File:Z20.png: Difference between revisions

Tầm quan trọng của chương học

Việc hướng dẫn thực hành kỹ năng giải quyết vấn đề không chỉ giúp học sinh nâng cao kỹ năng giải quyết các vấn đề xã hội mà còn giúp các con hạn chế những hành vi bốc đồng, nâng cao năng lực xã hội và duy trì quan hệ tình bạn, đồng thời góp phần ngăn chặn bạo lực. Chương trình CLISE được thiết kế nhằm giúp học sinh xây dựng khả năng giải quyết hiệu quả các mâu thuẫn khi tương tác. Những học sinh có khả năng giữ bình tĩnh và tự giải quyết các vấn đề cá nhân thường có xu hướng thành công hơn trong học tập cũng như trong các mối quan hệ tương tác khác.

Học sinh có kĩ năng giải quyết vấn đề tốt có xu hướng:

• Thành công trong học tập
• Đáp ứng các chuẩn mực xã hội
• Bớt bốc đồng hơn
• Hoà nhã hơn

Học sinh có kĩ năng giải quyết vấn đề kém có xu hướng:

• Suy diễn tiêu cực về hành vi của người khác đối với mình
• Phản ứng quyết liệt khi gặp xung đột

LTổng quan các bài học

Bài 26: Giải quyết vấn đề, bài 1

Học sinh hiểu được rằng chỉ khi giữ bình tĩnh thì các con mới có thể giải quyết vấn đề hiệu quả và thành công ở trường học. Học sinh được giới thiệu về Quy trình giải quyết vấn đề bao gồm các bước—S: Sáng suốt nêu vấn đề, T: Tìm giải pháp, E: Xem xét hệ quả, và P: Chọn giải pháp phù hợp nhất. Các con sẽ thực hành bước đầu tiên trong Quy trình giải quyết vấn đề, đó là S: Sáng suốt nêu vấn đề, và chỉ tập trung vào việc nêu vấn đề mà không đổ lỗi cho ai.

Bài 27: Giải quyết vấn đề, bài 2

Học sinh học về 3 bước tiếp theo của Quy trình giải quyết vấn đề. Các con sẽ thực hành tạo ra các giải pháp an toàn và thể hiện sự tôn trọng cho một vấn đề, xác định những hệ quả của từng giải pháp, sau đó lựa chọn những giải pháp phù hợp nhất.

Bài 28: Lập kế hoạch

Học sinh tiếp tục thực hành các bước giải quyết vấn đề. Các con hiểu được rằng có một số giải pháp khá phức tạp khi triển khai và cần phải đi kèm với kế hoạch cụ thể. Sau đó, học sinh sẽ thực hành lập một kế hoạch 3 bước bằng cách chia nhỏ một nhiệm vụ lớn thành các phần nhỏ hơn và dễ quản lý hơn.

Bài 29: Giải quyết vấn đề ở sân chơi

Học sinh áp dụng các bước giải quyết vấn đề để xử lý các xung đột thường xảy ra ở sân chơi.

Bài 30: Chịu trách nhiệm về hành động của bản thân

Học sinh áp dụng các bước của Quy trình giải quyết vấn đề để giải quyết các tình huống ai đó bị đối xử bất công. Các con học cách chịu trách nhiệm về hành động của bản thân bằng cách nhận lỗi, xin lỗi và đề nghị khắc phục.

Bài 31: Giải quyết áp lực từ bạn bè

Học sinh áp dụng các bước của Quy trình giải quyết vấn đề để tìm ra cách chống lại áp lực từ bạn bè. Sau đó, các con sẽ thực hành vận dụng kĩ năng quyết đoán để chống lại áp lực từ bạn bè.

Bài 32: Ôn tập cuối năm

Học sinh sẽ ôn tập và thực hành tất cả các kỹ năng cũng như khái niệm CLISE đã học trong năm học.

Vận dụng kỹ năng hàng ngày

Để có được hiệu quả lâu dài, các kỹ năng được giới thiệu trong chương trình cần được áp dụng vào hoạt động thường ngày. Việc lặp đi lặp lại những kỹ năng này giúp cho học sinh có thể vận dụng chúng một cách tự động khi cần thiết. Để đưa các kỹ năng đã học trong môn CLISE vào cuộc sống, cần áp dụng quy trình 3 bước 1) Dự đoán tình huống. 2) Củng cố kỹ năng. 3) Suy ngẫm.

Dự đoán

Vào đầu ngày hoặc trước khi bắt đầu các hoạt động hay tình huống mà học sinh có thể gặp phải vấn đề, thầy/cô hãy cho học sinh dự đoán các vấn đề có thể xảy ra và cách áp dụng quy trình giải quyết vấn đề để xử lý tình huống.

Vào đầu ngày, thầy/cô hãy nói với học sinh: Các con hãy nghĩ về những thời điểm mà mình có thể gặp phải vấn đề trong ngày hôm nay. Các con sẽ áp dụng quy trình Giải quyết vấn đề như thế nào?

Trước mỗi một hoạt động hoặc một tình huống mà học sinh có thể gặp vấn đề, thầy/cô hãy nói: Trước khi ra chơi, các con hãy nghĩ đến một số vấn đề có thể gặp phải, ví dụ như việc chia sẻ các thiết bị trên sân chơi. Các con sẽ áp dụng quy trình Giải quyết vấn đề như thế nào?

Củng cố kỹ năng

Trong suốt buổi học, thầy/cô hãy để ý xem khi nào thì học sinh áp dụng kiến thức học được từ chương Giải quyết vấn đề và CỦNG CỐ hành vi của các con bằng những góp ý cụ thể, ví dụ: Thầy/cô đã thấy con và bạn An có xung đột khi chơi xích đu. Sau đó thầy/cô thấy hai con nói chuyện với nhau, và bây giờ thì cả hai đều đang chơi với nhau rất vui vẻ. Các con đã áp dụng những bước nào để giải quyết vấn đề?

Thầy/cô hãy làm mẫu thật cụ thể để học sinh biết cách lập kế hoạch xử lý một vấn đề. Ví dụ, thầy/cô có thể nói: Thầy/cô đang lên kế hoạch xem lớp chúng ta có thể hỗ trợ gì trong buổi trải nghiệm thực tế ngày mai. Việc đầu tiên thầy/cô cần làm là liệt kê tất cả các nhiệm vụ phải hoàn thành, sau đó thầy/cô sẽ viết tên của những bạn được phân công cho từng nhiệm vụ, cuối cùng thầy/cô sẽ xác định xem mỗi nhiệm vụ cần thời gian bao lâu để hoàn thành.

Thầy/cô hãy nhắc nhở những học sinh đang gặp phải vấn đề rằng các con cần áp dụng các bước của quy trình Giải quyết vấn đề. Ví dụ như thầy/cô nói: Tâm và Trinh này, thầy/cô thấy hai con đang gặp vấn đề khi quyết định ai sẽ được mang quả bóng ra chơi. Hãy xem liệu các con có thể giải quyết vấn đề này bằng cách áp dụng các bước của quy trình Giải quyết vấn đề không nhé. Hãy nhìn lên tấm poster Các Bước Giải Quyết Vấn Đề và cùng nhau đi qua từng bước nào.

Suy ngẫm

Thầy/cô hãy để học sinh SUY NGẪM về những kỹ năng mà học sinh đã áp dụng cũng như đánh giá xem việc áp dụng này đã giúp các con giải quyết vấn đề ra sao trong suốt ngày học.

Vào cuối ngày, hãy nói với học sinh: Đầu buổi học ngày hôm nay, các con đã dự đoán trước những vấn đề có thể gặp phải trong ngày. Vậy, việc áp dụng các bước của quy trình Giải quyết vấn đề đã giúp các con như thế nào khi giải quyết những vấn đề đó?

Sau mỗi hoạt động hoặc tình huống mà học sinh dự đoán cần phải áp dụng các kỹ năng bài học, thầy/cô hãy nói: Trước khi nghỉ giải lao, các con đã dự đoán những xung đột có thể xảy ra và cách các con áp dụng các bước của quy trình Giải quyết vấn đề để xử lý tình huống. Chuyện gì đã xảy ra khi các con gặp phải vấn đề? Việc áp dụng các bước của quy trình Giải quyết vấn đề đã giúp các con như thế nào khi giải quyết những xung đột đó?

==

Hoạt động tích hợp với các môn học khác

==

Ngôn ngữ

Lập kế hoạch cho bài viết Nhiều học sinh cảm thấy quá sức với các bài tập viết dài. Thầy/cô hãy giúp các con làm chủ quá trình viết bài bằng cách cho từng học sinh lập một kế hoạch 3 bước (hoặc hơn) cho bài viết của mình. Hãy cho các con tham khảo Danh mục Tiêu chí của một kế hoạch tốt trong Bài 28: 1) Sắp xếp các bước hợp lý. 2) Có đủ thời gian để hoàn thiện. 3) Kế hoạch không quá phức tạp. 4) Kế hoạch thực tế và khả thi. Thầy/cô hãy viết các tiêu chí này lên trên bảng. Ví dụ, nếu bài tập mà học sinh được giao là viết 3 đoạn văn về những gì các con đã làm trong kỳ nghỉ đông, thì kế hoạch có thể như sau: 1) Liệt kê tất các hoạt động con đã làm trong suốt kỳ nghỉ ra một tờ giấy nháp và sắp xếp chúng theo thứ tự. 2) Viết một bản nháp. 3) Nhờ người lớn sửa bài giúp. 4) Viết lại và nộp bài.

Khoa học

Giải quyết vấn đề trong môn Khoa học Áp dụng các bước của quy trình Giải quyết vấn đề: S - Sáng suốt nêu vấn đề, T - Tìm giải pháp, E - Xem xét hệ quả, P - Chọn giải pháp phù hợp nhất trong dự án tìm hiểu khoa học về Nhận biết “Ma cà rồng năng lượng”. Ma cà rồng năng lượng là những đồ dùng và thiết bị sẽ tiếp tục tiêu tốn năng lượng ngay cả khi không sử dụng nếu vẫn được cắm điện. Ti vi và máy tính là những ví dụ tiêu biểu về Ma cà rồng năng lượng. Thầy/cô hãy chia học sinh làm việc theo nhóm để xác định những Ma cà rồng năng lượng có trong nhà và ở trường để cùng tìm ra phương án giải quyết giúp loại bỏ việc tiêu hao năng lượng không cần thiết này. Hãy giúp các con nêu vấn đề: Cần giảm bớt năng lượng tiêu hao bởi các Ma cà rồng năng lượng. Từng nhóm đều được yêu cầu tạo ra các giải pháp khả thi. Sau đó, học sinh cần xác định hệ quả của từng giải pháp mà các con đưa ra, lựa chọn một giải pháp phù hợp nhất và cho áp dụng thử.

Khoa học xã hội

Khi cộng đồng mắc lỗi Tất cả chúng ta đều có lúc mắc sai lầm. Các cá nhân, gia đình và cộng đồng, thậm chí là cả các quốc gia đều có lúc mắc lỗi! Điều quan trọng nhất là cần biết chịu trách nhiệm về hành động của bản thân! Nếu chúng ta phạm phải một sai lầm hoặc có những hành động theo cách khiến sau đó chúng ta phải hối hận thì mỗi người đều có thể thừa nhận rằng việc mình đã làm là sai, xin lỗi và sau đó là đề nghị khắc phục. Những gia đình, cộng đồng và cả quốc gia cũng có thể làm tương tự. Thầy/cô hãy thảo luận cùng với học sinh trong lớp của mình về lý do vì sao việc chịu trách nhiệm về hành động của bản thân lại vô cùng quan trọng, không chỉ với một cá nhân mà ngay cả với những cộng đồng rộng lớn như là các quốc gia. Ví dụ như, có rất nhiều quốc gia có chung đường biên giới với Thái Bình Dương. Điều gì sẽ xảy ra nếu một trong số những quốc gia đó đổ rác thải của đất nước họ ra đại dương? Điều này sẽ ảnh hưởng như thế nào tới các quốc gia có chung đường bờ biển với họ? Điều này cũng sẽ ảnh hưởng như thế nào tới sự sống dưới đại dương? Quốc gia đã đổ rác ra biển nên làm gì?

Mỹ thuật

Những biểu tượng trong giải quyết vấn đề Thầy/cô hãy chia học sinh trong lớp thành các nhóm nhỏ và cho các con quan sát thật kỹ tác phẩm trên tấm poster Các bước Giải quyết vấn đề. Theo các con, tác phẩm đó có ý nghĩa gì? Thầy/cô hãy khuyến khích học sinh giải thích các biểu tượng trên tấm poster và thử đoán xem những biểu tượng đó thể hiện các khái niệm bài học nào. Mỗi nhóm cần đưa ra được những từ khóa thể hiện các yếu tố chính của chương trình CLISE hoặc các yếu tố được gợi ý từ tấm poster. Sau cùng, thầy/cô hãy mời từng nhóm lên trình bày trước lớp các từ khóa này cũng như ý nghĩa của các từ khóa.

Giáo dục thể chất

Bài nhảy "Step Up" Thầy/cô hãy cho học sinh tập hợp thành các nhóm nhỏ, sau đó mở video ca nhạc "Step Up". Mỗi nhóm cần phải sáng tạo ra các động tác phụ họa cho những đoạn hát khác nhau trong bài, sau đó dạy lại động tác của nhóm mình cho các bạn trong lớp. Các động tác có thể là những chuyển động cơ thể hoặc của bàn tay để mô phỏng từng chữ cái trong quy trình Giải quyết vấn đề, hay bật nhảy hoặc bước lên phía trước mỗi khi một bước nào đó của quy trình Giải quyết vấn đề được nhắc tới.