độc lập với nhau, miễn sao tất cả giúp đạt được mục tiêu chung của nhóm.

2. Dự án của nhóm HS không liên quan tới Chủ đề trọng tâm của khối lớp

Đây là một vấn đề lớn, tuy nhiên lại xảy ra khá thường xuyên. Có thể là do HS không liên kết được những kiến thức mình đã học về Chủ đề trọng tâm thành hành động thực tế, không biết phải bắt đầu từ đâu, do đó HS muốn làm dự án nào đó dễ tiếp cận hơn. Hoặc, có thể là do trước đó HS đã có ý tưởng về dự án cộng đồng nào đó, và tin rằng chỉ cần làm gì đó giúp cho người khác là được, không quan trọng là làm gì. Dù là vì sao đi nữa, thì làm dự án mà không liên quan tới Chủ đề trọng tâm vẫn là sai định hướng của CT, và không được làm như vậy.

Một ví dụ điển hình là các dự án về "hạn chế xả rác thải", hoặc "phân loại rác", dù cho HS có đang học về những Chủ đề trọng tâm không hề liên quan tới rác. Với những trường hợp này, giải pháp hiển nhiên sẽ là yêu cầu HS bỏ qua những ý tưởng này, sau đó nghĩ về những ý tưởng khác phù hợp hơn với Chủ đề trọng tâm. Tuy nhiên, vẫn có một số trường hợp mà có thể tận dụng ý tưởng ban đầu và điều chỉnh lại thì sẽ phù hợp với Chủ đề trọng tâm hơn.

Ví dụ: HS nhóm A thuộc K5 được học Chủ đề trọng tâm là Công lý, và có ý tưởng làm dự án là "thu gom rác thải ở khu vực X". Về bản chất, đây là một dự án đi lệch hướng của Chủ đề trọng tâm vì không có điểm gì liên quan giữa công lý (và các khía cạnh liên quan) tới việc HS nhóm A tự đi thu gom rác thải cả. Tuy nhiên, nếu đổi hướng dự án này thành "tuyên truyền cho người dân ở khu X để nâng cao ý thức trong việc xả rác", hoặc "đề xuất các hình thức thưởng/phạt đối với việc xả rác tại trường" thì sẽ liên quan tới khía cạnh "trật tự" và "luật lệ/quy định" của chủ đề Công lý, và như vậy là hoàn toàn chấp nhận được.

3. Dự án của nhóm HS không có tính thực tiễn cao/không gắn với cộng đồng/chỉ mang tính hình thức

Nếu thầy cô thấy rằng có một số dự án đang/sẽ gặp phải vấn đề này, có thể vì những dự án này có vẻ sẽ không mang lại lợi ích gì cho cộng đồng được giúp, hoặc không giúp giải quyết được vấn đề gì cả. Trong trường hợp này, thầy cô cần đặt câu hỏi ngược lại (hoặc yêu cầu HS tự đặt câu hỏi) là: Dự án này của HS đang giúp giải quyết vấn đề gì, cho ai? Việc không xác định được rõ ràng vấn đề cần giải quyết & cộng đồng muốn phục vụ sẽ dẫn tới những dự án vô nghĩa, không có nhiều giá trị (cho cả HS lẫn cộng đồng được giúp). Nếu đã xác định được vấn đề & cộng đồng hợp lý, và HS có thể góp phần giải quyết vấn đề này, thì chắc chắn là dự án của HS sẽ không mang tính hình thức nữa.

Tất nhiên, chắc chắn không thể kỳ vọng HS nào cũng phải giải quyết triệt để vấn đề của 1 cộng đồng nào đó được, đơn giản chỉ vì HS có giới hạn về thời gian/nguồn lực/năng lực, và đây lại là những vấn đề lớn, mang tính toàn cầu. Kỳ vọng hợp lý hơn với phần lớn HS sẽ là: góp phần giải quyết 1 vấn đề cụ thể của 1 cộng đồng, mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng này. Từ khóa ở đây là "góp phần giải quyết vấn đề", và "mang lại lợi ích thiết thực".

Ví dụ: HS nhóm B thuộc K10 được học Chủ đề trọng tâm là Phổ cập giáo dục chất lượng, và có ý tưởng làm dự án là "Chia sẻ về những phương pháp học tập cho những học sinh trên Tiktok". Dự này này nghe có vẻ hay, tuy nhiên làm rõ một số điểm sau: Về vấn đề: Có phải vấn đề ở đây là HS nói chung chưa được tiếp cận với các phương pháp học tập hay không? Hay vấn đề là điểm số của các bạn thấp ở một vài môn nào đó, và nhóm B mong muốn cải thiện điểm số cho những môn này? Rõ ràng là "phương pháp học tập nói chung", và "phương pháp học tập tốt môn Hóa" sẽ đòi hỏi những giải pháp khác nhau, và do đó cần xác định rõ vấn đề HS muốn giải quyết là igf. Về cộng đồng: HS muốn giải pháp của mình mang lại giá trị cho HS Vinschool, hay HS ở Hà Nội, hay ở trên toàn quốc? Nếu chỉ là HS Vinschool, HS có thể làm gì đó trực tiếp hơn nhiều, dễ tiếp cận hơn nhiều, thay vì làm các video TikTok mà chưa chắc đã tiếp cận được với tất cả HS Vinschool.

3. Dự án của nhóm HS yêu cầu rất nhiều trợ giúp từ người lớn (GV gia đình, hoặc các đối tác bên ngoài)

Ngay từ khi HS cân nhắc nguồn lực cần thiết để triển khai Dự án, HS đã cần phải cân nhắc xem Dự án này cần sự trợ giúp của ai rồi (trừ HS K1, K2, K3, 3 lứa tuổi này sẽ được GV xác định hộ). Lý do là gì sự trợ giúp của GV gia đình, các đối tác bên ngoài, hay bất cứ ai đó khác cũng được coi như một loại nguồn lực, và HS chỉ nên tìm kiếm loại nguồn lực này nếu có thể. Nếu điều kiện thực tế không cho phép, HS sẽ phải chấp nhận với việc không có được những nguồn lực này, và sẽ phải điều chỉnh lại giải pháp của mình sao cho phù hợp hơn.

Đối với thầy cô, ngay từ khi HS đề xuất giải pháp, thầy cô cũng phải cân nhắc tới việc mình có thể hỗ trợ, theo sát các nhóm như thế nào, hoặc thậm chí là đi theo cùng HS (nếu như HS có ý định triển khai Dự án bên ngoài trường học). Tất nhiên là thầy cô sẽ phải nắm thông tin triển khai của mọi nhóm, tuy nhiên thầy cô có quyền quyết định mình sẽ theo sát HS tới mức nào. Thà rằng yêu cầu HS giảm bớt quy mô dự án để thầy cô có thể theo dõi, tư vấn, giải đáp thắc mắc của HS kịp thời, còn hơn là để HS làm những thứ quá khó, quá phức tạp mà thầy cô lại không có đủ thời gian để giúp HS.

Nói vậy không có nghĩa là quan liệu, là giảm yêu cầu cho mọi HS để quản lý cho dễ (cho "tiện"), mà chỉ đơn thuần là để bảo đảm HS có được sự hỗ trợ tốt nhất, và có được trải nghiệm hành động hiệu quả nhất. Tốt nhất, thầy cô nên thỏa thuận với các nhóm để xác định chính xác mỗi nhóm sẽ được thầy cô hỗ trợ, theo sát tới mức nào.

4. Dự án của các nhóm trong lớp yêu cầu phải ra ngoài, và tới những nơi hoàn toàn khác nhau, GV không quản lý được, không đảm bảo được an toàn cho HS

Như thế nào thì được coi là "ra ngoài"? Đối với HS Tiểu học, "ra ngoài" có thể là bất cứ nơi đâu bên ngoài khuôn viên trường học. Nhưng đối với những khối lớp hơn hơn, phạm vi này có thể sẽ rộng hơn rất nhiều. Có thể là ở trong phạm vi khu phố, tới một địa điểm trong quận/thành phố, hoặc thậm chí tới một tỉnh/thành phố hoàn toàn khác.

Vậy, có nên cho phép HS ra ngoài triển khai dự án hay không? Thầy cô hoàn toàn có thể từ chối việc ra ngoài triển khai dự án của 1 nhóm nào đó, nếu như thầy cô cảm thấy không thể đi theo, hoặc quản lý chất lượng triển khai của những nhóm này, và cũng không hoàn toàn tin tưởng khả năng của HS trong nhóm. Nếu trong lớp có nhiều nhóm muốn ra ngoài triển khai dự án, nên ưu tiên những nhóm/dự án có nhiều tiềm năng nhất. Những nhóm còn lại sẽ phải thay đổi giải pháp của mình, nếu như thầy cô không chắc chắn về việc để cho những nhóm này tự triển khai bên ngoài.

Cần giúp HS hiểu rằng không những đây là vấn đề về sự an toàn của HS, mà còn là về việc giải pháp của HS chưa đạt yêu cầu. Giải pháp này cần phù hợp với lứa tuổi/năng lực của HS, và nếu phải triển khai ở bên ngoài mà không đảm bảo được an toàn, thì đây rõ ràng không phải một giải pháp tốt. Nếu HS muốn tới 1 thành phố khác, và có đủ tiền/thời gian để đi, tuy nhiên không thể nhờ thầy cô (hoặc PHHS, hoặc bất cứ ai có trách nhiệm), thì đây không phải một giải pháp mà HS nên làm.

Vậy HS đi đâu thì thầy cô nên cân nhắc đi theo cùng? Sẽ có 3 trường hợp sau mà thầy cô có thể có nhu cầu đi theo HS:

Để đảm bảo an toàn cho HS: áp dụng cho bất cứ nơi nào bên ngoài trường (đối với HS nhỏ), tới những nơi xa, lạ, không rõ mức độ an toàn (đối với HS trung học trở lên)
Để hướng dẫn, tư vấn cho HS ngay tại chỗ: ít xảy ra, nhưng sẽ có trường hợp HS muốn tới khảo sát một cộng đồng nào đó, và HS muốn thầy cô đi cùng để nghe HS thực hiện khảo sát, hoặc để thầy cô trực tiếp tư vấn cách khảo sát.
Để bảo đảm HS làm việc hiệu quả: áp dụng cho những nhóm mà thầy cô nghi là sẽ không làm việc được với nhau, không triển khai Dự án hiệu quả nếu như không có ai giám sát.

Dù thế nào đi nữa, thầy cô vẫn là người có tiếng nói cuối cùng trong việc quyết định một nhóm có thể đi đâu, làm gì.

5. Dự án của nhóm HS đòi hỏi quá nhiều thời gian/tiền bạc/các nguồn lực khác để thực hiện

Nếu thầy cô thấy rằng có nhóm HS đang gặp phải vấn đề này, thầy cô nên yêu cầu HS thay đổi lại định hướng của mình. Có thể là chọn vấn đề khác, thay đổi cộng đồng khác, hoặc thay đổi giải pháp của nhóm.

Lý do là vì thầy cô, cũng như HS sẽ phải rất thực tế về những gì mình đang có. Nếu như dự án đòi hỏi quá nhiều từ phía HS, chắc chắn là do HS đã tính toán không kỹ, hoặc không bám theo những định hướng từ Chương trình. Cân nhắc các trường hợp sau:

Nếu không đủ thời gian để triển khai: Trong phần lớn trường hợp, nếu như HS không thể triển khai xong Dự án trong vòng 6-7 tiết (mà CT đã quy định), có nghĩa là giải pháp của HS không đủ khả thi ngay từ đầu. Các trường hợp làm dài hơn 6-7 tiết chỉ nên được coi là trường hợp ngoại lệ, và thầy cô chỉ nên cho phép những trường hợp như thế này nếu tin vào năng lực của nhóm HS đó.
Nếu không đủ tiền bạc để triển khai: GCED không yêu cầu HS phải quyên góp/thu thập tiền bạc để có thể triển khai Dự án; thầy cô và HS phải tự quyết định xem tiền bạc có phải yếu tố quan trọng, bắt buộc phải có đối với Dự án không. Nếu câu trả lời là có, nhưng Dự án của HS không kiếm/thu thập đủ số tiền cần thiết, có lẽ là vì HS đã quá lạc quan, và nên nghĩ tới giải pháp khác hợp lý hơn
Không đủ các nguồn lực khác (công cụ, kỹ năng, v.v.): Tương tự như việc thiếu tiền bạc, HS sẽ phải sử dụng những gì mình đang có, không cần thiết phải tìm kiếm những thứ quá cao siêu. Nếu một Dự án đòi hòi quá nhiều nguồn lực từ bên ngoài (mà HS không có khả năng kêu gọi trong thời gian cho phép), đây có lẽ không phải một Dự án hợp lý. Mục đích của việc xác định nguồn lực là "nhìn lại xem mình đang có gì, và có thể kêu gọi/tìm kiến thêm gì trong khả năng cho phép", không phải là "kiếm các nguồn lực mới bằng mọi giá".

Nếu gặp những trường hợp như thế này, thầy cô có thể yêu cầu HS chọn vấn đề khác để giải quyết, thay đổi cộng đồng muốn phục vụ, hoặc thay đổi giải pháp của nhóm.

Hướng dẫn chuẩn bị cho những Dự án Hành động diễn ra bên ngoài Vinschool

Trong Chương 5: Triển khai Dự án, các nhóm HS sẽ hiện thực hóa những gì mình đã học, đã chuẩn bị trong một dự án phục vụ cộng đồng. Đây là một cộng đồng mà nhóm HS xác định là có nhu cầu thiết thực, và nhóm HS sẽ giúp giải quyết nhu cầu này của cộng đồng.

Với những nhóm HS chọn cách phục vụ cộng đồng trực tiếp (hoặc những loại hình khác yêu cầu HS phải ra ngoài khuôn viên Vinschool), thầy cô nên chuẩn bị trước để việc phục vụ bên ngoài của HS diễn ra hiệu quả và an toàn. Sau đây là một số đầu việc gợi ý mà thầy cô có thể cân nhắc:

Với Giáo viên

Lên kế hoạch tổng thể theo khối (Gửi về BGH)

Thông tin dự án
Loại hình hoạt động: buổi tuyên truyền, phát tờ rơi, v.v.
Cách thức triển khai: tổ chức chung theo khối/tổ chức riêng từng lớp, v.v.
Danh sách các lớp tham gia/nhóm tham gia
Thời gian, địa điểm diễn ra hoạt động, đối tượng tham gia/hợp tác cùng…
Lịch trình hoạt động
Thông tin khu vực diễn ra hoạt động (nếu ở ngoài trường)
Dự đoán rủi ro có thể xảy ra và cách xử lý (kế hoạch dự phòng)
Dự trù chi phí (nếu có)
Thông tin khác (nếu có)

Đảm bảo an toàn

Xác định mức độ an toàn tại khu vực diễn ra hoạt động
Chuẩn bị thuốc, dụng cụ sơ cứu
Thông tin liên lạc với Nhà trường, Ban quản lý khu vực và Phụ huynh trong trường hợp khẩn cấp

Thông tin, giấy tờ

Liên lạc với BGH và BQL khu vực diễn ra hoạt động
Thư giới thiệu và xin phép gửi đến PHHS với nội dung:
- Thời gian, địa điểm thực hiện hành động và phương tiện di chuyển
- Mục đích của chuyến đi này
- Trang phục cần thiết cho các em (mũ, khăn, v.v.)
- Đồ ăn nhẹ và nước uống (nếu cần)
- Lưu ý từ PHHS (trường hợp HS đặc biệt, hoặc HS ốm cần uống thuốc, v.v.)
- Chữ ký của PHHS
Chi phí triển khai (nếu có)
Danh sách HS tham gia, danh sách nhóm dự án

Đồ dùng, dụng cụ

Đồ ăn nhẹ và nước uống (nếu cần)
Chuẩn bị cờ hiệu/bảng tên cho từng nhóm
Dụng cụ đặc biệt: máy ảnh, máy quay phim

Với Học sinh

Ngoài ra, để hoạt động diễn ra suôn sẻ và đạt được hiệu quả cao nhất, giáo viên cần nhắc nhở HS chuẩn bị và thực hiện đầy đủ những việc sau:

Giấy tờ

Đơn xin phép gửi đến Ban giám hiệu nhà trường
Thư mời Phụ huynh tham gia cùng các em với tư cách người giám hộ/cộng tác (nếu cần):
- Giới thiệu về dự án, cụ thể kế hoạch/lịch trình của chuyến đi
- Nêu rõ trách nhiệm của Phụ huynh
Thư xin phép và giới thiệu gửi đến BQL khu vực diễn ra hoạt động
- Giới thiệu về trường, nhóm, dự án của mình
- Mục đích của chuyến đi
- Thời gian, địa điểm thực hiện và phương tiện di chuyển
Thư cảm ơn gửi đến Ban giám hiệu, Phụ huynh, BQL khu vực diễn ra hoạt động

Đồ dùng, dụng cụ

Nhật ký học tập - LJJ (cá nhân): mỗi HS cần mang LJJ để tiến hành ghi chép lại những hoạt động mà các em/cả nhóm đã thực hiện được trong ngày hôm đó
Máy ảnh, máy quay phim (theo nhóm, nếu cần thiết): ghi lại hình ảnh, quay phim quá trình thực hiện để phục vụ cho Chương 6 (Suy ngẫm về dự án) và Chương 7 (Báo cáo & Suy ngẫm Cuối năm)
Dụng cụ/tài liệu phục vụ cho việc thực hiện dự án (tờ rơi, poster, v.v.)
Thông tin liên lạc với nhà trường, giáo viên và phụ huynh

Lưu ý:

Giáo viên nhắc nhở HS lưu giữ lại toàn bộ sổ ghi chép, hình ảnh và clip quay được để làm minh chứng dùng cho các giai đoạn tiếp theo.

CHECKLIST NHỮNG THỨ CẦN CHUẨN BỊ

STT	Chi tiết
1	Lên kế hoạch tổng thể
2	Liên lạc với BGH và BQL khu vực
3	Thư xin phép Phụ huynh
4	Đơn xin phép BGH (HS chuẩn bị)
5	Thư mời Phụ huynh (HS chuẩn bị)
6	Thư xin phép BQL khu vực (HS chuẩn bị)
7	Danh sách HS tham gia
8	Đồ ăn nhẹ và nước uống
9	Máy quay, máy ảnh (HS + giáo viên)
10	Cờ hiệu/bảng tên nhóm
11	Dụng cụ y tế
12	Phương tiện di chuyển (nếu có)
13	Thông tin liên lạc của Nhà trường, Phụ huynh, BQL khu vực (dành cho HS)
14	LJJ (HS chuẩn bị)
15	Tài liệu/dụng cụ thực hiện dự án (HS chuẩn bị)
16	Thư cảm ơn (HS chuẩn bị)

Hướng dẫn viết & theo dõi Hồ sơ Dự án

Ý nghĩa của Hồ sơ Dự án

Hồ sơ Dự án là một danh sách những thông tin quan trọng về Dự án Hành động của mỗi nhóm. Ở Chương 3, HS sẽ viết những ý tưởng đầu tiên vào Hồ sơ Dự án; qua đó có định hướng rõ ràng, cụ thể để bước vào phần Hành động ở Chương 4. Hò sơ Dự án cũng sẽ được sử dụng từ cuối Chương 3 cho tới hết năm học, và thầy cô có sẽ dựa vào Hồ sơ Dự án (của mỗi nhóm) để nắm tình hình của các nhóm, từ đó hỗ trợ/can thiệp kịp thời nếu như nhóm gặp bất cứ vấn đề/khó khăn gì.

Cách viết Hồ sơ Dự án

Người viết Hồ sơ Dự án của mỗi nhóm sẽ là:

GV (đối với K1-2-3)
HS (từ K4 trở đi). Tất cả HS trong nhóm sẽ cùng điền thông tin vào Hồ sơ Dự án, hoặc có thể là 1 thành viên đóng vai trò thư ký (tùy theo sắp xếp của mỗi nhóm)

Hồ sơ Dự án có thể được viết trên giấy, và 1 thành viên trong nhóm sẽ giữ bản viết này (nếu là GV viết, GV tự chủ động lưu). Hoặc, mỗi nhóm có thể điền nội dung vào 1 file Google Docs/Google Sheets, và GV sẽ tổng hợp lại link của từng nhóm. Nếu HS có khả năng sử dụng các công cụ trực tuyến này, PCT khuyên thầy cô nên hướng dẫn HS viết Hồ sơ Dự án để tiện quản lý/hỗ trợ HS hơn.

Dù chọn cách nào để viết Hồ sơ Dự án đi nữa, GV cũng nên thường xuyên xem những Hồ sơ Dự án này để biết các nhóm đang làm việc đến đâu, đã đạt được các yêu cầu (ở các giai đoạn khác nhau) chưa.

Nội dung cần viết trong Hồ sơ Dự án ở cuối Chương 3

Như đã nói ở trên, các nhóm HS (hoặc GV) sẽ viết, và sử dụng Hồ sơ Dự án cho tới hết năm học. Tùy vào từng thời điểm mà nội dung được yêu cầu trong Hồ sơ Dự án sẽ khác nhau.

Ở cuối Chương 3, Hồ sơ Dự án của mỗi nhóm sẽ cần bao gồm những thông tin sau:

K1-3 (GV tự thu thập thông tin hộ các nhóm)	K4 trở lên (HS tự viết Hồ sơ Dự án)
Ít nhất 2 ý tưởng hành động của mỗi nhóm (xác định trong Bài 3.4) Đối tượng/cộng đồng mà nhóm muốn phục vụ với mỗi ý tưởng (xác định trong Bài 3.4)	Vai trò, nhiệm vụ của thành viên và các nguyên tắc làm việc nhóm (xác định trong Bài 3.2 và 3.3) Vấn đề muốn giải quyết và đối tượng/cộng đồng muốn phục vụ, kèm theo lý do chọn (xác định trong Bài 3.4) Sự liên kết giữa Truy vấn Cá nhân của mỗi thành viên với Dự án Hành động (xác định trong Bài 3.4) Ít nhất 2 ý tưởng khả thi, có thể dùng làm giải pháp (xác định trong Bài 3.4)

VD về một Hồ sơ Dự án của 1 nhóm K6 ở cuối Chương 3

Nội dung	Ví dụ
Vai trò, nhiệm vụ của thành viên & nguyên tắc làm việc nhóm	Luật nhóm: Tôn trọng ý kiến của nhau; khi đưa ra phản biện cần giải thích rõ ràng ý kiến của mình, không tấn công một cách cá nhân. Một người nói; Một tuần họp một lần; Khi không hoàn thành được việc đúng hạn thì phải thông báo với nhóm để nhận sự hỗ trợ. Phân công: Trưởng nhóm: HS A vì A tự đề cử và tất cả đều đồng ý là A có năng lực phù hợp. Nghiên cứu chính: HS B và C vì đây là 2 bạn có kiến thức chính trong lĩnh vực. Thư ký/người viết Hồ sơ Dự án: HS D vì bạn có khả năng viết tốt; v.v.
Vấn đề muốn giải quyết và đối tượng/cộng đồng muốn phục vụ	Vấn đề: Nhiều người nghèo không có đủ quần áo ấm mặc trong mùa đông Đối tượng/cộng đồng: Người dân ở khu vực X, tỉnh Y
Sự liên kết giữa Truy vấn Cá nhân của mỗi thành viên với Dự án Hành động	HS A: Đã tìm hiểu về vấn đề nghèo ở khu vực X, tuy nhiên chưa thật sự hiểu rõ cuộc sống của người dân nơi đây khổ như thế nào > muốn tìm thêm hình ảnh/bằng chứng khi tới giúp người dân ở khu vực X để hiểu rõ hơn HS B: Đã tìm hiểu về một số giải pháp giảm nghèo, và HS tò mò xem mình có thể thực hiện cách nào, và cách nào thì sẽ hiệu quả > muốn "thử nghiệm" 1 cách khi giúp người dân ở khu vực X HS C: Đã tìm hiểu về nạn đói ở khu vực Y tại VN, và HS tò mò xem liệu khu vực X có đang gặp vấn đề tương tự không > muốn kiểm chứng vấn đề này khi quan sát tình trạng nghèo đói ở khu vực X v.v.
Một số ý tưởng có thể dùng làm giải pháp	Kêu gọi tiền, quần áo, và tới quyên góp trực tiếp ở khu vực X Tuyên truyền về tình trạng nghèo ở khu vực X trên mạng xã hội*v.v.

Lưu ý rằng đây chỉ là ví dụ; Hồ sơ Dự án của HS càng chi tiết thì thầy cô sẽ càng dễ nhận xét, can thiệp.

Vậy với những nội dung này, GV có thể hỗ trợ/can thiệp như thế nào?


Những nội dung trong Hồ sơ Dự án của HS	Một số lưu ý cho việc hỗ trợ/can thiệp của GV
(K4 trở lên) Vai trò, nhiệm vụ của thành viên và các nguyên tắc làm việc nhóm	Ở Bài 3.2, GV có thể feedback cho HS về những nội dung này. Từ những Bài sau trở đi, GV sẽ quan sát, và nhắc nhở các nhóm nếu như có thành viên chưa hoàn thành đúng vai trò, hoặc chưa tuân theo các nguyên tắc làm việc nhóm mà chính mình đặt ra
(K2 trở lên) Vấn đề muốn giải quyết và Đối tượng/cộng đồng muốn phục vụ	GV nên đánh giá xem vấn đề này có thật không (nói cách khác, có đang xảy ra với đối tượng/cộng đồng mà HS đã chọn không). Nếu vấn đề này không có thật, GV có thể: Khuyên HS chọn một vấn đề khác để giải quyết Hoặc, vẫn để HS giữ vấn đề này và chuyển qua Chương 4. Trong Chương 4, HS sẽ có cơ hội điều tra về vấn đề và đối tượng/cộng đồng, và xem xem đối tượng/cộng đồng này có nhu cầu không Quyết định như thế nào sẽ phụ thuộc vào việc GV có tự tin rằng HS có thể tự phát hiện ra vấn đề này không có thật hay không. Nếu không, tốt nhất nên khuyên HS đổi vấn đề luôn để tránh mất thời gian. Lưu ý rằng mặc dù vấn đề mà HS muốn nghe có thể rất lớn (VD: nhiều người ở vùng X tỉnh Y không có quần áo ấm), HS không được kỳ vọng để giải quyết triệt để vấn đề này (rõ ràng HS khó mà huy động được đủ nguồn lực để mang lại quần áo ấm cho tất cả người ở vùng X tỉnh Y). Quan trọng là ý tưởng/giải pháp của HS cho thấy rằng HS nhận thức về nguyên nhân gây ra vấn đề, và có nỗ lực để giải quyết (phần nào đó) những nguyên nhân này
(K4 trở lên) Sự liên kết giữa Truy vấn Cá nhân của mỗi thành viên với Dự án Hành động	Sẽ có nhiều HS không tự giải thích được Truy vấn Cá nhân của mình có liên quan tới Dự án Hành động như thế nào (hoặc nói cách khác, không giải thích được việc làm trong HK2 sẽ giúp ích cho việc học của HS ra sao). Với những trường hợp này, GV nên đặt câu hỏi cho HS: Với những gì em đã học, em nghĩ mình sẽ học được thêm nữa qua Dự án Hành động như thế nào? Trả lời câu hỏi này sẽ giúp HS xác định được định hướng học tập của bản thân khi thực hiện Dự án Hành động. Chẳng hạn, nếu như HS A nói rằng "Em đã tìm hiểu về vấn đề nghèo ở khu vực X, tuy nhiên em chưa thật sự hiểu rõ cuộc sống của người dân nơi đây khổ như thế nào > muốn tìm thêm hình ảnh/bằng chứng để hiểu rõ hơn", HS A sẽ chủ động đi thu thập dữ liệu về những ảnh hưởng của việc nghèo ở khu vực X khi triển khai Dự án nhóm.
Ý tưởng khả thi, có thể dùng làm giải pháp	Tất nhiên, ở Chương 3 HS chưa phải chốt bất cứ ý tưởng nào (để biến thành giải pháp cuối cùng). Tuy nhiên, để giúp việc triển khai những ý tưởng này diễn ra suôn sẻ, đúng định hướng ở những giai đoạn sau, GV có thể đặt một số câu hỏi sau cho HS: Ý tưởng này của nhóm đã cân nhắc tới nguyên nhân gây ra vấn đề chưa? Chắc chắc là giải pháp của HS khó mà giải quyết được triệt để vấn đề, khắc phục được tận gốc nguyên nhân, tuy nhiên vẫn cần hướng tới việc giải quyết phần nào đó nguyên nhân gây ra vấn đề. Ý tưởng này của nhóm có đủ cụ thể, chi tiết không? Càng ở những khối lớp lớn, ý tưởng của mỗi nhóm sẽ càng phải rõ ràng, cụ thể, cho thấy HS đã suy nghĩ thấu đáo về những gì mình sẽ làm. Tất nhiên là những ý tưởng này chưa đưa vào hiện thực, tuy nhiên thầy cô sẽ dễ phản hồi cho những ý tưởng cụ thể hơn là những ý tưởng chung chung. Ý tưởng này của nhóm có khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế/năng lực/nguồn lực của nhóm không? Một lần nữa, có thể HS chưa triển khai những ý tưởng này, tuy nhiên HS nên suy nghĩ về tính khả thi, phù hợp của chính ý tưởng của mình. Nếu ngay từ đầu HS toàn đưa ra những ý tưởng "trên trời" (mà GV biết chắc rằng HS khó mà triển khai được thực tế), rất có thể HS sẽ cảm thấy chán nản về sau khi không có ý tưởng nào được biến thành hiện thực. Thà làm đơn giản nhưng hiệu quả, đúng định hướng, còn hơn là cố "bày vẽ" những thứ không làm được v.v.

Sau khi HS đã tìm hiểu về Chủ đề trọng tâm trong Chương 1, và đã thực hiện Truy vấn Cá nhân (về một vấn đề/khía cạnh cụ thể liên quan tới Chủ đề trọng tâm) trong Chương 2, các em sẽ chuyển qua giai đoạn tiếp theo của chương trình GCED trong Chương 3: Định hướng Dự án Hành động.

Đúng như tên gọi, Chương này đóng vai trò cầu nối giữa giai đoạn “Học” đầu tiên với giai đoạn “Làm” của GCED. HS sẽ bắt đầu những công việc đầu tiên để chuẩn bị cho việc "Làm", hay triển khai Dự án Hành động để giải quyết một vấn đề cụ thể cho một đối tượng/cộng đồng cụ thể. Đây cũng là thời điểm HS chuyển tiếp từ làm việc cá nhân sang làm việc nhóm, và các nhóm được tạo trong Chương 3 sẽ cùng làm việc với nhau cho tới hết năm học.

Chương 3 bắt đầu cho HK2, và cũng bắt đầu cho giai đoạn "Làm" của GCED

Hai nhiệm vụ chính mà HS cần thực hiện trong Chương 3 là:

Tạo nhóm: để có thể cùng chung tay thực hiện Dự án Hành động với những HS có cùng mối quan tâm với mình

Viết Hồ sơ Dự án: để có định hướng rõ ràng cho Dự án Hành động

(Sau khi tạo nhóm, HS sẽ thống nhất một số quy tắc làm việc nhóm, tuy nhiên nội dung này tương đối đơn giản nên sẽ không được đề cập trong hướng dẫn này)

Bình luận về một số Dự án Hành động thực tế của HS

Để giúp thầy cô hình dung rõ hơn về HS sẽ đi qua các bước chuẩn bị cho Dự án Hành động như thế nào trong thực tế, PCT sẽ liệt kê một số bài Dự án Hành động của HS ở đây, và sẽ đưa ra bình luận về việc những Dự án Hành động này đã làm được gì/chưa làm được gì, và GV nên làm gì để giúp HS chuẩn bị cho Dự án Hành động tốt hơn. Những bình luận này sẽ được sắp xếp theo các khối lớp từ K1 tới K12.

K1: Sự đa dạng

K2: Nước sạch

K3: Sức khỏe & chăm sóc sức khỏe

K4: Động & thực vật trên Trái Đất

K5: Quy tắc xã hội

K6: Giảm nghèo

K7: Biến đổi khí hậu

K8: Bất bình đẳng xã hội

K9: Sản xuất & tiêu thụ thiếu bền vững

K10: Tiếp cận giáo dục

K11: Năng lượng bền vững

K12: Chất lượng cuộc sống

🡄 Chương 3

Chương 5 🡆