Các Chủ đề trọng tâm
Các Chủ đề trọng tâm trong GCED được xây dựng từ các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc. Thông qua việc học và nghiên cứu các Chủ đề trọng tâm, học sinh sẽ có cơ hội tiếp xúc với những vấn đề dài hạn được cả thế giới quan tâm, từ đó áp dụng những kiến thức học được để giúp đỡ cho cộng đồng của mình.
Môn GCED sử dụng mô hình các vấn đề toàn cầu của World Bank (Ngân hàng Thế giới) để phân loại các Chủ đề trọng tâm. Việc phân loại nhằm mục đích hệ thống hóa các Chủ đề trọng tâm, đồng thời thể hiện được tính chu trình giữa các chủ đề.
Theo mô hình này, có thể phân chia các Chủ đề trọng tâm thành 4 nhóm chủ đề chính sau:
- Con người;
- Hành tinh;
- Công bằng xã hội;
- Lao động & Tiêu thụ.
Cả 4 nhóm chủ đề sẽ được dạy xen kẽ với nhau để học sinh ở mỗi khối lớp được tiếp xúc với càng nhiều lĩnh vực càng tốt. Các Chủ đề trọng tâm trong cùng một lĩnh vực sẽ được sắp xếp theo thứ tự khối được học, độ phức tạp & yêu cầu kiến thức đã học tăng dần.
| Khối | Nhóm chủ đề 1 | Nhóm chủ đề 2 | Nhóm chủ đề 3 | Nhóm chủ đề 4 |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Bản sắc & Sự đa dạng | |||
| 2 | Nước sạch cho mọi người | |||
| 3 | Sống lành mạnh | |||
| 4 | Sự sống trên Trái Đất | |||
| 5 | Công lý | |||
| 6 | Giảm nghèo & đói | |||
| 7 | Biến đổi khí hậu | |||
| 8 | Bình đẳng & Giảm bất bình đẳng | |||
| 9 | Phát triển kinh tế bền vững | |||
| 10 | Phổ cập giáo dục chất lượng | |||
| 11 | Năng lượng sạch & bền vững | |||
| 12 | Thu nhập & Chất lượng cuộc sống |
Do bản chất đa chiều của các vấn đề toàn cầu, sẽ có một vài Chủ đề trọng tâm thuộc về hai lĩnh vực hoặc nhiều hơn. Ví dụ: Chủ đề Giảm nghèo & đói vừa có yếu tố Con người, vừa có yếu tố Kinh tế. Để phục vụ mục đích hệ thống hóa, lĩnh vực Con người, đồng thời tập trung vào đặc điểm & tác động của việc nghèo đói tới con người. Yếu tố kinh tế của nghèo & đói sẽ được bàn tới, nhưng sẽ không phải trọng tâm của chủ đề này.
|
|
Lưu ý :
|
Lĩnh vực 1: Con người
📙 Bài chi tiết: Lĩnh vực Con người
Lớp 1, 3, 6 và 10
Mô tả: Học sinh sẽ có cái nhìn toàn cảnh về bản thân và những người khác trong cộng đồng & trên thế giới. Mỗi người đều có đặc điểm riêng, bản sắc riêng, giúp tạo ra sự đa dạng trên phạm vi toàn cầu. Ngược lại, tất cả đều có chung trách nhiệm về việc bảo đảm sự sống còn, sự phát triển của loài người nói chung. Để làm vậy, học sinh cần biết về những vấn đề đang ảnh hưởng trực tiếp tới yếu tố con người trên thế giới, từ đó tìm ra giải pháp cho chúng. Đây là một trong những yêu cầu quan trọng để hình thành nên thái độ, hiểu biết và kỹ năng của một Công dân Toàn cầu.
Lĩnh vực 1 gồm 4 chủ đề: Bản sắc & Sự đa dạng (Lớp 1), Bản sắc & Sự đa dạng (Lớp 1), Giảm nghèo & đói (Lớp 6), Phổ cập giáo dục chất lượng (Lớp 10)
Lĩnh vực 2: Hành tinh
📙 Bài chi tiết: Lĩnh vực Hành tinh
Lớp 2, 4, 7 và 11
Mô tả: Học sinh hiểu được những yếu tố hình thành nên môi trường sống và những nguồn tài nguyên con người đang sử dụng. Bảo vệ môi trường sống, tài nguyên thiên nhiên chính là bảo vệ tương lai phát triển bền vững của con người. Tuy nhiên, con người lại là tác nhân chính cho rất nhiều vấn đề trên hành tinh này. Qua việc gây ô nhiễm môi trường hay khai thác bừa bãi các nguồn tài nguyên vốn chỉ có hạn, con người đang gây ra những tác động không thể đảo ngược với Trái Đất. Học sinh phải nhận thức được tính nghiêm trọng của vấn đề, từ đó suy nghĩ về những việc cần làm để bảo đảm con người có thể chung sống hòa hợp với Trái Đất.
Lĩnh vực 2 gồm 4 chủ đề: Biến đổi khí hậu (Lớp 7), Sự sống trên Trái Đất (Lớp 4), Biến đổi khí hậu (Lớp 7), Năng lượng sạch & bền vững (Lớp 11)
Lĩnh vực 3: Công bằng xã hội
📙 Bài chi tiết: Lĩnh vực Công bằng xã hội
Lớp 5 và 8
Mô tả: Học sinh tìm hiểu về tầm quan trọng của công bằng xã hội, từ đó nhận ra nhu cầu thiết yếu về một hệ thống công lý hiệu quả. Đồng thời, học sinh cũng cần nhận ra của cải, tài nguyên, cũng như cơ hội và quyền lợi dành cho mọi người chưa được phân phối đồng đều. Sự bất bình đẳng tồn tại ở rất nhiều dạng, ảnh hưởng tới những đối tượng khác nhau theo những cách khác nhau. Học sinh sẽ tìm hiểu về những thể chế, bộ máy đang chống lại sự bất bình đẳng trong xã hội, từ đó tìm ra giải pháp cho vấn đề.
Lĩnh vực 3 gồm 2 chủ đề: Công lý (Lớp 5), Bình đẳng & Giảm bất bình đẳng (Lớp 8)
Lĩnh vực 4: Lao động và tiêu thụ
📙 Bài chi tiết: Lĩnh vực Lao động và tiêu thụ
Lớp 9 và 12
Nền kinh tế thế giới đang phát triển một cách cực kỳ nhanh chóng nhưng lại chưa bảo đảm được tính bền vững, chưa mang lại những yếu tố quan trọng như cơ sở hạ tầng bền vững hay công ăn việc làm ổn định cho mọi người. Phần lớn thành viên của nền kinh tế, của một bộ máy lớn chưa có được sự ổn định về thu nhập và việc làm, dẫn tới các hệ quả khác như nạn nghèo, đói, và các vấn nạn an sinh khác mà UN đã nêu ra. Ngoài ra, bộ máy lớn này cũng gây ra nhiều tác động tiêu cực tới hành tinh qua việc sản xuất & tiêu thụ tài nguyên thiếu hiệu quả. Học sinh cần biết cách xác định những điểm yếu, bất cập của bộ máy lớn này, từ đó hình dung ra được cách khắc phục.
Lĩnh vực 4 gồm 4 chủ đề: Phát triển kinh tế bền vững (Lớp 9), Thu nhập & Chất lượng cuộc sống (Lớp 12),